Stelsel van algemene preferenties Plus (SAP+)

In een oogopslag

Het EU-stelsel van algemene preferenties plus (SAP+) geeft ontwikkelingslanden een bijzondere stimulans om duurzame ontwikkeling en goed bestuur na te streven. 

In aanmerking komende landen moeten 27 internationale verdragen inzake

• mensenrechten
• arbeidsrechten
• het milieu
• goed bestuur

In ruil daarvoor verlaagt de EU haar invoerrechten tot nul op meer dan twee derde van de tarieflijnen van hun uitvoer.

Begunstigde landen

• Bolivia
• Kaapverdië
• Kirgizië
• Mongolië
• Pakistan
• Filipijnen
• Sri Lanka
• Oezbekistan

Vervaldatum: Het huidige SAP+ is geldig tot 2027.

Tarieven

Volledige lijst van de behandelde producten.

Gebruik de zoekoptie van My Trade Assistant om de exacte informatie over rechten en tarieven voor uw specifieke product te vinden, rekening houdend met het land van oorsprong en bestemming.

Neem in geval van twijfel contact op met uw douaneautoriteiten.

Oorsprongsregels

Om voor preferentiële behandeling in aanmerking te komen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de “toolvoor zelfbeoordeling van oorsprongsregels (ROSA)” in Mijn handelsassistent om na te gaan of uw product voldoet aan de oorsprongsregels en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Tolerantie

Tolerantie wordt uitgedrukt

• in prijs van de eindproducten voor visserij- en industrieproducten
• in gewicht van de eindproducten voor landbouwproducten

De in het SAP opgenomen toleranties zijn soepeler dan de normale toleranties. Zij bedragen 15 % van de prijs af fabriek van het eindproduct in plaats van 10 %.

Specifieke toleranties gelden ook voor textiel en kleding en zijn beschreven in de inleidende aantekeningen bij bijlage 22-03.

Zie ook de algemene regel van Tolerantie of De Minimis.

Cumulatie

De volgende vormen van cumulatie zijn van toepassing op de handel in het kader van het SAP van de EU

• bilateraal
• regionaal
• uitgebreid
• cumulatie met Noorwegen, Zwitserland en Turkije

Bilaterale cumulatie

Materialen van oorsprong uit de EU kunnen worden geïntegreerd in de producten die in een SAP-land worden vervaardigd en vervolgens als van oorsprong uit dit SAP-land worden beschouwd, mits de verwerking in het SAP-land verder gaat dan het minimumniveau.

Regionale cumulatie

*Landen die momenteel SAP+-begunstigden zijn

**Vietnam zal vanaf 1 januari 2023 geen begunstigde meer zijn van het SAP+.

• het gebruik van componenten tussen landen van dezelfde groep is toegestaan (bv. India kan ingrediënten uit Pakistan gebruiken omdat ze beide in groep III vallen), hoewel een aantal belangrijke regels in acht moeten worden genomen:
• regionale cumulatie tussen landen binnen dezelfde groep is alleen van toepassing wanneer de bij de cumulatie betrokken landen, op het moment van uitvoer van het product naar de Europese Unie, begunstigde landen zijn en niet alleen in aanmerking komende landen
• indien goederen van oorsprong uit een begunstigd land verder worden verwerkt in een ander lid-land van die groep, kan het goed als van oorsprong uit laatstgenoemd land worden beschouwd (zolang de verwerking verder gaat dan minimale bewerkingen)
• om de oorsprong van de input te bepalen (wanneer de input van een lid van de groep naar een ander lid van de groep wordt verzonden), is de juiste oorsprongsregel die welke van toepassing zou zijn op rechtstreekse uitvoer uit het leverende land naar de EU
• cumulatie is ook mogelijk tussen afzonderlijke begunstigde landen van cumulatiegroep I en groep III. Dit is alleen op aanvraag en onder bepaalde voorwaarden.

Merk op dat sommige producten van cumulatie zijn uitgesloten wanneer er verschillen zijn tussen de status van de SAP-landen van dezelfde groep (SAP/SAP+/EBA). De lijst van de betrokken producten is opgenomen in bijlage 13 ter.

Uitgebreide cumulatie 

SAP-landen kunnen de EU onder bepaalde voorwaarden om toestemming vragen om te cumuleren met landen waarmee de EU een handelsovereenkomst heeft.

• deze mogelijkheid is alleen open voor industriële producten en verwerkte landbouwproducten
• wanneer de input van een derde land waarmee de EU een vrijhandelsovereenkomst heeft, naar een SAP-land wordt verzonden, is de juiste oorsprongsregel die welke van toepassing zou zijn op rechtstreekse uitvoer uit het leverende land naar de EU

Cumulatie met goederen van oorsprong uit Noorwegen, Zwitserland en Turkije

Begunstigde landen mogen de oorsprong cumuleren met goederen van de hoofdstukken 25 tot en met 97 van het geharmoniseerd systeem van oorsprong uit Noorwegen, Zwitserland en Turkije.

• materialen van oorsprong uit Noorwegen, Zwitserland of Turkije die in een begunstigd land meer dan een minimale bewerking ondergaan, worden geacht van oorsprong te zijn uit dat begunstigde land en mogen naar de EU, Noorwegen, Zwitserland of Turkije worden uitgevoerd
• de bovenstaande regel is niet van toepassing op landbouwproducten of producten die onder een afwijking vallen
• voor de toepassing van dit type cumulatie moeten de EU, Noorwegen, Zwitserland en Turkije dezelfde preferentiële behandeling toekennen aan producten van oorsprong uit SAP-landen

Niet-manipulatie

De bepaling over rechtstreeks vervoer in de SAP-oorsprongsregels is vervangen door een niet-manipulatieclausule (artikel 74 van Verordening (EU) nr. 1063/2010 van de Commissie).

• het belangrijkste verschil met de bepaling inzake rechtstreeks vervoer is dat importeurs in de EU niet hoeven aan te tonen dat zij aan de voorwaarden voldoen
• de douaneadministratie van een EU-lidstaat kan echter om dergelijk bewijs verzoeken indien zij redenen heeft om aan te nemen dat niet aan de voorwaarden is voldaan.

Teruggave van rechten

Teruggave van rechten is toegestaan.

Voorwaarden voor vaartuigen

Om een vissersvaartuig als van oorsprong uit een begunstigd land te kunnen beschouwen – wat zou impliceren dat de door dit vaartuig buiten de territoriale wateren gevangen vis ook van oorsprong is – hebben de toepasselijke criteria betrekking op het land van registratie en de vlag van het vaartuig, maar ook op de eigendom ervan. Er zij op gewezen dat de SAP-oorsprongsregels geen specifieke eisen stellen aan de nationaliteit van de bemanning of officieren.

Minimale bewerkingen

Er zijn twee reeksen zogenaamde "minimale" handelingen die nooit genoeg zijn om oorsprong te verlenen.

• de in artikel 76 genoemde
• en die welke alleen van toepassing zijn op textielproducten en alleen met het oog op regionale cumulatie, opgenomen in bijlage 16.

Productspecifieke regels

De lijst van verwerkingen die moeten worden uitgevoerd op materialen om de oorsprong te verkrijgen, is opgenomen in bijlage 13 bis bij die verordening. De lijst bevat twee kolommen

• één die van toepassing is op de minst ontwikkelde SAP-begunstigde landen
• één die van toepassing is op alle andere SAP-begunstigde landen

Afstuderen

Sommige ontwikkelingslanden exporteren zeer concurrerende producten, die geen voorkeuren nodig hebben om succesvol toegang te krijgen tot de wereldmarkten. In dit geval wordt het SAP via een graduatiemechanisme uit deze productsectoren geschrapt.

• wanneer de gemiddelde waarde van de invoer uit een SAP-begunstigd land (verdeeld door de totale waarde van alle SAP-invoer voor die afdeling) over een periode van drie jaar de algemene drempel van 57 % overschrijdt
• voor plantaardige producten, dierlijke of plantaardige oliën, vetten en wassen en minerale producten geldt de graduatie wanneer het bedoelde percentage hoger is dan 17,5%
• voor textiel geldt graduatie wanneer het bedoelde percentage hoger is dan 47,2%

De EU evalueert de lijst van gegradueerde producten om de drie jaar door middel van een uitvoeringsverordening en op basis van objectieve criteria.

U vindt hier de huidige lijst van afgestudeerde producten.

Afwijkingen

Onder bepaalde voorwaarden kan een specifieke afwijking worden toegestaan om de oorsprongsregels voor specifieke producten van oorsprong uit specifieke landen te versoepelen. Een dergelijke afwijking is toegestaan aan Kaapverdië. Zie de Kaapverdische afwijking en de toepasselijke oorsprongsregels.

Zie ook de kennisgeving aan importeurs van de EU, waarin de marktdeelnemers worden geïnformeerd over specifieke elementen met betrekking tot Bangladesh.

Oorsprongsregels voor specifieke producten

• Oorsprongsregels SAP cacao
• Oorsprongsregels voor elektrisch materiaal in het kader van het SAP
• Oorsprongsregels voor etherische olie in het kader van het SAP
• Oorsprongsregels voor de SAP-visserij
• Oorsprongsregels SAP-vruchten
• Oorsprongsregels SAP-ambacht
• Oorsprongsregels SAP-leder
• Oorsprongsregels voor SAP-vlees
• Oorsprongsregels SAP-hout

Productvereisten

Technische voorschriften en vereisten

• informatie over de technische vereisten, regels en procedures waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te worden ingevoerd op 2.6. productvereisten
• zoeken naar de specifieke regels en voorschriften die van toepassing zijn op uw product en het land van oorsprong ervan in de Mijn handelsassistent. Om de vereisten voor uw product te bekijken, moet u eerst de douanecode identificeren. Als u de douanecode niet kent, kunt u deze zoeken met de naam van uw product met de ingebouwde zoekmachine.

Gezondheids- en veiligheidseisen SPS

• informatie over de gezondheids-, veiligheids-, sanitaire en fytosanitaire normen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te kunnen worden ingevoerd op 2.6.
• zoeken naar de gezondheids-, veiligheids- en SPS-regels die van toepassing zijn op uw product en het land van oorsprong in de My Trade Assistant.Om de vereisten voor uw product te bekijken, moet u eerst de douanecode identificeren. Als u de douanecode niet kent, kunt u deze zoeken met de naam van uw product met de ingebouwde zoekmachine.

Inklaringsdocumenten en -procedures

Bewijzen van oorsprong

Om voor preferentiële rechten in aanmerking te komen, moeten producten van oorsprong uit de begunstigde landen van het SAP van de EU vergezeld gaan van een bewijs van oorsprong. Bewijzen van oorsprong blijven 10 maanden na afgifte geldig. Een bewijs van oorsprong kan een van de volgende zijn:

• Certificaat van oorsprong, formulier A – afgegeven door de bevoegde autoriteiten van het begunstigde land. De exporteur die het certificaat aanvraagt, moet bereid zijn documenten over te leggen waaruit blijkt dat de betrokken producten van oorsprong zijn. Het certificaat moet aan de exporteur ter beschikking worden gesteld zodra de uitvoer heeft plaatsgevonden (of verzekerd is). Niettemin kan bij wijze van uitzondering onder bepaalde voorwaarden na de uitvoer een certificaat worden afgegeven.
• factuurverklaring opgesteld door de exporteur * – voor zendingen met een waarde van 6 000 EUR of minder. Bij het invullen van een factuurverklaring moet u bereid zijn documenten in te dienen waaruit de oorsprong van uw producten blijkt.

* Om een factuurverklaring te maken, moet u de volgende verklaring (in het Engels of Frans) op de factuur, pakbon of ander handelsdocument typen, stempelen of afdrukken: "De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr. ... ) verklaart dat, tenzij duidelijk anders is aangegeven, deze producten van preferentiële oorsprong zijn overeenkomstig de oorsprongsregels van het stelsel van algemene preferenties van de Europese Gemeenschap". U moet uw factuurverklaring met de hand ondertekenen.

Andere documenten

Lees meer over andere inklaringsdocumenten en -procedures die nodig zijn om in de Europese Unie in te voeren.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

• specifieke informatie te vinden over de EU-wetgeving inzake intellectuele eigendom en geografische aanduidingen, alsook over het IER-beleid van de EU ten aanzien van de minst ontwikkelde en ontwikkelingslanden;
• algemene informatie over Intellectuele Eigendom en Geografische Aanduidingen

Handel in diensten

Het SAP+ heeft alleen betrekking op goederen.

• specifieke informatie over de EU-markt voor diensten te vinden
• algemene informatie te vinden over de regels, voorschriften en faciliteiten die van toepassing zijn op de handel in diensten

Overheidsopdrachten

• specifieke informatie vinden over de EU-markt voor overheidsopdrachten
• algemene informatie te vinden over de wetgeving inzake overheidsopdrachten, de regels en de toegang tot verschillende markten

Investeringen

• specifieke informatie vinden over investeringen vanuit het buitenland in de EU
• algemene informatie vinden om uw investering in het buitenland mogelijk te maken 

Andere (concurrentie, handel en duurzame ontwikkeling)

In aanmerking komende landen

Om voor SAP+ in aanmerking te komen, moet het land:

• een aanvraag indienen
• voldoen aan alle standaard SAP-voorwaarden
• voldoen aan de volgende twee aanvullende criteria

• kwetsbaarheidscriteria
  • het aandeel van de invoer is het driejaarsgemiddelde van de onder het SAP vallende invoer van het specifieke begunstigde land ten opzichte van de onder het SAP vallende invoer van alle SAP-landen.  Dit gemiddelde moet lager zijn dan 6,5 % om voor SAP+ in aanmerking te komen.
  • de zeven grootste afdelingen van de onder het SAP vallende invoer vertegenwoordigen 75 % van de totale SAP-invoer door dat land over een periode van drie jaar
• criteria voor duurzame ontwikkeling
  • het land moet de 27 internationale SAP+-verdragen inzake
    • mensenrechten
    • arbeidsrechten
    • milieu
    • goed bestuur.
  • het land mag geen voorbehouden hebben gemaakt die bij deze verdragen verboden zijn
  • de toezichthoudende instanties van de verdragen mogen niet hebben gemeld dat het land deze niet doeltreffend heeft uitgevoerd;

Toezicht

Zodra de EU een land SAP+ heeft toegekend, houdt zij er toezicht op om ervoor te zorgen dat het land

• blijft partij bij de internationale verdragen die onder SAP+ vallen
• de verdragen op doeltreffende wijze ten uitvoer legt
• voldoet aan de rapportagevereisten
• aanvaardt regelmatige monitoring in overeenstemming met de verdragen
• werkt samen met de Europese Commissie en verstrekt alle nodige informatie

De EU voert een permanente dialoog over de naleving van SAP+ met de autoriteiten van de begunstigde landen.

• de dialoog is gebaseerd op een lijst van kwesties ("scorecard") die voor elke SAP+-begunstigde is opgesteld. Het is gebaseerd op informatie die is ontvangen van
  • de begunstigde landen
  • internationale toezichthoudende instanties
  • maatschappelijk middenveld
  • vakbonden
  • bedrijven
  • het Europees Parlement
  • de Raad van de Europese Unie
• de EU organiseert regelmatig SAP+-monitoringbezoeken aan elk begunstigd land om belanghebbenden te ontmoeten. Van het begunstigde land wordt verwacht dat het aantoont dat het serieuze inspanningen levert om de in de scorekaarten vermelde problemen aan te pakken.

De SAP+-dialoog wordt opgenomen in het openbare SAP-verslag, dat de Commissie om de twee jaar aan het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie moet voorleggen. Het verslag bevat een gedetailleerde beoordeling van de mate waarin elk begunstigd land de 27 verdragen ten uitvoer legt.

Capaciteitsopbouw – ondersteuning bij de opbouw

Naast nauwlettend toezicht heeft de Commissie verschillende projecten voor capaciteitsopbouw opgezet om de begunstigde landen te helpen.

De EU ondersteunt relevante handelspartners en verschillende SAP+-begunstigden door middel van subsidies aan de Internationale Arbeidsorganisatie. Deze projecten

• helpen ervoor te zorgen dat landen de kernverdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie toepassen
• capaciteitsopbouw om te voldoen aan rapportageverplichtingen

Het Europees instrument voor democratie en mensenrechten omvat specifieke steun ten belope van 4,5 miljoen euro om maatschappelijke organisaties in staat te stellen bij te dragen tot het toezicht op en de doeltreffende uitvoering van de 27 relevante verdragen die door SAP+-begunstigde landen zijn geratificeerd.

Nuttige links en documenten

• controleer de specifieke regels en tarieven die van toepassing zijn op het product dat u wilt importeren / exporteren in Mijn handelsassistent
• Factsheet van de SAP+-regeling van de Europese Unie
• Verordening (EU) nr. 978/2012 inzake algemene tariefpreferenties