Pan-Euro-mediterrane conventie (PEM)

In een notendop

De pan-Euro-mediterrane conventie inzake preferentiële oorsprongsregels (PEM) beoogt de vaststelling van gemeenschappelijke oorsprongsregels en cumulatie tussen de partijen bij de PEM (de EVA-staten, Türkiye, de landen die de Verklaring van Barcelona hebben ondertekend, de Westelijke Balkan, de Faeröer, de Republiek Moldavië, Georgië en Oekraïne, zie de lijst van de overeenkomstsluitende partijen bij de PEM) en de EU om de handel te vergemakkelijken en de toeleveringsketens in de zone te integreren.

De regels van de PEM-conventie worden momenteel herzien. Een groot aantal PEM-partijen passen deze herziene regels reeds op bilaterale basis toe, in afwachting van de goedkeuring van het herziene verdrag door alle partijen bij de PEM. Deze zogenaamde „overgangsregels” gelden als alternatief voor die van de huidige PEM-conventie, die volledig van toepassing zou blijven tussen alle partijen die partij zijn bij de PEM.

Meer informatie over het PEM-verdrag en het herzieningsproces ervan is te vinden op de website van Taxud.

Gedetailleerde informatie over het pan-Euro-med-systeem is te vinden in het gebruikershandboek.

Oorsprongsregels

Om voor een preferentiële behandeling in aanmerking tekomen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de interactieve tool „Oorsprongsregels voor zelfbeoordeling (ROSA) in My Trade Assistant om te beoordelen of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Algemene informatie over de oorsprongsregels en de oorsprongsprocedures is te vinden in dit deel.

Oorsprong is de „economische nationaliteit” van verhandelde goederen. Bent u nieuw op het onderwerp, dan vindt u een inleiding op de belangrijkste concepten in de rubriek „Goederen”.

Oorsprongsregels

Om voor het preferentiële tarief in aanmerking te komen, moet uw product voldoen aan bepaalde regels die de oorsprong ervan bewijzen.

Waar vind ik de oorsprongsregels?

De oorsprongsregels zijn opgenomen in de Regionale Conventie betreffende de pan-Euro-mediterrane preferentiële oorsprongsregels (PEM-conventie).

De vereisten voor oorsprongsregels in het kader van de PEM-conventie zijn gedefinieerd in aanhangsel I van de PEM-conventie. Deze regels worden momenteel herzien en medio 2021 moet een nieuwe reeks alternatieve oorsprongsregels van toepassing zijn, waaronder bepalingen inzake cumulatie, terugbetaling van rechten, tolerantie en de regel van niet-wijziging (zie hieronder) die zullen worden versoepeld.

Gedetailleerde informatie over het pan-Euro-med-systeem is te vinden in het Handboek voor degebruiker.

Is mijn product „van oorsprong” in de zin van de PEM-conventie?

In de PEM-conventie wordt een product beschouwd van oorsprong te zijn uit de EU of een partij bij de PEM-conventie, indien het:

  • geheel en al in de EU of in een partij bij de PEM-conventie zijn verkregen, of
  • vervaardigd in de EU of in een partij bij de PEM-conventie met gebruikmaking van niet van oorsprong zijnde materialen, mits deze materialen een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan door te voldoen aan de productspecifieke regels van bijlage II
    Zie ook bijlage I „Inleidende aantekeningen”bij productspecifieke oorsprongsregels. Bovendien voorzietaanhangsel II voor bepaalde producten in afwijkingen van de productspecifieke voorschriften.

 

Voorbeelden van de belangrijkste soorten productspecifieke regels in EU-handelsovereenkomsten

  • de regel van de toegevoegde waarde — de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen in een product mag een bepaald percentage van de prijs af fabriek niet overschrijden
  • de wijziging van de tariefindeling — het productieproces leidt tot een wijziging van de tariefindeling tussen de niet van oorsprong zijnde materialen en het eindproduct — bijvoorbeeld de productie van papier (hoofdstuk 48 van het geharmoniseerd systeem) uit niet van oorsprong zijnde pulp (hoofdstuk 47 van het geharmoniseerd systeem)
  • specifieke bewerkingen — een specifiek productieproces is vereist, bijvoorbeeld het spinnen van vezels tot garen — dergelijke regels worden meestal gebruikt in de textiel-, kleding- en chemische sector.

 

De toepasselijke productspecifieke regels zijn te vinden in My Trade Assistant.

Tips om u te helpen aan de productspecifieke regels te voldoen

De overeenkomst biedt extra flexibiliteit om u te helpen te voldoen aan de productspecifieke regels, zoals tolerantie of cumulatie.

Tolerantie

  • de tolerantieregel staat de producent toe niet van oorsprong zijnde materialen te gebruiken die normaliter door de productspecifieke regel verboden zijn tot 10 % van de prijs af fabriek van het product.
  • deze tolerantie kan niet worden gebruikt om een drempelwaarde voor de maximumwaarde van in de productspecifieke voorschriften opgenomen niet van oorsprong zijnde materialen te overschrijden.
  • specifieke toleranties zijn van toepassing op textiel en kleding die zijn ingedeeld in de hoofdstukken 50 tot en met 63 van het geharmoniseerd systeem, die zijn opgenomen in de aantekeningen 5 en 6 van bijlage I „Inleidende aantekeningen bij de lijst in bijlage II”.

Cumulering

De PEM-conventie voorziet in drie manieren om de oorsprong te cumuleren:

  • bilaterale cumulatie — materialen van oorsprong uit een partij bij de PEM-conventie kunnen worden meegeteld als van oorsprong uit de EU (en omgekeerd) wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt.
  • diagonale cumulatiematerialen van oorsprong uit een partij bij de PEM-conventie kunnen als van oorsprong uit een andere partij worden beschouwd wanneer zij naar een derde partij binnen de pan-Euro-mediterrane zone worden uitgevoerd. Diagonale cumulatie is echter alleen van toepassing indien er een handelsovereenkomst bestaat tussen alle betrokken overeenkomstsluitende partijen en die landen dezelfde oorsprongsregels toepassen.
    — Raadpleeg de „matrix” (tabel met alle overeenkomsten die van kracht zijn op basis van de PEM-conventie) om te achterhalen onder welke verdragsluitende partijen diagonale cumulatie kan worden toegepast.
  • volledige cumulatie vindt plaats tussen de EU en Algerije, Marokko en Tunesië, alsook tussen de landen van de Europese Economische Ruimte (de EU, IJsland, Liechtenstein en Noorwegen). De EER wordt beschouwd als één enkel grondgebied met een gemeenschappelijke „EER-oorsprong”. Volledige cumulatie maakt het mogelijk rekening te houden met de be- of verwerking van niet van oorsprong zijnde materialen in die landen om u te helpen aan de productspecifieke regel te voldoen.

 

Hoe werkt diagonale cumulatie?

Diagonale cumulatie vindt plaats tussen verschillende landen die dezelfde oorsprongsregels hebben en met elkaar handelsovereenkomsten hebben gesloten. Dit is wanneer een producent van goederen in een van beide landen materialen kan invoeren en gebruiken alsof zij van oorsprong waren uit hun eigen land. Zo kan een Moldavische handelaar die kleding vervaardigt voor uitvoer naar de EU in het kader van de PEM-conventie weefsels van oorsprong uit Moldavië, Georgië en Oekraïne (en/of een andere partij bij de PEM-Covention) gebruiken om de kleding te vervaardigen. Aan het vereiste van dubbele transformatie (d.w.z. vervaardigd uit garen) is voldaan en de kleding wordt geacht van oorsprong te zijn uit Moldavië wanneer zij naar de EU wordt uitgevoerd en zal derhalve vrije toegang tot de EU-markt genieten.

 

Nadere uitleg over PEM-cumulatie is hierte vinden.

Overige voorschriften

Het product moet ook voldoen aan alle andere toepasselijke eisen van het verdrag, zoals ontoereikende be- of verwerking of de regel van rechtstreeks vervoer:

Vervoer door een derde land: regel van rechtstreeks vervoer

Producten van oorsprong moeten van de EU naar een partij bij de PEM-conventie (en vice versa) of over het grondgebied van de overeenkomstsluitende partijen waarmee cumulatie van toepassing is, worden vervoerd zonder verdere be- of verwerking in een derde land.

Indien de producten onder toezicht van de douaneautoriteiten blijven, zijn de volgende behandelingen toegestaan:

  • plaats
  • opnieuw laden
  • elke andere bewerking die bedoeld is om producten in goede staat te bewaren

Het is evenwel toegestaan producten van oorsprong per pijpleiding door een ander gebied te vervoerden dan dat van de partijen als partij van uitvoer en invoer.

Het bewijs dat aan deze voorwaarden is voldaan, wordt aan de douaneautoriteiten van het land van invoer geleverd door overlegging van:

  • een enkel vervoersdocument (bijvoorbeeld een cognossement) dat het vervoer van het land van uitvoer door het derde land van doorvoer dekt;
  • een certificaat dat is afgegeven door de douaneautoriteiten van het derde land waar u uw goederen vervoert. Dit certificaat moet bevestigen dat de goederen te allen tijde onder toezicht van de douaneautoriteiten van het derde land stonden; of
  • bij gebreke van bovengenoemde stukken, enig ander bewijsstuk.

Teruggave van douanerechten

Op grond van de PEM-conventie kan geen terugbetaling worden verkregen van eerder betaalde rechten op niet van oorsprong zijnde materialen die worden gebruikt voor de vervaardiging van een product dat tegen een preferentieel tarief wordt uitgevoerd, behalve in de zuiver bilaterale handel tussen de EU en

  • Algerije
  • Egypte
  • Jordanië
  • Marokko
  • Tunesië
  • Gaza en de Westelijke Jordaanoever

Onder zuiver bilaterale handel wordt verstaan, indien geen diagonale cumulatie wordt toegepast en het product niet wordt wederuitgevoerd uit een land van invoer naar een van de andere landen van de zone.

Oorsprongsprocedures

Exporteurs en importeurs moeten de oorsprongsprocedures volgen. De procedures zijn beschreven in titel V betreffende het bewijs van oorsprong en titel VI inzake regelingen voor administratieve samenwerking. Zij verduidelijken bijvoorbeeld hoe de oorsprong van een product moet worden aangegeven, hoe voorkeuren kunnen worden aangevraagd of hoe de douaneautoriteiten de oorsprong van een product kunnen controleren.

Hoe kunt u aanspraak maken op een preferentieel tarief?

Om voor een preferentieel tarief in aanmerking te komen, moeten importeurs een bewijs van oorsprong overleggen.

Het bewijs van oorsprong kan zijn:

Er is geen bewijs van oorsprong vereist wanneer de totale waarde van de producten niet hoger is dan

  • 500 EUR voor kleine verpakkingen of
  • 1,200 EUR voor persoonlijke bagage.

Het bewijs van oorsprong is geldig gedurende een periode van 4 maanden vanaf de datum van afgifte.

Certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED

  • Certificaten inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED worden afgegeven door de douaneautoriteiten van het land van uitvoer.
  • Bijlage III, onder a) en b), bevat modellen van EUR.1- en EUR-MED-certificaten en geeft instructies voor het invullen ervan.
  • De exporteur die het certificaat aanvraagt, moet bereid zijn documenten over te leggen waaruit de oorsprong van de betrokken producten blijkt.

Meer uitleg over het gebruik van het EUR.1- of EUR-MED-certificaat vindt u op bladzijde 72 van het handboek.

Oorsprongsverklaring of oorsprongsverklaring EUR-MED

Exporteurs kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is uit de EU of uit de partij bij de PEM-conventie door een oorsprongsverklaring te verstrekken. De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld door:

  • toegelaten exporteur
  • elke exporteur, indien de totale waarde van de producten niet meer dan 6,000 EUR bedraagt.

Hoe moet een oorsprongsverklaring worden opgesteld?

De exporteur moet de volgende verklaring op de factuur, de pakbon of een ander handelsdocument waarmee het product kan worden geïdentificeerd (bijlage IV bis), invullen, viseren of afdrukken:

„De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr....) ) verklaart dat, tenzij duidelijk anders is vermeld, deze producten van... preferentiële oorsprong zijn.”

Een EUR-MED-oorsprongsverklaring opstellen

Voor het opstellen van een oorsprongsverklaring EUR-MED geldt de volgende verklaring (bijlage IV b):

„De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr....) verklaart dat, tenzij duidelijk anders is vermeld, deze producten van... preferentiële oorsprong zijn.

— cumulatie toegepast met... (naam van het land/de landen).

- geen cumulatie toegepast”

De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld in elke officiële taal van de EU of in de officiële talen van de PEM-zone, zoals vermeld in bijlage IV, onder a) en b) (de verklaring met betrekking tot cumulatie moet altijd in het Engels zijn). 

U moet uw oorsprongsverklaring met de hand ondertekenen. Als u een toegelaten exporteur bent, bent u van deze verplichting vrijgesteld op voorwaarde dat u uw douaneautoriteiten een schriftelijke verklaring doet toekomen dat u de volledige verantwoordelijkheid aanvaardt voor elke verklaring die u identificeert.

Controle van de oorsprong

Douaneautoriteiten kunnen nagaan of een ingevoerd product inderdaad van oorsprong is of aan andere oorsprongseisen voldoet. De verificatie is gebaseerd op:

  • administratieve samenwerking tussen de douaneautoriteiten van de invoerende en de exporterende partij
  • controles door de plaatselijke douane — bezoeken van de partij van invoer aan de exporteur zijn niet toegestaan.

De autoriteiten van de exporterende partij stellen de oorsprong definitief vast en stellen de autoriteiten van de invoerende partij in kennis van de resultaten.

De Europese zorgpas in uw land

  • Lees over het handelsbeeld van Palestina * (*Deze benaming mag niet worden opgevat als een erkenning van een staat Palestina en laat de individuele standpunten van de EU-lidstaten over deze kwestie onverlet.)
  • Regionale handelshelpdesks
Deze pagina delen:

Snelle links