Stelsel van algemene preferenties (SAP)

Over het SAP

Het huidige stelsel van algemene preferenties (SAP) van deEU (Verordening (EU) nr. 978/2012) wordt sinds 1 januari 2014 toegepast.

De drie regelingen van het stelsel, de algemene SAP-regeling, de SAP ± stimuleringsregeling en de „alles behalve wapens” -regeling (EBA) worden versterkt door de preferenties aan te passen en ervoor te zorgen dat zij een groter effect hebben.

De voor het SAP in aanmerking komende landen zijn opgenomen in bijlage I bij de SAP-verordening. De landen die de nieuwe SAP-preferenties genieten, zijn opgenomen in bijlage II. De begunstigden van alles behalve wapens zijn opgenomen in bijlage IV.

Hoe u een aanvraag kunt indienen voor de bijzondere stimuleringsregeling voor duurzame ontwikkeling en goed bestuur, SAP +, is uiteengezet in Verordening (EU) nr. 978/2012 en Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 155/2013 van de Commissie.

Oorsprongsregels

Om voor een preferentiële behandeling in aanmerking tekomen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de interactieve tool „Oorsprongsregels voor zelfbeoordeling (ROSA)” in My Trade Assistant om te beoordelen of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Algemene informatie over de oorsprongsregels en de oorsprongsprocedures is te vinden in dit deel.

Oorsprong is de „economische nationaliteit” van verhandelde goederen. Bent u nieuw op het onderwerp, dan vindt u een inleiding op de belangrijkste concepten in de rubriek „Goederen”.

Oorsprongsregels

Waar vind ik de regels?

De oorsprongsregels zijn opgenomen in de volgende juridische documenten:

• Artikelen 37 en 41-58 van Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie van 28 juli 2015
• Artikelen 60 en 70-112 van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie van 24 november 2015
• Bijlage 22-03 bij Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie van 28 juli 2015

Wij wijzen u erop dat het hier gaat om uitgebreide verordeningen die niet alleen betrekking hebben op de oorsprong. De gids van de Commissie voor gebruikers over de SAP-oorsprongsregels (De oorsprongsregels van de Europese Unie voor het SAP: Een gids voor gebruikers) bevat een niet-officiële geconsolideerde versie van de wettekst betreffende de SAP-oorsprongsregels.

Is mijn product van oorsprong uit een SAP-begunstigd land?

Om in aanmerking te komen voor het lagere of nulpreferentiële tarief in het kader van het SAP moet uw product van oorsprong zijn uit een SAP-begunstigd land. Een product wordt geacht van oorsprong te zijn uit een SAP-begunstigd land als het

• geheel en al in een begunstigd land zijn verkregen of
• in een begunstigd land waarin materialen zijn verwerkt die niet geheel en al zijn verkregen, maar die een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan, zoals gedefinieerd in de productspecifieke regels in bijlage 22-03 bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie, bevat bijlage
  22-03 twee reeksen regels: één dat van toepassing is op de minst ontwikkelde SAP-begunstigde landen, één dat van toepassing is op alle andere SAP-begunstigde landen.

Voorbeelden van de belangrijkste soorten productspecifieke regels in EU-handelsovereenkomsten

• de regel van de toegevoegde waarde — de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen in een product mag een bepaald percentage van de prijs af fabriek niet overschrijden
• de wijziging van de tariefindeling — het productieproces leidt tot een wijziging van de tariefindeling tussen de niet van oorsprong zijnde materialen en het eindproduct — bijvoorbeeld de productie van papier (hoofdstuk 48 van het geharmoniseerd systeem) uit niet van oorsprong zijnde pulp (hoofdstuk 47 van het geharmoniseerd systeem)
• specifieke bewerkingen — een specifiek productieproces is vereist, bijvoorbeeld het spinnen van vezels tot garen — dergelijke regels worden meestal gebruikt in de textielkleding- en chemische sector.

Tips om u te helpen aan de productspecifieke regels te voldoen

Er wordt voorzien in extra flexibiliteit om u te helpen te voldoen aan productspecifieke regels, zoals tolerantie of cumulatie.

Tolerantie

In het kader van het SAP staat de producent de producent toe niet van oorsprong zijnde materialen te gebruiken die normaliter door de productspecifieke regel verboden zijn, mits het nettogewicht of de waarde ervan niet hoger is dan

• 15 % van het gewicht van het product voor landbouwproducten en verwerkte landbouwproducten die onder de hoofdstukken 2 en 4 tot en met 24 van het geharmoniseerd systeem vallen, andere dan verwerkte visserijproducten van hoofdstuk 16
• 15 % van de prijs af fabriek van het product voor industriële producten, andere dan textiel en kleding

Specifieke toleranties zijn van toepassing op textiel en kleding die zijn ingedeeld in de hoofdstukken 50 tot en met 63 van het geharmoniseerd systeem, die zijn opgenomen in aantekening 6 en aantekening 7 van bijlage A bij de inleiding van de lijst in bijlage 22-03.

Deze tolerantie kan niet worden gebruikt om een maximumwaarde van de in de productspecifieke voorschriften vermelde niet van oorsprong zijnde materialen te overschrijden.

Cumulering

Het SAP voorziet in de volgende manieren om de oorsprong te cumuleren

• Bilaterale cumulatie, waardoor materialen van oorsprong uit de EU kunnen worden meegeteld alsof zij van oorsprong zijn uit het SAP-begunstigde land wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt
• Regionale cumulatie, die cumulatie binnen bepaalde regionale groepen van landen mogelijk maakt. Dit geldt momenteel voor:

Groep I

• Cambodja
• Indonesië
• Laos
• Myanmar/Birma
• de Filipijnen
• Vietnam *

* Vietnam zal vanaf 1 januari 2023 niet langer in aanmerking komen voor het SAP^.

Groep III

• Bangladesh
• Bhutan
• India
• Nepal
• Pakistan
• Sri Lanka

Deze cumulatie maakt het mogelijk ingevoerde materialen uit landen van dezelfde groep als van oorsprong te beschouwen wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt. Bijlage 22-05 bevat bepaalde bijzondere voorwaarden voor textielproducten en bepaalde in bijlage 22-04 vermelde producten die van regionale cumulatie zijn uitgesloten.

• Transregionale cumulatie, waardoor begunstigde landen van de groepen I en III het materiaal van het andere land als van oorsprong kunnen gebruiken. Voor deze cumulatie wordt een verzoek ingediend, dat niet automatisch wordt ingewilligd. Momenteel bestaat er een dergelijke cumulatie.
• Uitgebreide cumulatie, waardoor een begunstigd land cumulatie kan aanvragen met een land waarmee de Europese Unie een vrijhandelsovereenkomst heeft gesloten. Deze cumulatie is momenteel niet van toepassing.
• Door cumulatie met Noorwegen, Zwitserland en Türkiye kunnen materialen van oorsprong uit die drie landen als van oorsprong uit een begunstigd land worden beschouwd wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt. Landbouwgoederen die onder de hoofdstukken 1 tot en met 24 van het geharmoniseerd systeem vallen, zijn van dit soort cumulatie uitgesloten.

Afwijkingen

Onder specifieke voorwaarden kan een specifieke afwijking worden toegestaan om soepelere oorsprongsregels mogelijk te maken die van toepassing zijn op specifieke producten van oorsprong uit specifieke landen. Een dergelijke afwijking is toegestaan aan Kaapverdië en is momenteel van kracht.

Overige voorschriften

Uw product moet ook voldoen aan alle andere toepasselijke eisen van het protocol (zoals ontoereikende be- of verwerking of de regel van niet-wijziging).

Regel van niet-wijziging

Producten van oorsprong moeten van het SAP-begunstigde land naar de EU worden vervoerd zonder verder te worden verwerkt in een derde land.

Sommige handelingen kunnen in een derde land worden uitgevoerd als de producten onder douanetoezicht blijven, zoals:

• aanbrengen of aanbrengen van merktekens, etiketten, zegels of documentatie om de naleving van specifieke binnenlandse voorschriften van het land van invoer te waarborgen
• producten in goede staat bewaren
• opslag
• opsplitsen van zendingen

De douaneautoriteiten kunnen verzoeken om bewijs van naleving van het voorschrift, zoals:

• contractuele vervoersdocumenten zoals cognossementen
• feitelijk of concreet bewijs op basis van markering of nummering van verpakkingen
• alle bewijsstukken met betrekking tot de goederen zelf

Teruggave van douanerechten

Terugbetaling van eerder betaalde rechten op niet van oorsprong zijnde materialen die worden gebruikt voor de vervaardiging van een product dat in het kader van een preferentieel tarief wordt uitgevoerd, is in het kader van het SAP-stelsel toegestaan.

Oorsprongsprocedures

Hoe kunt u aanspraak maken op een preferentieel tarief?

Exporteurs en importeurs moeten de oorsprongsprocedures volgen. De oorsprongsprocedures in verband met een verzoek om preferentiële tarieven en de controle door de douaneautoriteiten zijn vastgesteld in de artikelen 60 en 70 tot en met 112 van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie. Zij verduidelijken bijvoorbeeld hoe de oorsprong van een product moet worden aangegeven, hoe voorkeuren kunnen worden aangevraagd of hoe de douaneautoriteiten de oorsprong van een product kunnen controleren.

Oorsprongsverklaring

• Voor invoer in de EU is geen bewijs van oorsprong vereist wanneer de totale waarde van de zending niet meer bedraagt dan 500 EUR voor kleine colli of 1,200 EUR voor persoonlijke bagage.

Bewijzen van oorsprong

Exporteurs uit de begunstigde landen kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is door middel van een attest van oorsprong dat kan worden opgesteld door:

• een exporteur die is geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX)
• elke exporteur, mits de totale waarde van de zending niet meer dan 6,000 EUR bedraagt

Een attest van oorsprong is een oorsprongsverklaring van de geregistreerde exporteur op een factuur, pakbon, paklijst of een ander handelsdocument aan de hand waarvan de goederen en de exporteur kunnen worden geïdentificeerd. De tekst van het attest van oorsprong is opgenomen in bijlage 22-07 bij Verordening (EU) 2015/2447. Zie voor de regels betreffende het attest van oorsprong voornamelijk artikel 92 en artikel 93 van die verordening.

Na 30 juni 2020 is het bewijs van oorsprong om aanspraak te maken op preferentiële tariefbehandeling in het kader van het SAP een attest van oorsprong dat is afgegeven door exporteurs die in het begunstigde land zijn geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX). Certificaten formulier A worden na deze datum niet meer aanvaard.

Gezien de ontwrichting als gevolg van de COVID-19-pandemie kan echter om een langere overgangsperiode worden verzocht. De landen waar het REX-systeem als gevolg van de pandemie niet kon worden uitgerold of gebruikt, kunnen in aanmerking komen voor een nieuwe verlenging van de overgangsperiode tot en met 31 december 2020, zoals vastgesteld bij Verordening (EU) 2020/750. Raadpleeg voor regelmatige updates de REX-website.

Het attest van oorsprong blijft geldig gedurende 12 maanden vanaf de datum waarop het is opgesteld.

Controle van de oorsprong

Douaneautoriteiten kunnen nagaan of een ingevoerd product inderdaad van oorsprong is of aan andere oorsprongseisen voldoet. Het SAP is gebaseerd op de volgende beginselen:

• de controle is gebaseerd op administratieve samenwerking tussen de douaneautoriteiten van het begunstigde land en de EU
• controles van de oorsprong van de producten worden verricht door de douaneautoriteiten van het begunstigde land, maar zo nodig kunnen de Commissie of de autoriteiten van de EU-lidstaten aan dergelijke onderzoeken deelnemen.
• zodra de controle is afgerond, delen de autoriteiten van het begunstigde land de resultaten mee aan de verzoekende autoriteiten van de EU-lidstaat die de definitieve vaststelling van de oorsprong doen.

Productvoorschriften

Technische voorschriften en eisen

Productvereisten en handelsregelingen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te worden ingevoerd.

Zoek met My Trade Assistant naar de specifieke regels en voorschriften die van toepassing zijn op uw product en het land van herkomst.

Om de voorschriften voor uw product te vinden, moet u eerst de douanecode vaststellen. Als u het douanecode niet kent, kunt u dit met de naam van uw product zoeken in de ingebouwde zoekmachine.

Gezondheids- en veiligheidsvoorschriften, sanitaire en fytosanitaire normen

Lees meer over de normen op het gebied van gezondheid, veiligheid, sanitaire en fytosanitaire (SPS) normen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te kunnen worden ingevoerd.

Zoek de regels op het gebied van gezondheid, veiligheid en sanitaire en fytosanitaire maatregelen die van toepassing zijn op uw product en zijn land van herkomst in My Trade Assistant.

Inklaringsdocumenten en -procedures

Bewijs van oorsprong

Exporteurs uit de begunstigde landen kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is door middel van een attest van oorsprong dat kan worden opgesteld door:

• een exporteur die is geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX)
• elke exporteur, mits de totale waarde van de zending niet meer dan 6,000 EUR bedraagt

Een attest van oorsprong is een oorsprongsverklaring van de geregistreerde exporteur op een factuur, pakbon, paklijst of een ander handelsdocument aan de hand waarvan de goederen en de exporteur kunnen worden geïdentificeerd. De tekst van het attest van oorsprong is opgenomen in bijlage 22-07 bij Verordening (EU) 2015/2447. Zie voor de regels betreffende het attest van oorsprong voornamelijk artikel 92 en artikel 93 van die verordening.

Na 30 juni 2020 is het bewijs van oorsprong om aanspraak te maken op preferentiële tariefbehandeling in het kader van het SAP een attest van oorsprong dat is afgegeven door exporteurs die in het begunstigde land zijn geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX). Certificaten formulier A worden na deze datum niet meer aanvaard.

Gezien de ontwrichting als gevolg van de COVID-19-pandemie kan echter om een langere overgangsperiode worden verzocht. De landen waar het REX-systeem als gevolg van de pandemie niet kon worden uitgerold of gebruikt, kunnen in aanmerking komen voor een nieuwe verlenging van de overgangsperiode tot en met 31 december 2020, zoals vastgesteld bij Verordening (EU) 2020/750. Raadpleeg voor regelmatige updates de REX-website.

Het attest van oorsprong blijft geldig gedurende 12 maanden vanaf de datum waarop het is opgesteld.

Andere documenten

Douaneprocedures voor in- en uitvoer.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

• EU-regels voor
  • Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen
  • EU-beleid inzake intellectuele eigendom en ontwikkelingslanden

• algemene informatie over intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

De handel in diensten

• specifieke informatie over de EU-markt voor diensten
• algemene informatie over de regels, voorschriften en faciliteiten voor de handel in diensten

Overheidsopdrachten

• specifieke informatie over de EU-markt voor overheidsopdrachten
• algemene informatie over wetgeving inzake overheidsopdrachten, regels en toegang tot verschillende markten

Investeringen

• specifieke informatie over buitenlandse investeringen in de EU
• algemene informatie om uw investering in het buitenlandmogelijk te maken 

Nuttige links en documenten

Controleer de specifieke regels en tarieven die van toepassing zijn op het goed dat u wilt importeren/exporteren in My Trade Assistant.

Verordening (EU) nr. 978/2012 inzake algemene tariefpreferenties.