Centraal-Afrika (EPO)

In een notendop

De onderhandelingen over een alomvattende EPO met de hele regio Centraal-Afrika zijn in 2003 van start gegaan. Tot op heden is een EPO tussen de EU en Kameroen in werking getreden, waarmee een stap is gezet in de richting van een volledige regionale overeenkomst.

De overeenkomst biedt Kameroen een ongekende vrije toegang tot de EU-markt voor al zijn producten. Het gaat onder meer om bananen, aluminium, verwerkte cacaoproducten, multiplex en andere verse en verwerkte landbouwproducten. Van haar kant heeft de EU sinds 4 augustus 2016 geprofiteerd van een geleidelijke liberalisering van haar producten op de Kameroense markt.

Begunstigde landen

• Kameroen is momenteel het enige land in Centraal-Afrika dat de EPO uitvoert.
• Gabon en Congo (Brazzaville) hebben de economische partnerschapsovereenkomst nog niet ondertekend. Congo handelt in het kader van het SAP van de EU met de EU, terwijl Gabon, als hogere-middeninkomensland volgens de classificatie van de Wereldbank, sinds 1 januari 2014 niet in aanmerking komt voor de SAP-regeling.
• Tsjaad, de Centraal-Afrikaanse Republiek, de Democratische Republiek Congo, Sao Tomé en Principe en Equatoriaal-Guinea zijn de minst ontwikkelde landen, zodat zij in aanmerking komen voor rechten- en contingentvrije EU-toegang in het kader van de EBA-regeling van de EU.
• De EU en de Centraal-Afrikaanse regionale organisaties (CEMAC en ECCAS) bestuderen de mogelijkheid om tot een alomvattende economische partnerschapsovereenkomst te komen door middel van de stapsgewijze overeenkomst die reeds door Kameroen wordt gebruikt.

Asymmetrische bepalingen ten gunste van Centraal-Afrika

Ten volle rekening houdend met de verschillen in ontwikkelingsniveau tussen de partijen, voorziet de EPO in asymmetrische bepalingen ten gunste van Kameroen, zoals de uitsluiting van gevoelige producten van de liberalisering, lange liberaliseringsperioden, flexibele oorsprongsregels en bijzondere waarborgen en maatregelen voor bepaalde gevoelige landbouwmarkten en -industrieën.

• Terwijl de EU-markten onmiddellijk en volledig zijn opengesteld, heeft Kameroen 15 jaar de tijd om open te stellen voor invoer uit de EU. Bovendien zullen producenten van 20 % van de meest gevoelige goederen permanent tegen concurrentie worden beschermd.

Tarieven

• De EU kent nulrechten en nulquota toe voor invoer uit Kameroen. De toegang tot de EU-markt is permanent, volledig en vrij voor alle producten.
• Kameroen faseert de rechten op 80 % van de goederen geleidelijk af, over een periode van 15 jaar. Gevoelige producten, waaronder de meeste soorten vlees, wijn en gedistilleerde dranken, mout, zuivelproducten, meel, bepaalde groenten, hout en houtproducten, gebruikte kleding en textiel, schilderijen en gebruikte banden, zijn volledig uitgesloten van liberalisering.
• Gebruik de zoekoptie van My Trade Assistant om de exacte informatie te vinden over rechten en tarieven voor uw specifieke product, rekening houdend met het land van herkomst en bestemming. Neem in geval van twijfel contact op met uw douaneautoriteiten.

Oorsprongsregels

Om voor een preferentiële behandeling in aanmerking tekomen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de interactieve tool „Oorsprongsregels voor zelfbeoordeling (ROSA)” in My Trade Assistant om te beoordelen of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Hieronder vindt u algemene informatie over de oorsprongsregels.

Er wordt momenteel onderhandeld over nieuwe, verbeterde oorsprongsregels, die zo spoedig mogelijk aan de EPO zullen worden gehecht.

Intussen profiteert Kameroen van de algemene EPO met verbeterde oorsprongsregels (link), die zijn opgenomen in Verordening (EG) nr. 2016/1076 van de Raad (ex 1528/2007) betreffende de toegang tot de EU-markt.

Tolerantie

De in de EPO opgenomen toleranties zijn soepeler dan de gebruikelijke toleranties. Zij bedragen 15 % in de prijs af fabriek van het eindproduct, in plaats van 10 % in de meeste overeenkomsten van de EU. Voor textiel en kleding gelden specifieke toleranties.

Cumulering

De EPO EU-Centraal-Afrika omvat de volgende soorten cumulatie:

• Bilaterale cumulatie met de EU.
• Diagonale cumulatie en volledige cumulatie met LGO’s en ACS-landen, onder bepaalde voorwaarden.
• Cumulatie met naburige ontwikkelingslanden, onder bepaalde voorwaarden.

Rechtstreeks vervoer

Het bewijs van rechtstreeks vervoer moet worden voorgelegd aan de douaneautoriteiten van het land van invoer.

Teruggave van douanerechten

Terugbetaling kan worden gevraagd voor rechten die zijn betaald voor materialen die eerder voor verdere verwerking werden ingevoerd en vervolgens werden uitgevoerd naar een land dat een EPO met de EU heeft ondertekend.

Voorwaarden van de vaartuigen

In volle zee en in de exclusieve economische zones van Kameroen gevangen vis kan alleen als van oorsprong uit Kameroen worden beschouwd wanneer zij wordt gevangen door vaartuigen die aan bepaalde criteria voldoen. Deze criteria hebben betrekking op de plaats van registratie van een vaartuig, de vlag waaronder het schip „vaart” en de eigendom ervan.

Er is geen specifiek vereiste inzake de nationaliteit van de bemanning, kapiteins of officieren. Deze vereisten, die deel uitmaakten van de oorspronkelijke Overeenkomst van Cotonou, zijn nu geschrapt om het toekennen van de oorsprong aan door EPO-landen gevangen vis te vergemakkelijken.

Productspecifieke oorsprongsregels

• Controleer de productspecifieke oorsprongsregels voor uw product via My Trade Assistant

Productvoorschriften

Technische voorschriften en eisen

• Lees meer over de technische vereisten, regels en procedures [link] waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te kunnen worden ingevoerd.
• Zoek de specifieke regels en voorschriften die van toepassing zijn op uw product en het land van herkomst in de My Trade Assistant database.

Gezondheids- en veiligheidseisen SPS-voorschriften

• Lees meer over de algemene normen op het gebied van gezondheid, veiligheid, sanitaire en fytosanitaire (SPS) normen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te mogen worden ingevoerd.
• Zoek de gezondheids-, veiligheids- en SPS-regels die van toepassing zijn op uw product en zijn land van herkomst in de databank My Trade Assistant.

Douaneformaliteiten en -procedures

 Bewijzen van oorsprong

• Om toegelaten exporteur te worden, moet u aan uw douaneautoriteiten kunnen aantonen dat uw producten van oorsprong zijn en welke andere voorwaarden zij eventueel stellen.

De douaneautoriteiten kunnen uw status van toegelaten exporteur intrekken in geval van misbruik. Voor meer informatie over de procedures kunt u contact opnemen met uw douaneautoriteiten.

• Om voor preferentiële rechten in aanmerking te komen, moeten producten van oorsprong uit Kameroen vergezeld gaan van een bewijs van oorsprong. Bewijs van oorsprong blijft 10 maanden geldig. Dit kan het volgende zijn:
  • Certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 — afgegeven door de douaneautoriteiten van het land van uitvoer. De exporteur (of gemachtigde vertegenwoordiger) die een certificaat aanvraagt, moet bereid zijn op verzoek documenten over te leggen waaruit de oorsprong van de betrokken producten blijkt en aan de andere voorwaarden van het protocol betreffende de oorsprongsregels voldoet.
  • een factuurverklaring — afgegeven door een exporteur voor zendingen met een waarde van 6,000 EUR of minder, of door toegelaten exporteurs, voor zendingen van welke waarde dan ook. Bij het invullen van een factuurverklaring moet u bereid zijn documenten over te leggen waaruit blijkt dat uw producten van oorsprong zijn.

Andere documenten

• Lees meer over andere douanedocumenten en -procedures [link] die nodig zijn om in de Europese Unie in te voeren.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

• Specifieke informatie vinden over de EU-wetgeving inzake intellectuele eigendom en geografische aanduidingen, alsook over het IER-beleid van de EU ten aanzien van de minst ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden
• Algemene informatie over intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

De handel in diensten

• Specifieke informatie over de EU-markt voor diensten
• Algemene informatie over de regels, regelingen en faciliteiten voor de handel in diensten

Overheidsopdrachten

• Specifieke informatie over de EU-markt voor overheidsopdrachten
• Algemene informatie over wetgeving inzake overheidsopdrachten, regels en toegang tot verschillende markten

Investeringen

• Specifieke informatie over buitenlandse investeringen in de EU
• Algemene informatie om uw investering in het buitenlandmogelijk te maken 

Andere (concurrentie, handel en duurzame ontwikkeling)

Bemiddeling en arbitrage

Het reglement van orde voor bemiddeling en arbitrage en de gedragscode voor scheidsrechters zijn onlangs vastgesteld, bij Besluit 2019/1954 van de Raad.

Concurrentie

• Sinds 2014 heeft de EU een einde gemaakt aan de exportsubsidies voor alle producten die naar alle EPO-landen worden uitgevoerd.
• De EU heeft maatregelen met productie- en handelsverstorende maatregelen tot een minimum beperkt
• Als de lokale industrie wordt bedreigd door een toename van de invoer uit Europa, kan Kameroen op grond van de EPO maatregelen nemen om gevoelige sectoren te beschermen.

Ontwikkelingssamenwerking

Om ten volle gebruik te kunnen maken van de handelspreferenties van de EPO, heeft de overeenkomst ook een samenwerkingscomponent. De belangrijkste prioritaire gebieden van ontwikkelingssamenwerking die door de EU en Kameroen zijn vastgesteld, zijn:

• Ontwikkeling van regionale basisinfrastructuur;
• Landbouw en voedselzekerheid;
• Industrie, diversificatie en concurrentievermogen van economieën;
• Versterking van de regionale integratie;
• Verbetering van het ondernemingsklimaat;
• Ondersteuning van de uitvoering van handelsgerelateerde regels.

Duurzame ontwikkeling

EPO’s zijn uitdrukkelijk gebaseerd op de „essentiële en fundamentele” elementen van deOvereenkomst van Cotonou, namelijk mensenrechten, democratische beginselen, de rechtsstaat en goed bestuur. EPO’s bevatten dus enkele van de sterkste bewoordingen over rechten en duurzame ontwikkeling die in EU-overeenkomsten beschikbaar zijn.

• De „niet-uitvoeringsclausule” houdt in dat „passende maatregelen” (zoals bepaald in de Overeenkomst van Cotonou) kunnen worden genomen indien een partij haar verplichtingen met betrekking tot de essentiële elementen niet nakomt. Dit kan de opschorting van handelsvoordelen omvatten.
• Het Gemengd EPO-comité heeft tot taak het effect van de uitvoering op de duurzame ontwikkeling van de partijen te monitoren en te beoordelen. In overeenstemming met de Overeenkomst van Cotonou is er een duidelijke rol weggelegd voor het maatschappelijk middenveld en de parlementsleden.

Nuttige links en documenten

• Mijn handelsassistent — alles wat u moet weten voor uw specifieke uitvoer/invoer uit/naar de EU
• Zie de volledige tekst van de tussentijdse EPO tussen de EU en Centraal-Afrika