Oorsprongsregels in de pan-Euro-mediterrane conventie

Om voor het preferentiële tarief in aanmerking te komen, moet uw product voldoen aan bepaalde regels die de oorsprong ervan bewijzen.

Waar kan ik de oorsprongsregels vinden?

De oorsprongsregels zijn vastgelegd in de Regionale Conventie betreffende de pan-Euro-mediterrane preferentiële oorsprongsregels (PEM-conventie).

Eisen voor oorsprongsregels in het kader van de PEM-conventie zijn vastgesteld in aanhangsel I van de PEM-conventie.

Gedetailleerde informatie over het pan-Euro-Med-systeem is te vinden in het gebruikershandboek

Nadere informatie over de oorsprongsregels en de oorsprongsprocedures is te vinden in de algemene richtsnoeren betreffende de oorsprongsregels. 

Is mijn product “van oorsprong” volgens de PEM-conventie?

In de PEM-conventie wordt een product als van oorsprong uit de EU of een overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie beschouwd indien het:

• geheel en al zijn verkregen in de EU of in een overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie, of
• in de EU of in een overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie zijn vervaardigd met gebruikmaking van niet van oorsprong zijnde materialen, mits deze materialen een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan door te voldoen aan de productspecifieke voorschriften van bijlage II.
  Zie ook bijlage I "Aantekeningen" bij productspecifieke oorsprongsregels. Bovendien voorzietaanhangsel II in afwijkingen van de productspecifieke voorschriften voor bepaalde producten.

Voorbeelden van de belangrijkste soorten productspecifieke regels in EU-handelsovereenkomsten

• de regel inzake de toegevoegde waarde — de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen in een product mag niet hoger zijn dan een bepaald percentage van de prijs af fabriek
• de wijziging van de tariefindeling – het productieproces leidt tot een wijziging van de tariefindeling tussen de niet van oorsprong zijnde materialen en het eindproduct – bijvoorbeeld de productie van papier (hoofdstuk 48 van het geharmoniseerd systeem) uit pulp die niet van oorsprong is (hoofdstuk 47 van het geharmoniseerd systeem)
• specifieke bewerkingen — een specifiek productieproces is vereist, bijvoorbeeld het spinnen van vezels tot garen — dergelijke regels worden meestal gebruikt in de textiel-, kleding- en chemische sector

De toepasselijke productspecifieke regels vindt u in Mijn handelsassistent.

Tips om u te helpen voldoen aan de productspecifieke regels

De overeenkomst biedt extra flexibiliteit om u te helpen voldoen aan de productspecifieke regels, zoals tolerantie of cumulatie.

Tolerantie

• de tolerantieregel staat de producent toe niet van oorsprong zijnde materialen te gebruiken die normaliter verboden zijn op grond van de productspecifieke regel, tot 10 % van de prijs af fabriek van het product
• deze tolerantie mag niet worden gebruikt om een drempelwaarde van de maximumwaarde voor niet van oorsprong zijnde materialen in de productspecifieke voorschriften te overschrijden
• specifieke toleranties zijn van toepassing op textiel en kleding die zijn ingedeeld onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 van het geharmoniseerd systeem, die zijn opgenomen in de aantekeningen 5 en 6 van bijlage I "Aantekeningen bij de lijst in bijlage II".

Cumulatie

De PEM-conventie voorziet in drie manieren om de oorsprong te cumuleren:

• bilaterale cumulatie - materialen van oorsprong uit een overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie kunnen als van oorsprong uit de EU worden beschouwd (en vice versa) wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt
• diagonale cumulatie - materialen van oorsprong uit een overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie kunnen als van oorsprong uit een andere overeenkomstsluitende partij worden beschouwd wanneer zij in de pan-Euro-mediterrane zone naar een derde overeenkomstsluitende partij worden uitgevoerd. Diagonale cumulatie is echter alleen van toepassing indien er een handelsovereenkomst bestaat tussen alle betrokken overeenkomstsluitende partijen en die landen dezelfde oorsprongsregels toepassen.
  - Controleer de "matrix" (tabel met alle van kracht zijnde overeenkomsten in het kader van de PEM-conventie) om na te gaan tussen welke overeenkomstsluitende partijen diagonale cumulatie kan worden toegepast.
• volledige cumulatie tussen de EU en Algerije, Marokko en Tunesië en tussen de landen van de Europese Economische Ruimte (de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen). De EER wordt beschouwd als één enkel grondgebied, met een gemeenschappelijke "oorsprongsstatus van de EER". Volledige cumulatie maakt het mogelijk rekening te houden met de be- of verwerking van niet van oorsprong zijnde materialen in die landen om u te helpen voldoen aan de productspecifieke regel.

Hoe werkt diagonale cumulatie?

Diagonale cumulatie vindt plaats tussen verschillende landen die dezelfde oorsprongsregels delen en handelsovereenkomsten met elkaar hebben. Dit is wanneer een producent van goederen in beide landen materialen kan invoeren en gebruiken alsof ze van oorsprong zijn uit hun eigen land. In het kader van de PEM-conventie kan een Moldavische handelaar die kleding maakt voor uitvoer naar de EU bijvoorbeeld stoffen van oorsprong uit de Republiek Moldavië, Georgië en Oekraïne (en/of een andere partij bij de PEM-conventie) gebruiken om de kleding te produceren. Aan het vereiste van dubbele verwerking (d.w.z. vervaardigd van garen) is voldaan en de kleding wordt bij uitvoer naar de EU als van oorsprong uit de Republiek Moldavië beschouwd en zal derhalve vrije toegang tot de EU-markt genieten.

Meer uitleg over PEM-cumulatie is hier te vinden

Andere eisen

De producten moeten ook voldoen aan alle andere toepasselijke eisen van de PEM-conventie, zoals ontoereikende be- of verwerking of de regel inzake rechtstreeks vervoer:

Vervoer door een derde land: Regel voor direct vervoer

Producten van oorsprong moeten van de EU naar een partij bij de PEM-overeenkomst (en omgekeerd) of over het grondgebied van de overeenkomstsluitende partijen waarmee cumulatie van toepassing is, worden vervoerd zonder verder te worden verwerkt in een derde land.

Indien de producten onder toezicht van de douaneautoriteiten blijven, zijn de volgende handelingen toegestaan:

• uitladen
• herladen
• elke andere handeling die bedoeld is om producten in goede staat te bewaren

Producten van oorsprong mogen per pijpleiding worden vervoerd over een ander grondgebied dan dat van de overeenkomstsluitende partijen die optreden als exporterende en importerende partijen.

Het bewijs dat aan deze voorwaarden is voldaan, wordt aan de douaneautoriteiten van het land van invoer geleverd door overlegging van:

• een enkel vervoersdocument (bijvoorbeeld een cognossement) dat betrekking heeft op de doortocht van het land van uitvoer door het derde land via hetwelk de goederen zijn doorgevoerd;
• een certificaat dat is afgegeven door de douaneautoriteiten van het derde land waarlangs u uw goederen vervoert. Dit certificaat moet aantonen dat de goederen te allen tijde onder toezicht stonden van de douaneautoriteiten van het derde land; of
• bij ontstentenis daarvan, alle bewijsstukken

Teruggave van rechten

In het kader van de PEM-conventie is het niet mogelijk restitutie te krijgen voor eerder betaalde rechten op niet van oorsprong zijnde materialen die worden gebruikt voor de vervaardiging van een product dat onder een preferentieel tarief wordt uitgevoerd, behalve in de zuiver bilaterale handel tussen de EU en

• Algerije
• Egypt
• Jordan
• Marokko
• Tunesië
• Gaza en de Westelijke Jordaanoever

Zuiver bilaterale handel is handel waarbij geen diagonale cumulatie wordt toegepast en het product niet wordt wederuitgevoerd uit een land van invoer naar een van de andere landen van de zone.

Oorsprongsprocedures

Exporteurs en importeurs moeten de oorsprongsprocedures volgen. De procedures zijn beschreven in titel V betreffende het bewijs van oorsprong en titel VI betreffende regelingen voor administratieve samenwerking. Ze verduidelijken bijvoorbeeld hoe de oorsprong van een product moet worden aangegeven, hoe preferenties moeten worden aangevraagd of hoe de douaneautoriteiten de oorsprong van een product kunnen controleren.

Hoe een preferentieel tarief aanvragen

Om voor een preferentieel tarief in aanmerking te komen, moeten importeurs een bewijs van oorsprong overleggen.

Het bewijs van oorsprong kan zijn:

• een certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED, of
• een oorsprongsverklaring of een oorsprongsverklaring EUR-MED.

Er is geen bewijs van oorsprong vereist wanneer de totale waarde van de producten niet meer bedraagt dan

• € 500 in het geval van kleine pakketten of
• €1.200 voor persoonlijke bagage.

Het bewijs van oorsprong is vier maanden geldig vanaf de datum van afgifte.

Certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED

• Certificaten inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED worden afgegeven door de douaneautoriteiten van het land van uitvoer.
• Bijlage III, onder a) en b), bevat modellen van EUR.1- en EUR-MED-certificaten en instructies voor het invullen ervan.
• De exporteur die het certificaat aanvraagt, moet bereid zijn documenten over te leggen waaruit blijkt dat de betrokken producten van oorsprong zijn.

Nadere uitleg over het gebruik van het EUR.1- of het EUR-MED-certificaat is te vinden op bladzijde 72 van het handboek.

Oorsprongsverklaring of oorsprongsverklaring EUR-MED

Exporteurs kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is uit de EU of uit de overeenkomstsluitende partij bij de PEM-conventie door een oorsprongsverklaring te verstrekken. De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld door:

• een toegelaten exporteur
• elke exporteur, indien de totale waarde van de producten niet meer dan 6 000 EUR bedraagt.

Hoe een oorsprongsverklaring op te stellen

De exporteur typt, stempelt of print de volgende verklaring op de factuur, de pakbon of een ander handelsdocument ter identificatie van het product (bijlage IV bis):

"De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr. ... ) verklaart dat, tenzij duidelijk anders vermeld, deze producten van preferentiële oorsprong zijn."

Een EUR-MED-oorsprongsverklaring opstellen

Voor het opstellen van een oorsprongsverklaring EUR-MED is de verklaring de volgende (bijlageIV b):

“De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr. ... ) verklaart dat, tenzij duidelijk anders vermeld, deze producten van preferentiële oorsprong zijn.

- cumulatie toegepast met ... (naam van het land/de landen).

- geen cumulatie toegepast"

De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld in elke officiële taal van de EU of in de officiële talen in de PEM-zone zoals vermeld in bijlage IV, onder a) en b) (de verklaring met betrekking tot cumulatie moet altijd in het Engels zijn). 

U moet uw oorsprongsverklaring met de hand ondertekenen. Als u een toegelaten exporteur bent, bent u vrijgesteld van deze verplichting, mits u uw douaneautoriteiten een schriftelijke verklaring doet toekomen waarin u de volledige verantwoordelijkheid op zich neemt voor elke aangifte die u identificeert.

Verificatie van de oorsprong

De douaneautoriteiten kunnen nagaan of een ingevoerd product inderdaad van oorsprong is of aan andere oorsprongsvereisten voldoet. De verificatie is gebaseerd op:

• administratieve samenwerking tussen de douaneautoriteiten van de partijen van invoer en uitvoer
• controles door de plaatselijke douane - bezoeken van de partij van invoer aan de exporteur zijn niet toegestaan.

De autoriteiten van de partij van uitvoer stellen de definitieve oorsprong vast en stellen de autoriteiten van de partij van invoer in kennis van de resultaten.

Nuttige links

• Lees meer over het handelsbeeld van Palestina* (*Deze benaming mag niet worden opgevat als erkenning van een staat Palestina en laat de individuele standpunten van de EU-lidstaten over deze kwestie onverlet.)
• Regionale handelshelpdesks