Ftehimiet ta' Sħubija Ekonomika (FSE)

Tgħallem dwar il-Ftehimiet ta’ Sħubija Ekonomika (FSE) tal-UE mas-sħab Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP).

Daqqa t'għajn

Il-Ftehimiet ta' SħubijaEkonomika (FSE) huma ftehimiet kummerċjali u ta' żvilupp innegozjati bejn l-UE u l-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP). Huma jiftħu s-swieq tal-UE b’mod sħiħ u immedjat, filwaqt li s-sħab tal-AKP jiftħu biss parzjalment għall-importazzjonijiet tal-UE, fuq perjodi ta’ tranżizzjoni.

Ftehimiet ta' FSE:

  • huma proċess li jmur lura għall-iffirmar tal-Ftehim ta' Kotonù.
  • ikunu “mfassla apposta” biex ikunu adattati għal ċirkostanzi reġjonali speċifiċi.
  • huma ftehimiet kompatibbli mad-WTO, iżda jmorru lil hinn mill-ftehimiet konvenzjonali ta' kummerċ ħieles, li jiffokaw fuq l-iżvilupp tal-AKP, filwaqt li jqisu ċ-ċirkostanzi soċjoekonomiċi tagħhom u jinkludu l-kooperazzjoni u l-assistenza biex jgħinu lill-pajjiżi AKP jibbenefikaw mill-ftehimiet.
  • jipprovdu ambitu għal kooperazzjoni kummerċjali wiesgħa f'oqsma bħal normi sanitarji u standards oħra.
  • joħolqu istituzzjonijiet konġunti li jimmonitorjaw l-implimentazzjoni tal-ftehimiet u jindirizzaw kwistjonijiet kummerċjali b’mod kooperattiv.
  • huma mfassla biex ikunu xprunaturi tal-bidla li se jgħinu biex jagħtu spinta lir-riforma u jikkontribwixxu għal governanza ekonomika tajba. Dan se jgħin lis-sħab tal-AKP jattiraw l-investiment u jagħtu spinta lit-tkabbir ekonomiku tagħhom.

Pajjiżi ta' benefiċċju

B’mod ġenerali, 32 pajjiż tal-AKP diġà qed jimplimentaw il-FSE, f’7 reġjuni:

Żewġ reġjuni fl-Afrika – l-Afrika tal-Punent u l-Komunità tal-Afrika tal-Lvant (EAC) – għad iridu jiffinalizzaw il-proċessi tal-iffirmar tagħhom, filwaqt li l-Istati Membri tal-UE u 15 minn 16-il pajjiż tal-Afrika tal-Punent u 2 minn 5 pajjiżi tal-EAC iffirmaw dawn il-FSE reġjonali. 

Ara ħarsa ġenerali lejn l-implimentazzjoni tal-FSE f’diversi pajjiżi sħab.

Dispożizzjonijiet asimmetriċi favur il-pajjiżi AKP

Il-FSE jipprevedu dispożizzjonijiet ta' asimmetriji favur il-pajjiżi AKP, bħall-esklużjoni ta' prodotti sensittivi mil-liberalizzazzjoni, perjodi twal ta' liberalizzazzjoni, regoli tal-oriġini flessibbli, u salvagwardji u miżuri speċjali għall-agrikoltura, is-sigurtà tal-ikel u l-protezzjoni tal-industrija li għadha tibda.

  • Filwaqt li s-swieq tal-UE jinfetħu immedjatament u kompletament, l-AKP għandhom 15-il sena biex jiftħu għall-importazzjonijiet tal-UE (bi protezzjoni għal importazzjonijiet sensittivi) u sa 25 sena f’każijiet eċċezzjonali. Barra minn hekk, il-produtturi ta’ 20 % tal-aktar prodotti sensittivi se jgawdu minn protezzjoni permanenti mill-kompetizzjoni.

Tariffi

  • L-UE tagħti dazji żero u kwoti żero lill-importazzjonijiet li ġejjin mill-pajjiżi AKP. L-aċċess għas-suq tal-UE huwa permanenti, sħiħ u ħieles għall-prodotti kollha mill-EPA
  • Il-pajjiżi tal-AKP gradwalment ineħħu d-dazji, fuq medda ta' 15-25 sena. Prodotti sensittivi bħall-oġġetti tal-ikel jistgħu jiġu esklużi għal kollox mil-liberalizzazzjoni. Jekk l-importazzjonijiet ta’ xi prodotti tal-UE fil-pajjiżi AKP jiżdiedu f’daqqa, japplikaw salvagwardji bħall-kwoti tal-importazzjoni. Xi FSE jippermettu lill-pajjiżi AKP jimponu dazji ġodda għal raġunijiet speċifiċi relatati mal-iżvilupp.
  • Uża l-opzjoni tat-tiftix tal-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi biex issib l-informazzjoni eżatta dwar id-dazji u t-tariffi għall-prodott speċifiku tiegħek, filwaqt li tqis il-pajjiż tal-oriġini u tad-destinazzjoni tiegħu. Jekk ikollok xi dubju, ikkuntattja lill-awtoritajiet doganali tiegħek.

Regoli ta' oriġini

 

Sabiex jikkwalifika għal trattament preferenzjali, il-prodott tiegħek jeħtieġ li jissodisfa r-regoli tal-oriġini skont il-ftehim. Jekk jogħġbok iċċekkja l-“Għoddainterattiva ta’ Awtovalutazzjoni tar-Regoli tal-Oriġini (ROSA)” fl-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi biex tivvaluta jekk il-prodott tiegħek jissodisfax ir-regoli tal-oriġini u skopri kif tħejji d-dokumenti korretti.

Regoli ta' oriġini flessibbli jippermettu lill-pajjiżi AKP jesportaw prodotti b'inputs minn pajjiżi oħra, speċjalment f'setturi ewlenin - l-agrikoltura, is-sajd u t-tessuti u l-ħwejjeġ. Pereżempju, prodott tat-tessuti jista’ jidħol fl-UE mingħajr dazju jekk mill-inqas stadju wieħed fil-produzzjoni tiegħu – bħall-insiġ jew ix-xogħol bil-labar – ikun seħħ f’pajjiż tal-FSE.

Tolleranza

It-tolleranzi inklużi fil-FSE huma aktar laxki minn dawk tas-soltu. Dawn jammontaw għal 15 % fil-prezz mill-fabbrika tal-prodott finali, minflok 10 % previst fil-biċċa l-kbira tal-ftehimiet tal-UE. Għat-tessuti u l-ħwejjeġ, se japplikaw tolleranzi speċifiċi.

Akkumulazzjoni

Id-dispożizzjonijiet ġenerali tal-FSE jinkludu t-tipi ta’ akkumulazzjoni li ġejjin:

  • Akkumulazzjoni bilaterali mal-UE
  • Akkumulazzjoni djagonali u akkumulazzjoni sħiħa mal-PTEE u l-pajjiżi AKP. Jista' jkun hemm differenzi fid-dispożizzjonijiet applikabbli fl-EPAs differenti. Jekk jogħġbok iċċekkja d-dispożizzjonijiet rilevanti għal kull EPA. Fil-biċċa l-kbira tal-FSE implimentati, l-Akkumulazzjoni mal-pajjiżi kollha tal-AKP (kif definit f’kull FSE) se tapplika biss jekk:
    • il-pajjiżi involuti fil-kisba tal-istatus oriġinarju jkunu kkonkludew ftehimiet ta’ kooperazzjoni amministrattiva;
    • l-inputs u l-prodotti finali jkunu kisbu status oriġinarju bl-applikazzjoni tal-istess regoli tal-oriġini bħal dawk inklużi fl-FSE.
  • Akkumulazzjoni ma' pajjiżi ġirien li qed jiżviluppaw. Materjali li joriġinaw f’pajjiż ġar li qed jiżviluppa (li jappartjeni għal entità ġeografika koerenti) li mhuwiex Stat AKP jistgħu jitqiesu bħala materjali li joriġinaw fl-Istati tal-FSE meta jkunu inkorporati fi prodott miksub hemmhekk. Jekk jogħġbok innota li:
    • Il-lista ta’ dak li jitqies bħala pajjiż ġar hija annessa f’kull Protokoll.
    • Sabiex tapplika din it-tip ta’ akkumulazzjoni, din trid tintalab mill-pajjiżi tal-FSE.
    • F’dan il-każ, ir-regoli tal-oriġini applikabbli għall-inputs li jkunu ġejjin mill-pajjiżi ġirien huma definiti f’kull EPA.

Għall-FSE tal-SADC li ilu jiġi applikat b’mod proviżorju mis-16/9/2016, hemm żewġ tipi oħra ta’ akkumulazzjoni li jissostitwixxu d-dispożizzjonijiet relatati mal-akkumulazzjoni ma’ pajjiżi ġirien li qed jiżviluppaw. Dawn huma:

  • Akkumulazzjoni fir-rigward ta’ materjali li huma soġġetti għal trattament mingħajr dazju tan-Nazzjon l-Aktar Iffavorit (MFN) fl-Unjoni Ewropea
  • Akkumulazzjoni fir-rigward ta’ materjali li joriġinaw f’pajjiżi oħra li jibbenefikaw minn aċċess preferenzjali mingħajr dazju u kwoti għall-Unjoni Ewropea

Fil-prattika, dan ta’ hawn fuq jippermetti lill-pajjiżi tal-SADC aderenti mal-FSE għall-akkumulazzjoni tal-oriġini għall-materjali kollha li jistgħu jiġu importati fl-UE b’dazju żero (dan huwa jew permezz tal-qafas ta’ arranġament preferenzjali mal-UE - inkluż is-SĠP- jew fuq bażi MFN). Għalhekk, “akkumulazzjoni globali” għal materjali b’dazju żero irrispettivament mill-oriġini tagħhom hija stabbilita għall-pajjiżi firmatarji tal-FSE.

Trasport dirett

Evidenza ta' trasport dirett għandha tinġieb lill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż importatur.

It-trasport dirett bejn Stat tal-Afrika tal-Lvant u tan-Nofsinhar (ESA), u l-UE (jew mit-territorju tal-pajjiżi l-oħra msemmija fl-Artikoli dwar l-akkumulazzjoni) huwa applikabbli. Il-prodotti oriġinarji jistgħu jiġu ttrasportati permezz ta’ pipeline li jgħaddi minn territorju li ma jkunx dak ta’ Stat tal-ESA jew tal-UE.

It-trasport dirett bejn Stat tal-Paċifiku u l-UE (jew mit-territorju tal-pajjiżi l-oħra msemmija fl-Artikoli dwar l-akkumulazzjoni) huwa applikabbli. L-istess prinċipju japplika għat-trasport tal-merkanzija bejn l-Istati tal-CARIFORUM u l-UE.

Għall-SADC EPA, il-kundizzjonijiet aktar stretti tad-dispożizzjoni tat-“trasport dirett” huma sostitwiti b’sistema ġdida msejħa “nonalterazzjoni”. Ir-regola ta’ nonalterazzjoni tippermetti t-trasbord, il-ħżin u l-qsim ta’ kunsinni fit-territorju ta’ pajjiżi terzi.

Ħlas lura ta' dazju

Dan ifisser li r-rifużjoni tista’ tintalab għal dazju mħallas fuq materjali li qabel kienu importati għal aktar ipproċessar u mbagħad esportati lejn pajjiż li ffirma Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika mal-UE.

Kundizzjonijiet tal-bastimenti

Ħut maqbud f'ibħra internazzjonali u fiż-Żoni Ekonomiċi Esklussivi tal-pajjiżi tal-FSE jista' jitqies bħala li joriġina f'pajjiż tal-FSE biss meta jinqabad minn bastimenti li jissodisfaw ċerti kriterji. Dawn il-kriterji jirreferu għall-post tar-reġistrazzjoni ta' bastiment, għall-bandiera li taħtha "jbaħħru," u għas-sjieda tagħhom.

Jekk jogħġbok innota li, skont ir-regoli tal-oriġini tal-FSE, ma hemm l-ebda rekwiżit speċifiku dwar in-nazzjonalità tal-ekwipaġġ, tal-kaptani jew tal-uffiċjali. Dawn ir-rekwiżiti, li kienu fil-Ftehim oriġinali ta’ Cotonou, issa tneħħew biex jiġi ffaċilitat l-għoti tal-oriġini lill-ħut maqbud mill-pajjiżi tal-FSE.

Minħabba d-dispożizzjonijiet dwar il-kumulazzjoni, dawn il-kundizzjonijiet jistgħu jiġu ssodisfati minn Stati tal-FSE differenti.

Regoli tal-oriġini speċifiċi għall-prodott

Regoli Speċifiċi għall-Prodott huma inklużi fl-Anness II ta’ kull Protokoll. Madankollu, għal xi FSE, xi regoli aktar laxki huma inklużi fl-Anness 2A.

Uża l-opzjoni tat-tiftix tal-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi biex issib ir-regoli applikabbli għall-prodott speċifiku tiegħek, abbażi tal-pajjiż tal-oriġini tiegħu u l-pajjiż tad-destinazzjoni tiegħu.

Derogi

Minbarra dawn id-dispożizzjonijiet, ingħataw derogi għar-regola speċifika ta’ prodott taħt diversi FSE. Pereżempju, l-FSE tal-Cariforum ta deroga lir-Repubblika Dominicana (ara l-FSE tal-Cariforum għal regola speċifika għall-ħwejjeġ), l-FSE tal-ESAu tal-Paċifiku rispettivament taw waħda dwar it-tonn fil-laned (ara l-FSE tal-ESA għal regola speċifika għat-tonn fil-laned)u fl-aħħar nett il-pajjiżi tal-FSE tal-SADC ingħataw derogi f’diversi oqsma inkluż dwar it-tonn u l-awwista. (ara għan-Namibja regola speċifika għall-alonga u għall-Możambik bħala regola speċifika għall-gambli, il-gambli kbar u l-awwista).

Provi tal-oriġini

  • Biex issir esportatur approvat, trid tkun tista’ tagħti prova lill-awtoritajiet doganali tiegħek tal-istatus oriġinarju tal-prodotti tiegħek, kif ukoll ta’ kwalunkwe rekwiżit ieħor li jistgħu jimponu.

L-awtoritajiet doganali jistgħu jirtiraw l-istatus ta’ esportatur approvat tiegħek f’każ ta’ użu ħażin. Biex issir taf aktar dwar il-proċeduri, ikkuntattja lill-awtoritajiet doganali tiegħek.

  • Biex jikkwalifikaw għal rati ta’ dazju preferenzjali, il-prodotti li joriġinaw fil-pajjiżi tal-FSE jridu jkunu akkumpanjati minn prova tal-oriġini. Il-prova tal-oriġini tibqa’ valida għal 10 xhur. Dan jista' jkun jew
    • Ċertifikat ta' Moviment EUR.1 - maħruġ mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż esportatur. L-esportatur (jew ir-rappreżentant awtorizzat) li japplika għal ċertifikat irid ikun lest li jippreżenta dokumenti li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-prodotti kkonċernati fuq talba u jissodisfa r-rekwiżiti l-oħra tal-Protokoll dwar ir-regoli tal-oriġini
    • dikjarazzjoni tal-fattura – maħruġa minn kwalunkwe esportatur, għal kunsinni b’valur ta’ EUR 6 000 jew inqas, jew minn esportaturi approvati, għal kunsinni ta’ kwalunkwe valur
  • Meta timla dikjarazzjoni ta’ fattura, għandek tkun lest li tissottometti dokumenti li jagħtu prova tal-istatus oriġinarju tal-prodotti tiegħek u tissodisfa r-rekwiżiti l-oħra tal-Protokoll dwar ir-regoli tal-oriġini.

 

Il-kampjuni xierqa għaċ-ċertifikat tal-moviment EUR.1 u għad-dikjarazzjoni tal-fattura jistgħu jinstabu f’kull ftehim tal-FSE, bħala annessi fi ħdan il-protokoll dwar id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “prodotti oriġinarji” u l-metodi ta’ kooperazzjoni amministrattiva.

Rekwiżiti tal-prodott

Regoli u rekwiżiti tekniċi

  • Tgħallem dwar ir-rekwiżiti tekniċi, ir-regoli u l-proċeduri li l-oġġetti jridu jissodisfaw sabiex jiġu importati fl-Unjoni Ewropea.
  • Fittex ir-regoli u r-regolamenti speċifiċi applikabbli għall-prodott tiegħek u l-pajjiż ta’ oriġini tiegħu fil-bażi tad-data tal-Assistent tal-Kummerċ.  Biex tara r-rekwiżiti għall-prodott tiegħek, l-ewwel trid tidentifika l-kodiċi doganali tiegħu. Jekk ma tafx il-kodiċi doganali, tista 'tfittexha bl-isem tal-prodott tiegħek fil-magna tat-tiftix inkorporata.

Rekwiżiti tas-saħħa u s-sikurezza SPS

  • Tgħallem dwar l-istandards tas-saħħa, tas-sikurezza, sanitarji u fitosanitarji (SPS) li l-oġġetti jridu jissodisfaw sabiex jiġu importati fl-Unjoni Ewropea.
  • Fittex ir-regoli dwar is-saħħa, is-sikurezza u l-SPS applikabbli għall-prodott tiegħek u l-pajjiż ta’ oriġini tiegħu fil-bażi tad-data tal-Assistent tal-Kummerċ. Biex tara r-rekwiżiti għall-prodott tiegħek, l-ewwel trid tidentifika l-kodiċi doganali tiegħu. Jekk ma tafx il-kodiċi doganali, tista 'tfittex bl-isem tal-prodott tiegħek bil-magna tat-tiftix inkorporata.

Dokumenti u proċeduri ta’ żdoganar tal-merkanzija

Proċeduri għall-prova u l-verifika tal-oriġini

Għal deskrizzjoni ta’ kif tipprova l-oriġini tal-prodotti tiegħek biex titlob tariffa preferenzjali u tar-regoli relatati mal-verifika tal-oriġini mill-awtoritajiet doganali, jekk jogħġbok irreferi għat-taqsima dwar ir-regoli tal-oriġini hawn fuq.  

Dokumenti oħra

Skopri dwar dokumenti u proċeduri oħra ta’ żdoganar tal-merkanzija meħtieġa għall-importazzjoni fl-Unjoni Ewropea.

Proprjetà intellettwali u indikazzjonijiet ġeografiċi

Kummerċ fis-servizzi

L-akkwist pubbliku

L-investiment

Oħrajn (kompetizzjoni, TSD)

Kompetizzjoni

  • Mill-2014, l-UE waqqfet is-sussidji fuq l-esportazzjoni fuq il-prodotti kollha esportati lejn il-pajjiżi tal-FSE.
  • L-UE mminimizzat il-miżuri bil-produzzjoni u bid-distorsjoni tal-kummerċ
  • Jekk l-industrija lokali tiġi mhedda minħabba żidiet qawwija fl-importazzjoni mill-Ewropa, l-EPAs jippermettu li jiġu attivati miżuri biex jipproteġu s-setturi industrijali u l-industrija li għadha tibda.

Żvilupp sostenibbli

Il-FSE huma bbażati b'mod espliċitu fuq l-elementi "essenzjali u fundamentali" stabbiliti fil-Ftehim  ta' Cotonou, jiġifieri d-drittijiet tal-bniedem, il-prinċipji demokratiċi, l-istat tad-dritt, u l-governanza tajba. Il-FSE għalhekk fihom ftit mill-aktar lingwaġġ b’saħħtu dwar id-drittijiet u l-iżvilupp sostenibbli disponibbli fil-ftehimiet tal-UE.

  • Il-“klawżola ta’ nuqqas ta’ eżekuzzjoni” tfisser li “miżuri xierqa” (kif stabbilit skont il-Ftehim ta’ Cotonou) jistgħu jittieħdu jekk kwalunkwe parti tonqos milli tissodisfa l-obbligi tagħha fir-rigward tal-elementi essenzjali. Dan jista’ jinkludi s-sospensjoni tal-benefiċċji kummerċjali.
  • L-istituzzjonijiet konġunti tal-FSE għandhom il-kompitu li jimmonitorjaw u jivvalutaw l-impatt tal-implimentazzjoni tal-FSE fuq l-iżvilupp sostenibbli tal-Partijiet. F'konformità mal-Ftehim ta' Cotonou, hemm rwol ċar għas-soċjetà ċivili u l-membri tal-parlament.

Integrazzjoni reġjonali

Il-FSE għandhom l-għan li jikkontribwixxu għall-integrazzjoni ekonomika reġjonali. Il-klawżoli ta’ preferenza reġjonali fil-FSE jistabbilixxu li l-pajjiżi fl-istess reġjun jipprovdu mill-inqas l-istess vantaġġi lil xulxin bħalma jipprovdu lill-UE.

Il-FSE huma għalhekk dwar il-kummerċ bejn il-pajjiżi f'FSE daqskemm huma dwar il-kummerċ mal-UE.

  • L-UE tipprovdi assistenza għall-iżvilupp u miżuri għall-bini tal-kapaċità kummerċjali biex tappoġġa lill-bdiewa tal-AKP biex jikkonformaw mal-istandards sanitarji, fitosanitarji u standards agrikoli oħra.

Il-bini tal-kapaċità u l-assistenza teknika

Flimkien ma' kull EPA, l-UE tipprovdi għajnuna teknika għall-Għajnuna għall-Kummerċ. Dan jgħin lill-pajjiżi jadattaw il-proċeduri doganali tagħhom u jnaqqsu l-burokrazija. Għalik, dan ifisser inqas battikata meta tittratta mad-dwana.

Links u dokumenti utli

Ara l-ktejjeb Inpoġġu s-Sħubija fil-Prattika. Ftehimiet ta' sħubija ekonomika (FSE) bejn l-UE u l-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP)

Ixxerja din il-paġna:

Links ta’ malajr

  1. Aħbarijiet
  2. Links utli

Mistoqsijiet Frekwenti

  1. Meta t-tariffa tirreferi għall-piż, piż gross jew piż nett?
  2. Kif nista’ nsib id-dazju tal-importazzjoni li japplika għall-prodott tiegħi?
  3. Jekk irrid inbigħ il-prodott tiegħi f’diversi pajjiżi tal-UE, hemm dazji fuq l-importazzjoni biex inħallas kull darba li l-prodott tiegħi jidħol f’pajjiż differenti?
  4. Nista’ nikseb lista ta’ prodotti b’dazju tal-importazzjoni ta’ 0%?
  5. Id-dazji tas-sisa huma applikati fil-livell tal-UE jew f’dak nazzjonali?
  6. Kif tiġi imposta l-VAT fl-UE?
  7. Kif nista’ nikseb l-approvazzjoni biex nesporta l-ħut lejn l-UE?
  8. L-ikel esportat lejn l-UE għandu jiġi minn stabbiliment awtorizzat mill-UE?
  9. Għandi nħallas biex nuża l-Assistent tiegħi għall-Kummerċ għas-Servizzi u l-Investiment?
  10. B’liema lingwi fl-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi għas-Servizzi u l-Investiment disponibbli?