Stelsel van investeringsgerechten

Wat is het stelsel van investeringsgerechten?

Het stelsel van investeringsgerechten („ICS”) is bedoeld om de tekortkomingen van de beslechting van geschillen tussen investeerders en staten („ISDS”) en ad-hocscheidsgerechten aan te pakken. Het ICS heeft tot doel de hoogste normen inzake transparantie, legitimiteit en neutraliteit te waarborgen.

Geschillen tussen buitenlandse investeerders en de staat waar de investering is gedaan — d.w.z. het „gastland” — zullen in een neutraal forum worden beslecht. Dit zal echter niet worden bereikt door middel van een ad hoc arbitrageprocedure, waarbij de partijen bij het geschil arbiters benoemen, maar via een geïnstitutionaliseerd arbitrage-orgaan, dat resulteert in een tweeledig mechanisme met een gerecht in eerste aanleg en een beroepsinstantie. Het permanente gerecht zal bestaan uit onafhankelijke, hooggekwalificeerde rechters die aan strenge ethische regels moeten voldoen.

Met het oog op het waarborgen van onpartijdigheid en onafhankelijkheid wordt de samenstelling van het Gerecht zorgvuldig afgewogen: een derde van de leden van het Gerecht is onderdaan van een lidstaat van de EU, een derde is onderdaan van de andere partij bij de overeenkomst in kwestie en de overige een derde is onderdanen van derde landen. Hetzelfde percentage wordt gehandhaafd voor de enkelvoudige formatie van het Gerecht die de zaak behandelt, zoals deze door de president van het Gerecht is benoemd. 

Het ICS is de eerste stap naar de oprichting van een multilateraal investeringsgerecht (MIC) en zal worden vervangen door het MIC wanneer het in werking treedt.

Hoe werkt de procedure in het kader van het ICS?

De arbitrageprocedure in het kader van het ICS-systeem is onderverdeeld in drie hoofdfasen

• de raadplegingsfase
• de fase van het scheidsgerecht, en
• de beroepsfase.

Alleen als een geschil niet via overleg kan worden beslecht, gaat het over tot de fase van het gerecht en alleen als er beroep wordt ingesteld, wordt het geschil naar de beroepsfase verschoven.

Elke investeringsbeschermingsovereenkomst (IPA) of bredere overeenkomst, met inbegrip van het ICS, bevat specifieke termijnen voor deze fasen.

In geval van een vermeende schending moet het geschil zo veel mogelijk in der minne worden beslecht door middel van een overlegfase. Een partij verzoekt om overleg door middel van een schriftelijk verzoek aan de andere partij, waarin zij aangeeft om welke maatregel het gaat en welke bestreken bepalingen zij overweegt.

Indien de partijen er niet in slagen het geschil door middel van overleg op te lossen, kan een vordering bij het gerecht worden ingediend. Het scheidsgerecht zal de zaak behandelen en uitspraak doen overeenkomstig het toepasselijke recht.

Indien de uitspraak van het gerecht in eerste aanleg fouten bevat, kan daartegen beroep worden ingesteld. Het hof van beroep toetst de uitspraak en doet de definitieve uitspraak.

Lees meer in de Gids voor het stelsel van investeringsgerechten

Bemiddeling

Wat is bemiddeling/mediation?

Bemiddeling is een mechanisme voor alternatieve geschillenbeslechting („ADR”). Het is gebaseerd op de instemming van de partijen bij het geschil om met de hulp van een derde, d.w.z. de bemiddelaar, een onderling overeengekomen oplossing voor het geschil te vinden.

De partijen kunnen te allen tijde kiezen voor bemiddeling, ook na de inleiding van de procedure.

Gezien de vrijwillige en consensuele basis leidt bemiddeling tot een flexibele procedure die in een bepaald geval is afgestemd op de specifieke behoeften van de partijen.

De partijen oefenen controle uit over bemiddeling met betrekking tot:

• aanwijzing van de bemiddelaar;
• de reikwijdte en het resultaat van de bemiddeling.

De bemiddelaar wordt immers aangesteld met instemming van de partijen bij het geschil en de partijen bij het geschil bepalen welke kwesties aan de bemiddelaar moeten worden voorgelegd. Bijgevolg zal de schikkingsovereenkomst uitsluitend betrekking hebben op de kwesties die de partijen via bemiddeling hebben besloten op te lossen.

Wat zijn de voordelen van bemiddeling/mediation?

Bemiddeling biedt verschillende voordelen. Het stelt partijen in staat tijd en kosten te besparen vanwege de flexibiliteit ervan, aangezien het een lang en duur geschil kan voorkomen. Bovendien kan bemiddeling de belangen en relaties van de partijen beter beschermen.

Hoe verschilt bemiddeling/mediation van geschillen?

In tegenstelling tot een rechter in gerechtelijke procedures legt de bemiddelaar de partijen geen uitspraak op, maar helpt hij de partijen om tot een voor hen aanvaardbare oplossing te komen door bijeenkomsten te initiëren, de kwesties te bespreken en de partijen bij te staan bij het vinden van mogelijke oplossingen. Ook is de bemiddelingsprocedure afgestemd op de specifieke behoeften van de partijen om een vlotte en snelle beslechting van het geschil te waarborgen.