Is-suq uniku tal-UE
Fis-suq uniku tal-UE — xi kultant imsejjaħ is-suq intern — in-nies, l-oġġetti, is-servizzi u l-flus jistgħu jiċċaqilqu liberament.Ir-rikonoxximent reċiproku jiggarantixxi li kwalunkwe prodott li jinbiegħ legalment f’pajjiż wieħed tal-UE jista’ jinbiegħ fl-oħrajn kollha. Iċ-ċittadini tal-UE jistgħu jistudjaw, jgħixu, jixtru, jaħdmu u jirtiraw fi kwalunkwe pajjiż tal-UE — u jgawdu minn prodotti mill-Ewropa kollha.
Benefiċċji
In-negozji tal-UE jibbenefikaw minn
- “suq domestiku” ta’ aktar minn 450 miljun konsumatur għall-prodotti tagħhom
- aċċess aktar faċli għal firxa wiesgħa ta’ fornituri
- spejjeż unitarji aktar baxxi
- opportunitajiet kummerċjali akbar
Iċ-ċittadini tal-UE jibbenefikaw minn
- prezzijiet orħos
- aktar innovazzjoni u żvilupp teknoloġiku aktar mgħaġġel
- standards ogħla ta’ sikurezza u protezzjoni ambjentali
Il-leġiżlazzjoni
Il-leġiżlazzjoni dwar is-suq uniku għall-prodotti għandha l-għan li tiżgura li l-prodotti mqiegħda fis-suq tal-UE jissodisfaw rekwiżiti għoljin għas-saħħa, is-sikurezza u l-ambjent u li l-prodotti li jitħallew jinbiegħu fl-UE jkunu jistgħu jiċċirkolaw mingħajr ostakli għall-kummerċ, u b’hekk il-piż amministrattiv jinżamm baxx kemm jista’ jkun.
Elementi ewlenin
Is-suq intern għall-prodotti għandu l-elementi ewlenin li ġejjin
- Sikurezza — il-prodotti kkummerċjalizzati fl-UE jridu jissodisfaw rekwiżiti ambjentali u ta’ sikurezza għoljin
- Standards — l-istandards jiddefinixxu rekwiżiti tekniċi jew ta’ kwalità għal prodotti, proċessi ta’ produzzjoni, servizzi jew metodi ta’ ttestjar. L-istandardizzazzjoni hija għodda għall-industrija biex tiżgura l-prestazzjoni, is-sikurezza u l-interoperabbiltà tal-prodotti. Aktar dwar l-istandardizzazzjoni Ewropea
- Valutazzjoni tal-konformità — għandha titwettaq proċedura ta’ valutazzjoni tal-konformità qabel ma prodott ikun jista’ jitqiegħed fis-suq tal-UE. Manifattur jista’ jqiegħed prodott fis-suq tal-UE biss jekk jissodisfa r-rekwiżiti applikabbli kollha. Aktar dwar il-proċedura ta’ valutazzjoni tal-konformità
- Akkreditazzjoni — akkreditazzjoni hija l-aħħar livell ta’ kontroll pubbliku fis-sistema Ewropea ta’ valutazzjoni tal-konformità. Huwa mfassal biex jiżgura li l-korpi ta’ valutazzjoni tal-konformità jkollhom il-kapaċità teknika biex iwettqu dmirijiethom. Aktar dwar l-akkreditazzjoni.
- Korpi notifikati — korp notifikat huwa organizzazzjoni maħtura minn pajjiż tal-UE biex tivvaluta l-konformità ta’ ċerti prodotti qabel ma jitqiegħdu fis-suq. Aktar dwar il-korpi notifikati
- Is-sorveljanza tas-suq — is-sorveljanza tas-suq tiżgura li l-prodotti mhux tal-ikel fis-suq tal-UE ma jipperikolawx lill-konsumaturi u lill-forza tax-xogħol tal-Ewropa, u li l-interessi pubbliċi l-oħra — bħall-protezzjoni ambjentali, is-sigurtà u l-ġustizzja fil-kummerċ — jiġu protetti. Aktar dwar is-sorveljanza tas-suq
- ICSMS — is-Sistema ta’ Informazzjoni u Komunikazzjoni dwar is-Sorveljanza tas-Suq (ICSMS) hija pjattaforma tal-IT biex tiffaċilita l-komunikazzjoni bejn il-korpi tas-sorveljanza tas-suq fil-pajjiżi tal-UE u tal-EFTA. Aktar dwar l-ICSMS.
- Il-marka CE — il-marka CE tfisser li prodott mibjugħ fl-UE jissodisfa r-rekwiżiti applikabbli kollha ta’ sikurezza, saħħa u protezzjoni ambjentali. Aktar dwar il-marka CE
- Metroloġija legali — l-applikazzjoni tar-rekwiżiti legali għall-kejl u l-istrumenti tal-kejl. Il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar il-metroloġija legali hija waħda mill-pilastri tas-suq uniku għall-prodotti. Ir-rekwiżiti tal-UE għandhom l-għan li jippromwovu l-innovazzjoni teknoloġika, jipproteġu s-saħħa u l-ambjent, jiżguraw is-sikurezza pubblika, u jippromwovu l-kummerċ ġust. Aktar dwar il-metroloġija legali
- Fruntieri esterni — il-pajjiżi tal-UE jiċċekkjaw il-prodotti li jiġu minn barra t-territorju tal-UE.
- Qafas leġiżlattiv ġdid — biex jittejjeb is-suq intern għall-prodotti u jissaħħu l-kundizzjonijiet għat-tqegħid ta’ firxa wiesgħa ta’ prodotti fis-suq tal-UE, ġie adottat qafas leġiżlattiv ġdid fl-2008. Aktar dwar il-qafas leġiżlattiv il-ġdid.
Moviment liberu
Ħafna prodotti fis-suq tal-UE huma soġġetti għal regoli armonizzati li jipproteġu lill-konsumaturi, is-saħħa pubblika u l-ambjent. Ir-regoli armonizzati jipprekludu l-adozzjoni ta’ regoli nazzjonali possibbilment diverġenti u jiżguraw iċ-ċirkolazzjoni libera tal-prodotti fl-UE. Madankollu, xi setturi għadhom irregolati minn dispożizzjonijiet nazzjonali. Il-prinċipju tal-moviment liberu tal-merkanzija jiżgura li dawn id-dispożizzjonijiet ma joħolqux ostakli mhux ġustifikati għall-kummerċ.
Setturi armonizzati
Is-setturi armonizzati huma soġġetti għal regoli komuni madwar l-UE. Dawn jipprovdu qafas legali ċar u prevedibbli għan-negozji. Jekk il-manifatturi jsegwu dawn ir-regoli, il-prodotti tagħhom jistgħu jinbiegħu liberament fis-suq
- Fil-maġġoranza tas-setturi (eż. it-tagħmir elettroniku u elettriku, il-makkinarju, il-liftijiet u l-apparat mediku), il-leġiżlazzjoni tal-UE hija limitata għar-rekwiżiti essenzjali tas-saħħa, tas-sikurezza u tal-protezzjoni ambjentali — biex tintwera l-konformità ma’ dawn ir-rekwiżiti, il-manifatturi jistgħu jużaw volontarjament standards jew speċifikazzjonijiet tekniċi oħra.
- F’ setturi oħra (eż. awtomotivi u kimiċi), il-leġiżlazzjoni tipprovdi rekwiżiti dettaljati li jobbligaw ċerti tipi ta’ prodotti li jkollhom l-istess speċifikazzjonijiet tekniċi
- Il-leġiżlazzjoni ta’ armonizzazzjoni tal-UE li tipprevedi l-moviment liberu ta’ sustanzi perikolużi fit-tagħmir elettriku u elettroniku hija ġestita mid-Direttorat Ġenerali għall-Ambjent
Setturi mhux armonizzati
Is-setturi mhux armonizzati mhumiex soġġetti għal regoli komuni tal-UE u jistgħu jkunu koperti minn regoli nazzjonali. Dawn is-setturi xorta waħda għandhom jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet tat-Trattat li jirregolaw il-moviment liberu tal-merkanzija skont l-Artikoli 34–36 TFUE. Ir-regoli nazzjonali dwar dawn il-prodotti huma soġġetti għal proċedura ta’ notifika li tiżgura li ma joħolqux ostakli żejda għall-kummerċ.
Biex jiġi żgurat il-moviment liberu tal-merkanzija f’setturi mhux armonizzati, il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku, il-proċedura ta’ notifika 2015/1535 u l-applikazzjoni tal-Artikoli 34–36 TFUE huma essenzjali.