Stelsel van algemene preferenties (SAP)

Over het SAP

Het huidige stelsel van algemene preferenties (SAP) van de EU (Verordening (EU) nr. 978/2012)wordt sinds 1 januari 2014 toegepast. In november 2023 werd de toepassing van deze SAP-verordening verlengd tot december 2027, in afwachting van de goedkeuring van een herziene SAP-verordening door het Europees Parlement en de Raad van de EU.

De drie regelingen van het stelsel, het algemene SAP-stelsel, het SAP+-stimuleringsstelsel en het "alles behalve wapens"-stelsel (EBA) worden versterkt door de preferenties aan te passen en ervoor te zorgen dat zij een grotere impact hebben.

In aanmerking komende SAP-landen zijn opgenomen in bijlage I bij de SAP-verordening. De landen die voor de nieuwe SAP-preferenties in aanmerking komen, zijn opgenomen in bijlage II. De begunstigden van Everything but Arms zijn opgenomen in bijlage IV.

Hoe de bijzondere stimuleringsregeling voor duurzame ontwikkeling en goed bestuur, SAP+, moet worden aangevraagd, is vastgesteld in Verordening (EU) nr. 978/2012 en Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 155/2013 van de Commissie.

Oorsprongsregels

Om voor preferentiële behandeling in aanmerking te komen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg het interactieveinstrument voor zelfbeoordeling van oorsprongsregels (ROSA)in Mijn handelsassistent om na te gaan of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Algemene informatie over de oorsprongsregels en de oorsprongsprocedures is te vinden in deze rubriek.

Oorsprong is de 'economische nationaliteit' van verhandelde goederen. Als u nieuw bent in het onderwerp, kunt u een inleiding tot de belangrijkste concepten vinden in de sectie goederen.

Oorsprongsregels

Waar kan ik de regels vinden?

De oorsprongsregels zijn opgenomen in de volgende juridische documenten:

• Artikelen 37 en 41-58 van Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie van 28 juli 2015
• Artikelen 60 en 70-112 van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie van 24 november 2015
• Bijlage 22-03 bij Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie van 28 juli 2015

Houd er rekening mee dat dit uitgebreide verordeningen zijn, die niet alleen betrekking hebben op de oorsprong. De gids van de Commissie voor gebruikers over de SAP-oorsprongsregels (deoorsprongsregels van de Europese Unie voor het SAP: Een gids voor gebruikers)bevat een niet-officiële geconsolideerde versie van de wettekst betreffende de SAP-oorsprongsregels.

Is mijn product afkomstig uit een SAP-begunstigd land?

Om in aanmerking te komen voor het lagere preferentiële tarief of nultarief in het kader van het SAP, moet uw product van oorsprong zijn uit een SAP-begunstigd land. Een product wordt geacht van oorsprong te zijn uit een SAP-begunstigd land indien het

• geheel en al verkregen in een begunstigd land, of
• verkregen in een begunstigd land waarin materialen zijn verwerkt die niet geheel en al zijn verkregen maar wel een toereikende be- of verwerking hebben ondergaan, zoals gedefinieerd in de productspecifieke voorschriften in bijlage 22-03 bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2446 van de Commissie, bevat
  bijlage 22-03 twee reeksen voorschriften: één van toepassing op de minst ontwikkelde SAP-begunstigde landen, één van toepassing op alle andere SAP-begunstigde landen.

Voorbeelden van de belangrijkste soorten productspecifieke regels in EU-handelsovereenkomsten

• de regel inzake de toegevoegde waarde — de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen in een product mag niet hoger zijn dan een bepaald percentage van de prijs af fabriek
• de wijziging van de tariefindeling – het productieproces leidt tot een wijziging van de tariefindeling tussen de niet van oorsprong zijnde materialen en het eindproduct – bijvoorbeeld de productie van papier (hoofdstuk 48 van het geharmoniseerd systeem) uit pulp die niet van oorsprong is (hoofdstuk 47 van het geharmoniseerd systeem)
• specifieke bewerkingen — een specifiek productieproces is vereist, bijvoorbeeld het spinnen van vezels tot garen — dergelijke regels worden meestal gebruikt in de textielkleding- en chemische sector

Tips om u te helpen voldoen aan de productspecifieke regels

Er is extra flexibiliteit voorzien om u te helpen voldoen aan productspecifieke regels, zoals tolerantie of cumulatie.

Tolerantie

In het SAP staat de tolerantieregel de producent toe niet van oorsprong zijnde materialen te gebruiken die normaliter verboden zijn op grond van de productspecifieke regel, mits hun nettogewicht of -waarde niet hoger is dan

• 15 % van het gewicht van het product voor landbouwproducten en verwerkte landbouwproducten van de hoofdstukken 2 en 4 tot en met 24 van het geharmoniseerd systeem, met uitzondering van verwerkte visserijproducten van hoofdstuk 16
• 15% van de prijs af fabriek van het product voor andere industriële producten dan textiel en kleding

Specifieke toleranties zijn van toepassing op textiel en kleding die zijn ingedeeld onder de hoofdstukken 50 tot en met 63 van het geharmoniseerd systeem, die zijn opgenomen in de aantekeningen 6 en 7 van bijlage A bij de lijst in bijlage 22-03.

Deze tolerantie mag niet worden gebruikt om de in de productspecifieke voorschriften vermelde drempelwaarde voor niet van oorsprong zijnde materialen te overschrijden.

Cumulatie

Het SAP voorziet in de volgende manieren om de oorsprong te cumuleren:

• Bilaterale cumulatie, waardoor materialen van oorsprong uit de EU kunnen worden meegeteld alsof ze van oorsprong zijn uit het SAP-begunstigde land wanneer ze worden gebruikt bij de vervaardiging van een product
• Regionale cumulatie, die cumulatie binnen bepaalde regionale groepen van landen mogelijk maakt. Op dit moment geldt dit voor

Groep I

• Cambodja
• Indonesië
• Laos
• Myanmar/Birma
• de Filipijnen
• Vietnam*

*Vietnam zal vanaf 1 januari 2023 geen begunstigde meer zijn van het SAP.

Groep III

• Bangladesh
• Bhutan
• India
• Nepal
• Pakistan
• Sri Lanka

Door deze cumulatie kunnen ingevoerde materialen uit landen van dezelfde groep als van oorsprong worden beschouwd wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt. In bijlage 22-05 zijn bepaalde bijzondere voorwaarden opgenomen voor textielproducten en in bijlage 22-04 zijn bepaalde producten uitgesloten van regionale cumulatie.

• Grensoverschrijdende cumulatie, die de begunstigde landen van groep I en groep III in staat stelt het materiaal van het andere land als van oorsprong te gebruiken. Deze cumulatie is onderworpen aan een verzoek, dat niet automatisch wordt ingewilligd. Momenteel bestaat er een dergelijke cumulatie.
• Uitgebreide cumulatie, waardoor een begunstigd land cumulatie kan aanvragen met een land waarmee de Europese Unie een vrijhandelsovereenkomst heeft. Momenteel is deze cumulatie niet van toepassing.
• Cumulatie met Noorwegen, Zwitserland en Turkije maakt het mogelijk materialen van oorsprong uit die drie landen als van oorsprong uit een begunstigd land te beschouwen wanneer zij bij de vervaardiging van een product worden gebruikt. Landbouwgoederen die onder de hoofdstukken 1 tot en met 24 van het geharmoniseerd systeem vallen, zijn uitgesloten van dit soort cumulatie.

Afwijkingen

Onder specifieke voorwaarden kan een specifieke afwijking worden toegestaan om de oorsprongsregels voor specifieke producten van oorsprong uit specifieke landen te versoepelen. Een dergelijke afwijking is toegestaan aan en geldt momenteel voor Kaapverdië.

Andere eisen

Uw product moet ook voldoen aan alle andere toepasselijke vereisten van het protocol (zoals onvoldoende be- of verwerking of niet-wijzigingsregel).

Niet-wijzigingsregel

Producten van oorsprong moeten van het SAP-begunstigde land naar de EU worden vervoerd zonder verder te worden verwerkt in een derde land.

Sommige handelingen kunnen in een derde land worden uitgevoerd als de producten onder douanetoezicht blijven, zoals:

• het toevoegen of aanbrengen van merktekens, etiketten, zegels of documentatie om de naleving van specifieke binnenlandse voorschriften van het invoerende land te waarborgen;
• het in goede omstandigheden bewaren van producten
• opslag
• het splitsen van zendingen

De douaneautoriteiten kunnen om bewijs van naleving van de regel verzoeken, zoals:

• contractuele vervoersdocumenten zoals cognossementen
• feitelijk of concreet bewijs op basis van markering of nummering van verpakkingen
• elk bewijs met betrekking tot de goederen zelf

Teruggave van rechten

Terugbetaling van eerder betaalde rechten op niet van oorsprong zijnde materialen die zijn gebruikt voor de vervaardiging van een product dat in het kader van een preferentieel tarief wordt uitgevoerd, is toegestaan in het kader van de SAP-regeling.

Oorsprongsprocedures

Hoe kan ik een preferentieel tarief aanvragen?

Exporteurs en importeurs moeten de oorsprongsprocedures volgen. De oorsprongsprocedures in verband met een aanvraag voor een preferentieel tarief en de controle door de douaneautoriteiten zijn vastgesteld in de artikelen 60 en 70-112 van Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2447 van de Commissie. Ze verduidelijken bijvoorbeeld hoe de oorsprong van een product moet worden aangegeven, hoe preferenties moeten worden aangevraagd of hoe de douaneautoriteiten de oorsprong van een product kunnen controleren.

Oorsprongsverklaring

• Er is geen bewijs van oorsprong vereist voor invoer in de EU wanneer de totale waarde van de zending niet hoger is dan 500 EUR voor kleine pakketten of 1200 EUR voor persoonlijke bagage.

Bewijzen van oorsprong

Exporteurs van de begunstigde landen kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is door een attest van oorsprong te verstrekken dat kan worden opgesteld door:

• een exporteur die is geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX)
• elke exporteur, mits de totale waarde van de zending niet meer dan 6 000 EUR bedraagt.

Een attest van oorsprong is een verklaring van oorsprong die door de geregistreerde exporteur wordt opgesteld op een factuur, pakbon, paklijst of enig ander handelsdocument aan de hand waarvan de goederen en de exporteur kunnen worden geïdentificeerd. De tekst van het attest van oorsprong is vastgesteld in bijlage 22-07 bij Verordening (EU) 2015/2447. Voor de regels betreffende het attest van oorsprong wordt hoofdzakelijk verwezen naar de artikelen 92 en 93 van die verordening.

Na 30 juni 2020 is het bewijs van oorsprong om aanspraak te maken op een preferentiële tariefbehandeling in het kader van het SAP een attest van oorsprong dat is afgegeven door exporteurs die in het begunstigde land zijn geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX). Formulier A certificaten worden na deze datum niet meer geaccepteerd.

Gezien de verstoring als gevolg van de COVID-19-pandemie kan echter om een verlengde overgangsperiode worden verzocht. Landen waar het REX-systeem als gevolg van de pandemie niet kon worden ingezet of gebruikt, kunnen in aanmerking komen voor een nieuwe verlenging van de overgangsperiode tot en met 31 december 2020, zoals vastgesteld bij Verordening (EU) 2020/750. Kijk voor regelmatige updates op de website van REX.

Het attest van oorsprong blijft twaalf maanden geldig vanaf de datum waarop het is opgesteld.

Verificatie van de oorsprong

De douaneautoriteiten kunnen nagaan of een ingevoerd product inderdaad van oorsprong is of aan andere oorsprongsvereisten voldoet. Het SAP is gebaseerd op de volgende beginselen:

• de controle is gebaseerd op administratieve samenwerking tussen de douaneautoriteiten van het begunstigde land en de EU
• controles van de oorsprong van de producten worden uitgevoerd door de douaneautoriteiten van het begunstigde land, maar indien nodig kunnen de autoriteiten van de Commissie of de EU-lidstaten aan dergelijke onderzoeken deelnemen
• zodra de verificatie is voltooid, delen de autoriteiten van het begunstigde land de resultaten mee aan de verzoekende autoriteiten van de EU-lidstaat die de definitieve vaststelling van de oorsprong doet.

Productvereisten

Technische voorschriften en vereisten

Productvereisten en handelsregelingen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te worden ingevoerd.

Zoek naar de specifieke regels en voorschriften die van toepassing zijn op uw product en het land van oorsprong met behulp van My Trade Assistant.

Om de vereisten voor uw product te bekijken, moet u eerst de douanecode identificeren. Als u de douanecode niet kent, kunt u deze zoeken met de naam van uw product in de ingebouwde zoekmachine.

Gezondheids- en veiligheidseisen, sanitaire en fytosanitaire normen

Lees meer over de gezondheids-, veiligheids-, sanitaire en fytosanitaire (SPS) normen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te worden ingevoerd.

Zoek naar de gezondheids-, veiligheids- en SPS-regels die van toepassing zijn op uw product en het land van herkomst in de My Trade Assistant.

Inklaringsdocumenten en -procedures

Bewijs van oorsprong

Exporteurs van de begunstigde landen kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is door een attest van oorsprong te verstrekken dat kan worden opgesteld door:

• een exporteur die is geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX)
• elke exporteur, mits de totale waarde van de zending niet meer dan 6 000 EUR bedraagt.

Een attest van oorsprong is een verklaring van oorsprong die door de geregistreerde exporteur wordt opgesteld op een factuur, pakbon, paklijst of enig ander handelsdocument aan de hand waarvan de goederen en de exporteur kunnen worden geïdentificeerd. De tekst van het attest van oorsprong is vastgesteld in bijlage 22-07 bij Verordening (EU) 2015/2447. Voor de regels betreffende het attest van oorsprong wordt hoofdzakelijk verwezen naar de artikelen 92 en 93 van die verordening.

Na 30 juni 2020 is het bewijs van oorsprong om aanspraak te maken op een preferentiële tariefbehandeling in het kader van het SAP een attest van oorsprong dat is afgegeven door exporteurs die in het begunstigde land zijn geregistreerd in het systeem van geregistreerde exporteurs (REX). Formulier A certificaten worden na deze datum niet meer geaccepteerd.

Gezien de verstoring als gevolg van de COVID-19-pandemie kan echter om een verlengde overgangsperiode worden verzocht. Landen waar het REX-systeem als gevolg van de pandemie niet kon worden ingezet of gebruikt, kunnen in aanmerking komen voor een nieuwe verlenging van de overgangsperiode tot en met 31 december 2020, zoals vastgesteld bij Verordening (EU) 2020/750. Kijk voor regelmatige updates op de website van REX.

Het attest van oorsprong blijft twaalf maanden geldig vanaf de datum waarop het is opgesteld.

Andere documenten

Douaneprocedures voor invoer en uitvoer.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

• EU-regels inzake
  • Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen
  • EU-beleid inzake intellectuele eigendom en ontwikkelingslanden

• algemene informatie over intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

Handel in diensten

• specifieke informatie over de EU-markt voor diensten
• algemene informatie over de regels, voorschriften en faciliteiten voor de handel in diensten

Overheidsopdrachten

• specifieke informatie over de EU-markt voor overheidsopdrachten
• algemene informatie over de wetgeving inzake overheidsopdrachten, de regels en de toegang tot de verschillende markten

Investeringen

• specifieke informatie over buitenlandse investeringen in de EU
• algemene informatie om uw investering in het buitenland mogelijk te maken 

Nuttige links en documenten

Controleer de specifieke regels en tarieven die van toepassing zijn op het product dat u wilt importeren / exporteren in de Mijn handelsassistent.

Verordening (EU) nr. 978/2012 inzake algemene tariefpreferenties.