Glossarju

Fil-liġi ġenerali, att, deċiżjoni jew sentenza li taffettwa l-partijiet kollha, mhux biss dawk direttament ikkonċernati.

Metodu ta’ esportazzjoni tal-merkanzija fejn il-bejjiegħ ikun issodisfa l-obbligi ta’ konsenja tiegħu ladarba l-oġġetti, li jkunu kklerjaw id-dwana għall-importazzjoni, ikunu saru disponibbli għax-xerrej fuq il-moll (moll tal-ħatt) fil-port tad-destinazzjoni miftiehem. Dan it-terminu jista’ jintuża biss jekk il-bejjiegħ seta’ jikseb liċenzja tal-importazzjoni.

Ftehim bejn żewġ entitajiet li huwa legalment vinkolanti għal dawn iż-żewġ entitajiet biss, b’benefiċċji tipikament mhux kondiviżi ma’ oħrajn.

It-Trattat li kien prekursur għall-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO). Huwa serva ta’ qafas għan-negozjati li għandhom l-għan li jilliberalizzaw il-kummerċ dinji u għenu biex tiġi strutturata s-sistema ta’ kummerċ multilaterali.

Il-GATT 1947 jirreferi għall-verżjoni l-antika tal-GATT, filwaqt li GATT 1994 huwa l-verżjoni l-ġdida tal-Ftehim Ġenerali, inkorporat fid-WTO, li jirregola l-kummerċ tal-merkanzija.

Arranġamenti ta’ kummerċ u ta’ żvilupp bejn l-UE u l-pajjiżi Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (AKP) — imfassla biex jiffaċilitaw l-integrazzjoni ta’ ACPs fl-ekonomija dinjija permezz ta’ liberalizzazzjoni gradwali tal-kummerċ u titjib fil-kooperazzjoni relatata mal-kummerċ. Dawn huma stabbiliti fil-qafas tal-Ftehim ta’ Sħubija UE-AKP (magħruf bħala l-Ftehim ta’ Cotonou) li jirregola r-relazzjonijiet bejn l-UE u l-pajjiżi tal-AKP.

Skont il-FSE, is-swieq tal-UE huma immedjatament u kompletament miftuħa, filwaqt li l-ACPs għandhom 15 snin biex jiftħu għall-importazzjonijiet tal-UE (bi protezzjoni għal importazzjonijiet sensittivi) u anke sa 25 snin f’każijiet eċċezzjonali.

Kontenut relatat:

Ftehimiet ta’ Sħubija Ekonomika (FSE)

EPA — l-Afrika Ċentrali

EPA — L-Afrika tal-Lvant u tan-Nofsinhar

EPA — Komunità tal-Afrika tal-Lvant

EPA SADC: Komunità għall-Iżvilupp tan-Nofsinhar tal-Afrika

EPA — L-AFRIKA TAL-PUNENT

Ftehim ta’ Sħubija Ekonomika UE-CARIFORUM

Ftehim Interim ta’ Sħubija bejn l-UE u l-Istati tal-Paċifiku

Terminu użat biex jeskludi mis-sistema ġeneralizzata ta’ preferenzi (GSP) prodotti li joriġinaw f’pajjiż benefiċjarju, meta jilħqu livell ta’ kompetittività fis-suq tal-UE li fih m’għadx għandhom bżonn il-GSP biex jikkompetu. Għall-kuntrarju tal-GSP preċedenti li kellha “setturi” speċifiċi għall-GSP, il-gradwazzjoni issa hija bbażata fuq it- “taqsimiet” tat-Tariffa Doganali Komuni (TDK). Taqsima (jiġifieri, grupp kbir ta’ prodotti f’settur partikolari — is-CCT għandu 21) minn pajjiżi individwali huma “gradwati” (esklużi) mis-SĠP meta dawk il-prodotti jaqbżu l-limitu rilevanti (57 %, 17.5 % jew 47.2 %, skont it-tip ta’ prodott) tal-importazzjonijiet tal-UE taħt is-SĠP tal-istess prodotti bħala medja annwali matul l-aħħar tliet snin.

Serje ta’ ftehimiet individwali bejn l-UE u l-pajjiżi msieħba Mediterranji, fir-rigward tad-Dikjarazzjoni ta’ Barċellona. Il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dawn il-ftehimiet huwa essenzjalment limitat għall-kummerċ fil-merkanzija u għadd ta’ negozjati bilaterali għadhom għaddejjin jew qed jitħejjew sabiex japprofondixxu l-Ftehimiet ta’ Assoċjazzjoni.

Dawn in-negozjati li għaddejjin jew futuri huma relatati ma’ aktar liberalizzazzjoni tal-kummerċ fl-agrikoltura, il-liberalizzazzjoni tal-kummerċ fis-servizzi, l-akkreditazzjoni u l-aċċettazzjoni ta’ prodotti industrijali u l-konverġenza regolatorja.

It-Trattat bejn l-Unjoni Ewropea u l-Grupp ta’ Stati Afrikani, tal-Karibew u tal-Paċifiku (pajjiżi AKP). Iffirmata f’Ġunju 2000, tikkostitwixxi l-qafas għall-kooperazzjoni bejn il-membri tal-pajjiżi AKP u l-UE. Il-prinċipji fundamentali tal-Ftehim ta’ Cotonou jinkludu l-ugwaljanza tal-imsieħba, il-parteċipazzjoni globali (stati u atturi mhux statali), id-djalogu u r-reġjonalizzazzjoni.

Organizzazzjoni reġjonali preċedenti li kellha l-għan li ġġib integrazzjoni ekonomika fost l-Istati Membri tagħha. Din inħolqot mit-Trattat ta’ Ruma tal-1957. Hekk kif inħolqot l-Unjoni Ewropea (UE) fl-1993, il-KEE ġiet inkorporata u ngħatat l-isem ġdid ta’ Komunità Ewropea (KE). Fl-2009, l-istituzzjonijiet tal-KE ġew assorbiti fil-qafas usa’ tal-UE u l-komunità ma baqgħetx teżisti.

Ftehim internazzjonali bejn il-gvernijiet li għandu l-għan li jiżgura li l-kummerċ internazzjonali ta’ kampjuni ta’ annimali u pjanti selvaġġi ma jheddidx is-sopravivenza tagħhom.