Glossarju

Metodu ta’ esportazzjoni ta’ merkanzija, fejn l-esportatur iħallas għat-trasport ta’ merkanzija lejn id-destinazzjoni msemmija. Ix-xerrej huwa responsabbli għar-riskji kollha ta’ telf jew ħsara, kif ukoll kull ħlas addizzjonali li jista’ jinqala’ wara li l-ewwel trasportatur ikun ħa l-pussess tal-merkanzija. Meta l-oġġetti jiġu kkonsenjati lit-trasportatur, ir-responsabbiltà għar-riskju tiġi ttrasferita mill-bejjiegħ lix-xerrej.

Metodu ta’ esportazzjoni tal-merkanzija, fejn l-esportatur jagħżel it-trasportatur u jħallas l-ispejjeż tal-ġarr tal-merkanzija sad-destinazzjoni msemmija. Meta l-ewwel trasportatur jieħu l-pussess tal-merkanzija, ir-riskji kollha ta’ telf jew ħsara — inkluża kwalunkwe żieda fl-ispejjeż tat-trasport marittimu — jiġu ttrasferiti mill-bejjiegħ lix-xerrej. Is-CIP jindika li l-bejjiegħ huwa meħtieġ li jipprovdi assigurazzjoni u jħallas il-primjum relatat.

Metodu ta’ esportazzjoni ta’ oġġetti, fejn l-obbligi tal-bejjiegħ huma ssodisfati ladarba l-oġġetti bi ħlas b’dazju jitwasslu lit-trasportatur maħtur tax-xerrej fuq il-post miftiehem. It-terminu jista’ jirreferi għal kull mezz ta’ trasport — bl-ajru, bil-ferrovija, bit-triq, bil-baħar jew taħlita ta’ dawn.

Abbrevjazzjoni tal-Unjoni Ewropea (UE) li tikkonsisti f’ 27 pajjiż (il-Belġju, il-Bulgarija, ir-Repubblika Ċeka, id-Danimarka, il-Ġermanja, l-Estonja, l-Irlanda, il-Greċja, Spanja, Franza, il-Kroazja, l-Italja, Ċipru, il-Latvja, il-Litwanja, il-Lussemburgu, l-Ungerija, Malta, in-Netherlands, l-Awstrija, il-Polonja, il-Portugall, ir-Rumanija, is-Slovenja, is-Slovakkja, il-Finlandja, l-Iżvezja), mill-1 ta’ Frar 2020. (Ir-Renju Unit ħareġ mill-UE 31/1/2020)

L-Unjoni Ewropea hija unjoni ekonomika u politika unika bejn 27 pajjiż tal-UE li flimkien ikopru ħafna mill-kontinent. Hija l-akbar blokk kummerċjali fid-dinja, l-akbar esportatur ta’ prodotti manifatturati u servizzi, kif ukoll l-akbar suq tal-importazzjoni għal aktar minn 100 pajjiż. Il-magna ekonomika ewlenija tal-UE hi s-suq uniku. Hu jagħmilha possibbli għall-biċċa l-kbira tal-oġġetti, tas-servizzi u tan-nies li jiċċaqalqu b’mod ħieles.

Organizzazzjoni Intergovernattiva bil-kwartieri ġenerali f’Ġinevra, stabbilita mill-Konvenzjoni Internazzjonali għall-Protezzjoni ta’ Varjetajiet Ġodda ta’ Pjanti. Hija għandha l-għan li tipprovdi u tippromwovi sistema effettiva ta’ protezzjoni tal-varjetajiet tal-pjanti, bil-għan li tinkoraġġixxi l-iżvilupp ta’ varjetajiet ġodda ta’ pjanti, għall-benefiċċju tas-soċjetà.

Prodott jikkonforma mar-regola meta l-valur tal-materjali mhux oriġinarji kollha jew speċifiċi ma jaqbiżx perċentwal stabbilit tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott finali.

Il-formula biex jiġi kkalkulat il-valur tal-materjali mhux oriġinarji hija din:

Kontenut ta’ valur reġjonali ta’ prodott f’FOB (%) = ((FOB — Valur ta’ materjali mhux oriġinarji)/FOB) x 100

fejn

“Valur ta’ materjali mhux oriġinarji” = il-valur doganali fil-ħin tal-importazzjoni tal-materjali mhux oriġinarji kollha użati fil-produzzjoni tal-prodott tiegħek, jew, jekk dan mhux magħruf u ma jistax jiġi aċċertat, l-ewwel prezz verifikabbli mħallas għall-materjali mhux oriġinarji fl-UE jew fil-pajjiż imsieħeb preferenzjali.

“valur doganali” = il-valur kif iddeterminat skont il-Ftehim tal-1994 dwar l-implimentazzjoni tal-Artikolu VII tal-Ftehim Ġenerali dwar it-Tariffi u l-Kummerċ (il-Ftehim tad-WTO dwar il-valutazzjoni doganali).

“Prezz mill-fabbrika” = il-prezz mill-fabbrika tal-prodott imħallas jew pagabbli lill-manifattur li fl-impriża tiegħu jitwettaq l-aħħar xogħol jew ipproċessar, sakemm il-prezz jinkludi l-valur tal-materjali kollha użati u l-ispejjeż l-oħra kollha mġarrba fil-produzzjoni ta’ prodott nieqes kwalunkwe taxxa interna li hija, jew tista’ tkun, imħallsa lura meta l-prodott miksub jiġi esportat.

Ir-regola hija ssodisfata jekk dan il-valur tal-materjali mhux oriġinarji f’perċentwal ma jaqbiżx il-perċentwal iddikjarat fir-regola speċifika tal-prodott.

Aktar informazzjoni dwar il-metodu ta’ kalkolu fil-ftehim bejn l-UE u l-Ġappun tista’ tinstab fin-Nota 4 — Kalkolu ta’ valur massimu ta’ materjali mhux oriġinarji fil-Kapitolu dwar ir-regoli ta’ oriġini tal-Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika bejn l-UE u l-Ġappun.

Eżempju 1: Jugs tal-plastik (titlu HS 39.24)

F’xi arranġamenti kummerċjali tal-UE, ir-regola għall-jugs tal-plastik (titlu HS 39.24) teħtieġ:

“Manifattura [produzzjoni] fejn il-valur tal-materjali kollha [mhux oriġinarji] użati ma jaqbiżx l50 % tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott (MaxNOM 50 % (EXW))”

Il-manifattur jugs juża l-materjali li ġejjin li mhumiex oriġinarji importati minn barra l-UE u l-pajjiż imsieħeb:

— Ħbub tal-plastik (titlu HS 39.03) (valur ta’ EUR 2)

— Lid (intestatura HS 39.24) (valur EUR 0.50).

Buqar tal-plastik (prezz mill-fabbrika EUR 6) jikkonforma mar-regola tal-oriġini għaliex il-valur tal-materjali mhux oriġinarji użati huwa inqas minn 50 % tal-prezz mill-fabbrika.

Eżempju 2: Ktajjen kontra ż-żliq (titlu HS 73.15)

F’xi arranġamenti ta’ kummerċ preferenzjali tal-UE, ir-regola għal ktajjen kontra ż-żliq (titlu HS 73.15) teħtieġ:

“Manifattura [Produzzjoni] li fiha l-valur tal-materjali kollha mhux oriġinarji tal-intestatura 73.15 ma jaqbiżx l50 % tal-prezz tal-prodott mill-fabbrika (MaxNOM 50 % (EXW)”)

Il-manifattur tal-ktajjen taż-żliq juża l-materjali li ġejjin li mhumiex oriġinarji importati minn barra l-UE u l-pajjiż imsieħeb

— katina (intestatura HS 73.15) (valur ta’ EUR 150)

Wajer tal-azzar li ma jissaddadx (intestatura HS 72.23) (valur ta’ EUR 60)

Katina kontra ż-żlieq (prezz mill-fabbrika EUR 350) tikkonforma mar-regola tal-oriġini minħabba li l-valur tal-materjali mhux oriġinarji tal-intestatura HS 73.15 huwa inqas minn 50 % tal-prezz ex fabbrika tal-katina kontra ż-żliq anki jekk il-valur totali tal-materjali mhux oriġinarji kollha jaqbeż it50 % tal-prezz mill-fabbrika tal-prodott.

Żoni tal-baħar, regolati mill-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar, li fuqhom stati għandhom drittijiet speċjali rigward l-esplorazzjoni u l-użu tar-riżorsi tal-baħar. Żoni ekonomiċi esklussivi jiġġebbdu mil-linja bażi sa 200-il mil nawtiku mill-kosta tiegħu.