Żona ta’ Kummerċ Ħieles Approfondita u Komprensiva bejn l-UE u l-Ukrajna

Daqqa t'għajn lejn il-ftehim

L-UE u l-Ukrajna applikaw b’mod proviżorju ż-Żona ta’ Kummerċ Ħieles Approfondita u Komprensiva (DCFTA) tagħhom mill-1 ta’ Jannar 2016, bħala parti mill-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni (AA) usa’, li d-dispożizzjonijiet politiċi u ta’ kooperazzjoni tiegħu ġew applikati b’mod proviżorju minn Novembru 2014. Id-DCFTA tiftaħ is-swieq għall-prodotti u s-servizzi fuq iż-żewġ naħat, abbażi ta’ regoli kummerċjali prevedibbli u infurzabbli.

It-test sħiħ u l-annessi tal-ftehim

X'inhuma l-benefiċċji għan-negozju tiegħek?

Il-ftehim ta’ assoċjazzjoni

• tagħmilha aktar faċli u aktar affordabbli għan-negozji tal-UE biex jimportaw mill-Ukrajna u jesportaw lejha
• tintroduċi varjetà ta’ benefiċċji għan-negozju tiegħek, bħall-eliminazzjoni tat-tariffi kif ukoll il-faċilitazzjoni effiċjenti u rapida tat-traffiku mid-dwana fil-fruntieri internazzjonali

L-UE hija waħda mill-akbar sħab kummerċjali tal-Ukrajna, li jfisser li hemm diversi opportunitajiet għall-importazzjoni u l-esportazzjoni mill-UE lejn l-Ukrajna, u viċi versa. Il-prodotti ewlenin tal-esportazzjoni huma l-materja prima bħall-ħadid, l-azzar, il-prodotti tal-minjieri, il-prodotti agrikoli, il-makkinarju u l-prodotti kimiċi. L-Ukrajna bħalissa qed taħdem biex tissimplifika l-politiki għall-benefiċċju tan-negozji ż-żgħar meta jinnegozjaw mal-UE. In-negozji ż-żgħar jistgħu jirċievu wkoll appoġġ mill-Inizjattiva Ewlenija tal-SMEs tal-UE.

Tariffi

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jtejjeb il-kompetittività tan-negozji Ewropej fis-suq Ukren u viċi versa. B’mod ġenerali, għall-kummerċ fil-prodotti, il-ftehim elimina l-maġġoranza tat-tariffi – UE: 98,1 % u l-Ukrajna: 99.1%.

Oġġetti industrijali

Filwaqt li parti kbira mit-tariffi fuq il-prodotti industrijali ġew eliminati meta l-ftehim daħal fis-seħħ, ġew miftiehma perjodi tranżitorji għal għadd ta’ linji ta’ prodotti.

l-UE

Il-ftehim neħħa 94.7 % tal-linji tariffarji.

Għal ftit prodotti, it-tariffi għadhom qed jiġu eliminati gradwalment mill-UE bil-perjodi tranżitorji li ġejjin

• minerali - 2019
• sustanzi kimiċi - 2021
• fertilizzanti - 2023
• prodotti tal-injam - 2021
• xedd is-saqajn - 2021
• oġġetti tar-ram - 2021
• oġġetti tal-aluminju - 2023
• karozzi u l-biċċa l-kbira tal-vetturi bil-mutur - 2023

L-Ukrajna

Mad-dħul fis-seħħ tal-ftehim, 49,2 % tal-prodotti industrijali setgħu jidħlu fl-Ukrajna mingħajr dazji.

Is-sehem tal-esportazzjonijiet tal-UE liberalizzati mill-Ukrajna huwa skedat li jiżdied għal 96 % sal-2023. Din l-eliminazzjoni gradwali ulterjuri tat-tariffi tikkonċerna l-linji ta’ prodotti li ġejjin

• minerali - 2023
• sustanzi kimiċi organiċi - 2019
• fertilizzanti - 2019
• tajers tal-gomma - 2021
• oġġetti tal-ġilda - 2021
• tessuti bħal xedd ir-ras - 2019

Is-settur tal-vetturi bil-mutur tal-Ukrajna se jgawdi wkoll minn perjodu tranżitorju li jdum sal-2026, riżultat tan-negozjati miftiehma fid-WTO fl-2008.

Prodotti agrikoli

l-UE

Id-dazji tal-importazzjoni fuq il-biċċa l-kbira tal-prodotti agrikoli importati fl-UE tnaqqsu għal żero fl-2016. Il-kwoti tariffarji japplikaw għall-bqija tal-prodotti agrikoli li mhumiex liberalizzati. Il-ġestjoni ta’ dawn il-kwoti ssir jew fuq bażi ta’ min jiġi l-ewwel jinqeda l-ewwel jew permezz ta’ liċenzji tal-importazzjoni. Tista’ ssib lista tal-kwoti tariffarji kollha kemm għall-UE kif ukoll għall-Ukrajna fl-Appendiċi 1 u 2 tal-Anness I-A.

L-Ukrajna

Kważi nofs il-prodotti agrikoli tal-Ukrajna ġew liberalizzati meta l-ftehim daħal fis-seħħ, iżda għadd żgħir ta’ prodotti huma soġġetti għal perjodu tranżitorju li jdum sal-2023.

Mhux id-dazji kollha tal-importazzjoni tal-Ukrajna se jitnaqqsu għal żero

• sal-2026, 8,7 % tat-tariffi agroalimentari fuq prodotti bħall-ħalib, il-bajd, iz-zokkor, iż-żjut u x-xaħmijiet tal-annimali, se jkunu soġġetti għal tnaqqis lineari limitat b’20-60 % - minn hemm ’il quddiem se tiġi applikata tariffa residwa
• għaz-zokkor, għal-laħam tat-tjur u għal-laħam tal-majjal, se jiġu applikati kwoti tariffarji (TRQs) - l-oġġetti importati fil-kwantitajiet indikati huma ħielsa mid-dazju

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jipprojbixxi l-użu ta’ dazji fuq l-esportazzjoni miż-żewġ partijiet. Madankollu, il-gvern tal-Ukrajna qabel li jelimina gradwalment id-dazji eżistenti fuq l-esportazzjoni lejn ċerti oġġetti sal-2026, inklużi l-bhejjem u l-materja prima tal-ħabi, iż-żrieragħ ta’ xi tipi ta’ għelejjel li jipproduċu ż-żejt u t-tipi ta’ metall. Aktar informazzjoni dwar dan tista’ tinstab fl-Anness I-C tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna.

Huwa previst mekkaniżmu speċifiku ta’ miżura ta’ salvagwardja għall-esportazzjoni tal-Ukrajna li ddum sal-2031. Dan ifisser li l-Ukrajna titħalla timponi soprataxxa fuq id-dazju tal-esportazzjoni ta’ diversi oġġetti, bħall-materja prima tal-ġlud, iż-żrieragħ tal-ġirasol u t-tipi ta’ metall, azzar u ram jekk, matul perjodu annwali, il-volum kumulattiv tal-esportazzjonijiet mill-Ukrajna lejn l-UE jaqbeż livell skattatur. Aktar informazzjoni dwar dan tinsab fl-Anness I-D tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna.

Sib ir-rata tariffarja applikabbli għall-prodott tiegħek fl-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi.

Regoli ta' oriġini

Sabiex jikkwalifika għal trattament preferenzjali (dazju doganali aktar baxx jew l-ebda dazju doganali), il-prodott tiegħek jeħtieġ li jikkonforma ma’ ċerti regoli li jiddefinixxu l-oriġini tiegħu, ir-regoli tal-oriġini, li huma stabbiliti fil-Konvenzjoni Pan-Ewro-Mediterranja.

Jekk jogħġbok iċċekkja l-“Għoddainterattiva ta’ Awtovalutazzjoni tar-Regoli tal-Oriġini (ROSA)”fl-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi biex tivvaluta jekk il-prodott tiegħek jissodisfax ir-regoli tal-oriġini u skopri kif tħejji d-dokumenti korretti. Aktar informazzjoni disponibbli dwar kif tuża ROSA

Jekk int ġdid għas-suġġett, tista’ ssib introduzzjoni għall-kunċetti ewlenin fit-taqsima tal-oġġetti.

Rekwiżiti tal-prodott

Regoli u rekwiżiti tekniċi

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jipprevedi l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni, l-istandards u l-proċeduri ta’ valutazzjoni tal-konformità bejn l-Ukrajna u l-UE. Għalhekk, il-manifatturi mill-Ukrajna jridu jikkonformaw ma’ sett wieħed biss ta’ rekwiżiti biex il-prodotti tagħhom jitqiegħdu kemm fis-suq tal-UE kif ukoll f’dak tal-Ukrajna.

Ir-regolamenti approssimati tal-Ukrajna jinkludu

• l-akkreditazzjoni u l-kummerċjalizzazzjoni ta' prodotti, li jistabbilixxu l-moduli tal-proċeduri ta' valutazzjoni tal-konformità
• is-sikurezza ġenerali tal-prodotti, l-istabbiliment ta’ kriterji dwar x’għandu jitqies meta jiġi vvalutat jekk prodott huwiex sikur, u d-determinazzjoni ta’ meta għandu jiġi pprojbit prodott minħabba li joħloq riskju serju għas-saħħa u s-sikurezza

Għal lista tas-27 regolament kollha li jkopru r-rekwiżiti ta’ sikurezza ta’ firxa wiesgħa ta’ prodotti inklużi makkinarju, liftijiet, ġugarelli, apparat mediku u reċipjenti sempliċi taħt pressjoni ara l-Anness III tal-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Ukrajna.

F'termini ta' standards, l-Ukrajna għandha

• kienu qed jadottaw standards internazzjonali u Ewropej skont l-aħjar prattiki
• impenjat ruħha li tħassar kwalunkwe standard nazzjonali konfliġġenti. Dan jinkludi kwalunkwe standard GOST konfliġġenti (Gosudarstvenny Standart) użat fi stati post-Sovjetiċi

Kif se nkun naf li l-oġġetti li qed nimporta fl-UE jikkonformaw mar-regolamenti u l-istandards tal-UE?

Il-kooperazzjoni tal-partijiet dwar is-sorveljanza tas-suq u l-proċeduri ta’ valutazzjoni tal-konformità tfisser li jekk qed tesporta oġġetti b’riskju għoli bħal reċipjenti taħt pressjoni, liftijiet u ċertu makkinarju lejn l-UE, għandek bżonn biss valutazzjoni tal-konformità mwettqa minn Korp Notifikat (laboratorji jew korpi oħra ta’ spezzjoni u ċertifikazzjoni akkreditati mill-gvern Ukren).

Sib lista tal-114-il korp maħtur tal-Ukrajna involuti fil-valutazzjoni tal-konformità tal-prodotti, li kollha ġew akkreditati mill-Aġenzija Nazzjonali ta’Akkreditament tal-Ukrajna

Jekk trid timporta oġġetti fl-UE mill-Ukrajna, se jkollok bżonn tgħaddi mill-proċess ta’ prova tal-konformità permezz ta’ Dikjarazzjoni ta’ Konformità tal-UE ffirmata mill-manifattur tiegħek. Wara li jagħmel dan, il-manifattur jista' mbagħad iwaħħal il-marka CE fuq il-prodotti tiegħu fejn dan ikun meħtieġ.

Skont il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Ukrajna, se jiġi konkluż Ftehim dwar il-Konformità u l-Valutazzjoni u l-Aċċettazzjoni tal-Prodotti Industrijali (ACAA). Dan huwa tip ta’ Ftehim ta’ Rikonoxximent Reċiproku bejn l-UE u l-Ukrajna. Skont dan il-ftehim, l-UE u l-Ukrajna se jippermettu li l-prodotti industrijali elenkati fl-annessi tal-ACAA u li jissodisfaw ir-rekwiżiti ta’ konformità jitqiegħdu fis-suq jew mingħajr aktar ittestjar jew proċeduri ta’ konformità.

Kuntatti għar-rekwiżiti tekniċi

Rekwiżiti tas-saħħa u s-sikurezza – SPS

Is-sikurezza tal-ikel, is-saħħa tal-annimali u tal-pjanti

Sabiex tkun tista’ tesporta jew timporta bla xkiel fl-UE mill-Ukrajna jew viċi versa, hemm ċerti regoli relatati mas-saħħa u s-sikurezza tal-pjanti u tal-annimali bejn l-Ukrajna u l-UE li għandek tkun taf. Il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Ukrajna armonizza ħafna regoli SPS u pprojbixxa lill-partijiet milli jistabbilixxu kwalunkwe ostaklu mhux ġustifikat.

Fir-rigward tal-mard tal-annimali jew tal-pjanti, inklużi l-pesti, hemm proċeduri għar-rikonoxximent tal-istatus ħieles mill-pesti ta’ reġjuni partikolari. Dan huwa għal skopijiet ta’ kummerċ u għan-notifika ta’ riskji għas-saħħa pubblika, tal-annimali jew tal-pjanti. Fil-każ li l-pajjiż importatur jeħtieġ li jieħu miżuri biex jikkontrolla riskju serju għas-saħħa, il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Ukrajna jippermetti li jittieħdu miżuri restrittivi proviżorji fir-rigward tal-importazzjonijiet. Madankollu, dawn huma implimentati b'mod li jimminimizza t-tfixkil għall-kummerċ bejn iż-żewġ pajjiżi. Sib aktar informazzjoni dwar il-proċeduri fl-Anness VI tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna.

Il-kontroll tal-SPS fl-Ukrajna

Il-gvern jeżerċita tliet tipi ta’ kontroll fuq il-fruntieri:

Kontroll sanitarju u epidemjoloġiku

Dan għandu l-għan li jipproteġi lill-pajjiż mit-tixrid tal-mard kif ukoll li jimplimenta testijiet li jiżguraw li l-oġġetti jkunu konformi mal-istandards sanitarji. Dan it-tip ta’ kontroll huwa obbligatorju u huwa eżerċitat prinċipalment fuq prodotti tal-ikel importati, xi prodotti għall-konsumatur kif ukoll l-esportazzjoni ta’ żjut tal-ġirasol. L-oġġetti li jaqgħu taħt il-kategorija ta’ prodotti agrikoli mhux se jkunu soġġetti għal kontroll sanitarju u epidemjoloġiku.

Kontroll veterinarju u sanitarju

Dan il-kontroll għandu l-għan li jipprevjeni t-tixrid tal-mard tal-annimali. Il-kontroll veterinarju u sanitarju normalment jiġi applikat għall-esportazzjonijiet, l-importazzjonijiet, u t-tranżitu tal-annimali, il-materjal riproduttiv, il-prodotti bijoloġiċi, il-materjal patoloġiku, il-preparazzjonijiet veterinarji, il-prodotti għall-kura tal-annimali, l-addittivi tal-għalf, it-taħlitiet lesti minn qabel, u l-prodotti tal-annimali (inklużi l-prodotti tal-laħam, il-bajd, il-ħalib, il-ħut u l-għasel).

Kontroll fitosanitarju

Dan it-tip ta’ kontroll mhux biss jipprevjeni t-tixrid tal-pesti, iżda huwa mfassal ukoll biex jissorvelja r-reġimi ta’ kwarantina. Il-kontroll fitosanitarju huwa applikat għall-esportazzjonijiet, l-importazzjonijiet u t-tranżitu ta’ pjanti u prodotti tal-pjanti (inklużi prodotti tal-ikel), l-imballaġġ, il-mezzi tat-trasport, il-ħamrija u prodotti oħra li jxerrdu pesti regolati.

Kuntatti għar-Rekwiżiti Sanitarji/Fitosanitarji (SPS)

Ostakli Tekniċi għall-Kummerċ

Għalkemm ir-regoli tekniċi huma importanti, xi drabi jistgħu jaġixxu bħala ostakli għall-kummerċ internazzjonali u għalhekk jistgħu jkunu piż konsiderevoli għalik bħala esportatur.

• jekk taħseb li qed tiffaċċja ostaklu għall-kummerċ li jdewwem in-negozju tiegħek jew ma jħallikx tesporta, tista’ tgħidilna
• irrapporta x’qed iwaqqaf l-esportazzjonijiet tiegħek lejn l-Ukrajna billi tuża l-formola online - l-UE se tanalizza s-sitwazzjoni tiegħek u tieħu azzjoni xierqa

Ikkuntattjana

Dokumenti u proċeduri ta’ żdoganar tal-merkanzija

Il-ftehim jiżgura proċeduri doganali aktar trasparenti u simplifikati biex jiġi ffaċilitat il-kummerċ u jitnaqqsu l-ispejjeż għan-negozji.

Dokumenti

Il-gwidi pass pass jiddeskrivu t-tipi differenti ta’ dokumenti li għandek tħejji għall-iżdoganar tal-prodotti tiegħek.

Skont il-prodott tiegħek, l-awtoritajiet doganali jistgħu jeħtieġu l-elementi kollha ta’ hawn taħt jew xi wħud minnhom

• fattura kummerċjali (sib ir-rekwiżiti speċifiċi rigward il-forma u l-kontenut tagħha fl-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi).
• lista tal-ippakkjar
• liċenzji tal-importazzjoni għal ċerti oġġetti
• ċertifikati li juru li l-prodott tiegħek jikkonforma mar-regolamenti obbligatorji dwar il-prodotti, bħar-rekwiżiti tas-saħħa u s-sikurezza, it-tikkettar u l-imballaġġ.
• prova tal-oriġini - dikjarazzjoni tal-oriġini

Għal aktar ċertezza, tista’ tapplika għal Informazzjoni Vinkolanti dwar it-Tariffi u/jew Informazzjoni Vinkolanti dwar l-Oriġini minn qabel.

Għal informazzjoni dettaljata dwar liema dokumenti trid tippreżenta għall-iżdoganar tal-merkanzija għall-prodott tiegħek, mur għand l-Assistent tal-Kummerċ Tiegħi.

Proċeduri għall-prova u l-verifika tal-oriġini

Għal deskrizzjonijiet ta’ kif tipprova l-oriġini tal-prodotti tiegħek biex titlob tariffi preferenzjali u ta’ regoli relatati mal-verifika tal-oriġini mill-awtoritajiet doganali, jekk jogħġbok irreferi għat-taqsima dwar ir-regoli tal-oriġini hawn fuq.

Għal informazzjoni dwar il-proċeduri doganali għall-importazzjoni u l-esportazzjoni b’mod ġenerali, żur is-sit web tad-DĠ Tassazzjoni u Unjoni Doganali.

Proprjetà intellettwali u indikaturi ġeografiċi

Il-ftehim jipproteġi d-drittijiet tal-proprjetà intellettwali tiegħek meta timporta u/jew tesporta l-merkanzija tiegħek lejn l-Ukrajna.

Trademarks u drittijiet tal-awtur

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jikkonforma ma’ diversi ftehimiet internazzjonali li jirregolaw l-amministrazzjoni tat-trademarks u tad-drittijiet tal-awtur, li jipprovdu sistema ġusta u trasparenti għar-reġistrazzjoni tat-trademarks. Jekk applikazzjoni tiġi rrifjutata minn amministrazzjoni tat-trademark, id-deċiżjoni trid tiġi kkomunikata lill-applikant bil-miktub u jridu jiġu pprovduti r-raġunijiet għar-rifjut. Trademark tista’ tiġi revokata jekk ma tkunx intużat ġenwinament fi żmien 5 snin fit-territorju li fih tkun ġiet irreġistrata.

Disinni u brevetti

Skont il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna, id-disinji maħluqa b’mod indipendenti tiegħek li għandhom karattru individwali huma protetti permezz tar-reġistrazzjoni tagħhom għal perjodu sa 25 sena. Dan jagħtik id-dritt esklużiv li tuża d-disinn u jipprevjeni lil partijiet terzi milli jużawh, joħolqu mill-ġdid, ibigħuh jew jimportawh u/jew jesportawh mingħajr il-kunsens tiegħek.

Indikazzjonijiet ġeografiċi

Kumitat speċifiku dwar l-indikaturi ġeografiċi li huwa stabbilit skont il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna se jimmonitorja l-implimentazzjoni tal-ftehim fir-rigward tal-proprjetà intellettwali, u jirrapporta lill-Kumitat għall-Kummerċ.

Trademarks

L-applikazzjonijiet għat-trademark għandhom jiġu ppreżentati lill-Istitut Ukren tal-Proprjetà Intellettwali (il-PTO Ukren), li huwa intrapriża tal-istat.

Ikollok bżonn id-dokumenti u l-informazzjoni li ġejjin jekk trid tippreżenta trademark fl-Ukraina

• l-isem sħiħ tiegħek
• pajjiż ta' inkorporazzjoni
• l-indirizz u l-kodiċi tal-pajjiż tad-WIPO
• stampa u deskrizzjoni tal-marka li qed titlob
• deskrizzjoni jekk il-marka fiha element ta’ kliem
• indikazzjoni tal-kulur tat-trademark
• il-lista ta’ oġġetti u/jew servizzi li għalihom qed issir applikazzjoni skont il-Klassifikazzjoni Internazzjonali ta’ Nizza rilevanti
• id-data, il-pajjiż u n-numru tal-applikazzjoni ta’ prijorità jew id-data tal-wirja (jekk issir talba għal prijorità skont il-Konvenzjoni ta’ Pariġi)
• kopja ċċertifikata tal-applikazzjoni ta’ prijorità jew dokument li jikkonferma l-wiri ta’ esibiti li jinkorporaw it-trademark li saret applikazzjoni għaliha f’wirja internazzjonali rikonoxxuta uffiċjalment
• prokura ffirmata minn persuna awtorizzata f'isem l-applikant

Il-proċess ta’ reġistrazzjoni huwa kif ġej

• jekk id-dokumenti tal-applikazzjoni tiegħek jikkonformaw mar-rekwiżiti, tiġi nnotifikat bid-data tal-infilzar
• id-dokumenti li ssottomettejt jiġu vverifikati biex jiġi żgurat li jikkonformaw mar-rekwiżiti formali tal-Att dwar it-Trademarks tal-Ukrajna - jekk l-applikazzjoni tiegħek tkun konformi, imbagħad ikun hemm eżami fuq il-merti tagħha
• eżami sostantiv - l-applikazzjoni għat-trademark tiegħek tiġi vverifikata għall-eliġibbiltà għall-protezzjoni, kif speċifikat mil-liġi Ukrena u jitwettqu tfittxijiet għall-identità u x-xebh

Indikazzjoni ġeografika

L-ewwel nett, sabiex tirreġistra għal indikazzjoni ġeografika fl-Ukrajna, trid tissottometti l-applikazzjoni tiegħek bil-lingwa Ukrena. Tista’ tippreżenta d-dokumenti b’lingwa barranija u tissottometti traduzzjoni bl-Ukren mhux aktar tard minn 3 xhur mid-data tal-preżentazzjoni tal-applikazzjoni. Ladarba l-applikazzjoni u d-dokumenti ta’ sostenn tiegħek jaslu, dawn jiġu vvalutati mill-Istitut Ukren tal-Proprjetà Intellettwali.

L-applikazzjoni tiegħek għandu jkun fiha d-dokumentazzjoni li ġejja

• talba għar-reġistrazzjoni tad-denominazzjoni ta’ oriġini tal-oġġetti, l-indikazzjoni ġeografika ta’ oriġini tal-oġġetti, jew id-dritt li tintuża l-indikazzjoni ta’ oriġini kwalifikata rreġistrata tal-oġġetti b’informazzjoni dwar l-applikant u l-indirizz tiegħu
• id-denominazzjoni ta’ oriġini tal-oġġetti li qed titlob jew l-indikazzjoni ġeografika ta’ oriġini tal-oġġetti li qed titlob
• l-isem tal-oġġetti li għalihom qed tagħmel it-talba għar-reġistrazzjoni tal-indikazzjoni tal-oriġini speċifikata jew id-dritt li tuża l-indikazzjoni tal-oriġini kwalifikata rreġistrata
• l-isem u l-konfini tal-post ġeografiku fejn jiġu mmanifatturati l-prodotti u li miegħu huma relatati l-proprjetajiet, il-kwalitajiet jew ir-reputazzjoni partikolari
• deskrizzjoni tal-proprjetajiet, kwalitajiet, reputazzjoni jew karatteristiċi oħra partikolari tal-prodotti
• data dwar l-użu tal-indikazzjoni tal-oriġini kwalifikata ddikjarata tal-oġġetti fuq it-tikketta u fl-immarkar tal-oġġetti
• data dwar kif il-proprjetajiet partikolari, il-kwalitajiet tar-reputazzjoni tal-prodotti huma marbuta mal-kundizzjonijiet naturali jew il-fattur uman tal-post ġeografiku speċifikat

Jekk jogħġbok innota li bħala applikant barrani fl-Ukrajna, se tkun mistenni wkoll li tippreżenta aktar dokumenti ta’ sostenn flimkien mal-applikazzjoni tiegħek. Dawn id-dokumenti għandhom jikkonfermaw

• il-protezzjoni legali fl-istat membru rilevanti tal-UE tal-indikazzjoni kwalifikata tal-oriġini tal-merkanzija li qed titlob
• id-dritt tiegħek li tuża l-indikazzjoni kwalifikata tal-oriġini tal-merkanzija

Kummerċ fis-servizzi

Kemm il-gvern tal-Ukrajna kif ukoll l-UE stabbilixxew il-limitazzjonijiet jew ir-riżervi eżistenti kollha tagħhom għall-forniment ta’ servizzi b’livell għoli ta’ trasparenza. Ir-riżervi adottati mill-Ukrajna jinsabu fl-Anness XVI-D sa F.

Kif tinnaviga fl-Annessi?

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna fih 3 Annessi li għandek tkun taf bihom meta tesporta. Dawn fihom riżervi li l-Ukrajna ressqet għall-esportaturi tal-UE

• L-Anness XVI-D jipprovdi lista negattiva tas-setturi kollha tas-servizzi li huma soġġetti għal limitazzjonijiet speċifiċi meta jiġi stabbilit negozju fl-Ukrajna. Dan ifisser li tista’ tieħu vantaġġ mill-opportunitajiet fis-setturi kollha li mhumiex elenkati. Il-limitazzjonijiet huma maqsuma f’lista ta’ dawk li japplikaw għas-setturi jew is-subsetturi kollha, u lista fejn riżervi speċifiċi huma deskritti għal kull settur jew subsettur.
• L-Anness XVI-E jipprovdi lista pożittiva tas-setturi tas-servizzi fejn tista’ twettaq kummerċ transfruntier fis-servizzi. Din il-lista ssemmi s-setturi kollha li fihom inti permess tinnegozja.
• L-Anness XVI-F jelenka r-riżervi dwar il-fornituri ta’ servizzi kuntrattwali u l-professjonisti indipendenti

Min jista 'jwaqqaf negozju fl-Ukraina?

Jekk għandek

• intrapriża, il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jippermettilek tistabbilixxi jew takkwista fergħat tan-negozju tiegħek, jew uffiċċji rappreżentattivi fi kwalunkwe pajjiż
• individwu, il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jipprovdilek opportunitajiet biex toħloq u tistabbilixxi n-negozju tiegħek permezz ta’ impjieg indipendenti jew impriżi li huma fil-kontroll tiegħek

Inti tirċievi l-istess trattament bħal dak mogħti liċ-ċittadini tal-Ukrajna u viċi versa. L-Anness XVI-D jipprovdi lista ta’ setturi fejn hemm limitazzjonijiet fuq l-istabbiliment.

Forniment ta' servizzi bejn il-fruntieri

Jekk int interessat fil-forniment transfruntier ta’ servizzi, int permess tipprovdi lill-Ukrajna (u viċi versa) bl-istess kundizzjonijiet bħal dawk mogħtija liċ-ċittadini tal-Ukrajna. Japplikaw l-eċċezzjonijiet li ġejjin

• setturi bħas-servizzi notarili, is-sjieda ta’ foresti jew id-direzzjoni ta’ istituzzjonijiet edukattivi, fejn il-gvern tal-Ukrajna jirrikjedi li l-fornitur tas-servizz ikollu nazzjonalità Ukrena, jew is-servizzi postali, fejn il-fornitur tas-servizz irid jikseb liċenzja
• setturi kompletament esklużi mill-ftehim, eż. servizzi awdjoviżivi, kabotaġġ marittimu nazzjonali, u servizzi tat-trasport bl-ajru domestiċi u internazzjonali - l-Artikolu 92 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jipprovdi lista ta’ dawn is-servizzi speċifiċi

Fis-setturi fejn tingħata aċċess għas-suq fl-Ukrajna (u viċi versa), il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jneħħi l-limitazzjonijiet li ġejjin

• limitu massimu fuq in-numru ta' fornituri ta' servizzi
  • dan jista’ jsir jew permezz tar-rekwiżit ta’ test tal-ħtiġijiet ekonomiċi, l-applikazzjoni ta’ sistema ta’ kwoti, jew permezz ta’ liġijiet li jippromwovu monopolji jew fornituri ta’ servizzi esklużivi, u b’hekk jillimitaw fornituri oħra ta’ servizzi milli jidħlu fis-suq
• il-valur totali ta' tranżazzjonijiet ta' servizz jew assi
• l-għadd totali ta’ operazzjonijiet ta’ servizz jew il-kwantità totali ta’ outputs tas-servizz

L-Anness XVI-E jipprovdi lista pożittiva tas-setturi tas-servizzi fejn tista’ twettaq kummerċ transfruntier fis-servizzi. Din il-lista ssemmi s-setturi kollha li fihom inti permess tinnegozja. B’riżultat ta’ dan, kwalunkwe settur tas-servizzi li ma jidhirx fil-lista għandu limitazzjonijiet. Sib aktar informazzjoni dwar il-lista ta’ setturi tas-servizzi li fihom għandek aċċess għas-suq fl-Anness XIV-E tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna.

Soġġorni temporanji

Skont il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna, tista’ tiċċaqlaq temporanjament lejn l-Ukrajna biex taħdem bħala apprendist gradwat, bejjiegħ tan-negozju jew bħala wieħed mill-persunal ewlieni ta’ kumpanija f’dak il-pajjiż. Pereżempju, jekk inti membru anzjan tal-persunal responsabbli għat-twaqqif jew it-tmexxija ta’ stabbiliment.

Il-perjodi ta’ soġġorn temporanju huma kif ġej

• ħaddiem bi trasferiment intraażjendali (persunal ewlieni ta’ kumpanija fl-Ukrajna (jew fl-UE), jew apprendisti gradwati) - sa 3 snin
• viżitatur tan-negozju (eż. ivvjaġġar biex jistabbilixxi negozju fl-Ukrajna (jew fl-UE), jew bejjiegħ tan-negozju) - sa 90 jum fi kwalunkwe perjodu ta’ 12-il xahar
• apprendist gradwat li mhuwiex ħaddiem bi trasferiment intraażjendali - sa sena

Jekk int fornitur ta’ servizz kuntrattwali, il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna joħloq ukoll opportunitajiet għalik f’setturi speċifiċi fi kwalunkwe wieħed minn dawn il-pajjiżi. F'dan ir-rigward, inti għandek

• ikun qed jipprovdi s-servizz inkwistjoni fuq bażi temporanja bħala impjegat ta’ entità li tkun kisbet kuntratt ta’ servizz li ma jaqbiżx sena
• ikollhom mill-inqas 3 snin esperjenza ta’ xogħol professjonali fis-settur li qed toffri servizzi kuntrattwali fih
• ikollhom lawrja universitarja jew kwalifika li turi għarfien ta’ livell ekwivalenti u kwalifiki professjonali rilevanti

Għal aktar informazzjoni dwar

• servizzi ta' kurrier postali, ara l-Artikoli 109-114 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna
• komunikazzjonijiet elettroniċi, ara l-Artikoli 115-124 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna
• servizzi finanzjarji, ara l-Artikoli 125 – 133 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna
• kummerċelettroniku, ara l-Artikoli 139-143 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna; u t-trasport marittimu internazzjonali ara l-Artikoli 135 – 138 tal-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna

L-akkwist pubbliku

Skont il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna, l-UE u l-Ukrajna jimpenjaw ruħhom li jiżguraw li jkollok aċċess għas-swieq tal-akkwist pubbliku f’kull pajjiż fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali. Dan huwa fir-rigward ta’ kuntratti pubbliċi għal prodotti, servizzi jew kostruzzjoni u konċessjonijiet fis-setturi tradizzjonali, kif ukoll fis-settur tal-utilitajiet. Il-ftuħ tas-suq qed iseħħ gradwalment skont il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna.

Il-ftehim jiżgura wkoll li l-offerenti Ukreni u tal-UE jingħataw l-istess trattament meta jagħmlu offerti għall-offerti ta’ xulxin.

Il-ftehim bejn l-UE u l-Ukrajna jobbliga kemm lill-UE kif ukoll lill-Ukrajna jiżguraw li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet li ġejjin fir-rigward tas-sejħiet għall-offerti

• is-sejħiet għall-offerti jiġu ppubblikati kif xieraq u jsiru pubbliċi fuq l-internet. Dan jippermetti lil kwalunkwe kumpanija interessata aċċess għal informazzjoni dwar offerti li ġejjin
• l-informazzjoni ppubblikata tinkludi l-aktar elementi importanti tal-offerta, bħas-suġġett tal-kuntratt futur, l-iskadenzi applikabbli jew il-kundizzjonijiet għall-offerti
• ma hemm l-ebda diskriminazzjoni diretta jew indiretta kontra kumpaniji li ġejjin mill-Ukrajna jew mill-UE li żżommhom milli jikkwalifikaw għas-sejħa għall-offerti
• it-trasparenza u t-trattament ugwali huma żgurati matul il-proċess kollu tal-offerti
• id-deċiżjoni dwar l-għoti tal-kuntratt tiġi kkomunikata lill-applikanti kollha, u r-raġunijiet għaliex ma jkunx l-offerent rebbieħ jiġu pprovduti fuq talba
• f’każ ta’ tilwim, il-kumpaniji għandhom id-dritt legali li jqajmu kwistjonijiet quddiem il-korpi ta’ rieżami nazzjonali kompetenti

Links, kuntatti u dokumenti

Kuntatti għar-rekwiżiti tekniċi

Kuntatti għar-Rekwiżiti Sanitarji/Fitosanitarji (SPS)

Kuntatti għar-rekwiżiti tekniċi

Kuntatti għar-Rekwiżiti Sanitarji/Fitosanitarji (SPS)

Links oħra

• Skopri aktar informazzjoni dwar ir-relazzjonijiet kummerċjali bejn l-UE u l-Ukrajna, ir-rapporti ta' evalwazzjoni tal-UE u dokumenti oħra
• għal informazzjoni dwar l-appoġġ għal negozji iżgħar li qed ifittxu li jagħmlu negozju barra minn pajjiżhom, aqra l-Aġenzija Eżekuttiva għall-Intrapriżi Żgħar u Medji (EASME)
• skopri aktar dwar l-appoġġ offrut lil negozji iżgħar li qed ifittxu appoġġ finanzjarju biex jaċċessaw is-swieq barra mill-pajjiż taħt COSME - il-programm tal-Ewropa għall-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju
• is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) jipprovdi wkoll informazzjoni dettaljata dwar ir-relazzjonijiet bejn l-UE u l-Ukrajna. Għal ħarsa ġenerali, tista’ tikkonsulta wkoll skeda informattiva
• Helpdesks reġjonali għall-kummerċ