Comhaontú Comhlachais idir an tAontas Eorpach agus an tSile

Sracfhéachaint

Thug an tAontas agus an tSile Comhaontú Comhlachais i gcrích in 2002, lena n-áirítear Comhaontú Saorthrádála cuimsitheach a tháinig i bhfeidhm i mí Feabhra 2003 lena gcumhdaítear caidreamh trádála idir an tAontas agus an tSile.

Leasaíodh an comhaontú le Prótacal Aontachais 2004.

Léigh níos mó

Rialacha Tionscnaimh

D’fhonn cáiliú do chóireáil fhabhrach, beidh ar do tháirge a shásamh na rialacha tionscnaimh faoin gcomhaontú. Seiceáil an “Uirlis FéinmheasúnaitheRialacha Tionscnaimh (ROSA)”idirghníomhach i mo Chúntóir Trádála chun a mheas an gcomhlíonann do tháirge na rialacha tionscnaimh agus chun a fháil amach conas na doiciméid chearta a ullmhú.

Tá faisnéis ghinearálta faoi na rialacha tionscnaimh agus faoi na nósanna imeachta tionscnaimh le fáil sa roinn seo.

Is é an tionscnamh ‘náisiúntacht eacnamaíoch’ na n-earraí trádáilte. Má tá tú nua ar an ábhar, is féidir leat réamheolas a fháil ar na príomhchoincheapa i rannán na n-earraí.

Rialacha tionscnaimh

Cá bhfaighidh mé na rialacha tionscnaimh?

Leagtar amach na rialacha tionscnaimh in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an gComhaontú Comhlachais (IO L 352, 30.12.2002, lch. 935). Tagraíonn an nasc don leagan comhdhlúite arna leasú le Prótacal Aontachais 2004 a ghabhann leis an gComhaontú (IO L 38, 10.2.2005, lch. 3) agus Cinneadh Uimh. 2/2015 ó Choiste Comhlachais AE-na Sile an 30 Samhain 2015.

FoilsíodhNótaí Míniúcháin d’Iarscríbhinn III in 2003 (IO C 321, 31.12.2003, lch. 22) agus rinneadh athbhreithniú orthu in 2005 (IO C 56, 5.3.2005, lch. 36).

An de thionscnamh an Aontais nó na Sile mo tháirge?

Chun go mbeidh do tháirge incháilithe don taraif fhabhrach níos ísle nó nialais faoin gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an tSile, ní mór dó a bheith de thionscnamh an Aontais Eorpaigh nó na Sile.

Is táirge de thionscnamh an Aontais Eorpaigh nó na Sile é, más

• a fuarthas go hiomlán san AE nó sa tSile, nó
• a mhonaraítear san Aontas Eorpach nó sa tSile trí úsáid a bhaint as ábhair neamhthionscnaimh ar choinníoll go ndearnadh leoroibriú nó leorphróiseáil ar na hábhair sin i gcomhréir leis na rialacha táirgeshonracha a leagtar amach in Aguisín II
  , féach freisin Foscríbhinn I “Nótaí tosaigh” a ghabhann le rialacha tionscnaimh táirgeshonracha.        
  I gcás táirgí áirithe, tá roinnt rialacha malartacha táirgeshonracha ann — féach Aguisín IIa.

Samplaí de rialacha táirgeshonracha i gcomhaontuithe trádála an Aontais

• an riail bhreisluacha — ní fhéadfaidh luach na n-ábhar neamhthionscnaimh uile i dtáirge a bheith níos mó ná céatadán áirithe dá phraghas díreach ón monarcha
• an t-athrú ar aicmiú taraife — is é an toradh atá ar an bpróiseas táirgthe go dtagann athrú ar aicmiú taraife idir na hábhair neamhthionscnaimh agus an táirge deiridh — mar shampla táirgeadh páipéir (Córas Comhchuibhithe Caibidil 48) ó laíon neamhthionscnaimh (Córas Comhchuibhithe Caibidil 47)
• oibríochtaí sonracha — tá gá le próiseas táirgthe ar leith, mar shampla snáithíní a shníomh isteach sna rialacha sin go príomha sna teicstílí agus sna héadaí, agus in earnálacha na gceimiceán

Leideanna chun cabhrú leat cloí leis na rialacha táirgeshonracha

Cuireann an comhaontú solúbthacht bhreise ar fáil chun cabhrú leat rialacha táirgeshonracha a chomhlíonadh, amhail caoinfhulaingt nó carnadh.

Lamháltas

• leis an riail lamháltais, ceadaítear don táirgeoir úsáid a bhaint as ábhair neamhthionscnaimh a thoirmisctear de ghnáth leis an riail tháirgeshonrach suas le 10 % de phraghas an táirge díreach ón monarcha
• ní féidir lamháltas a úsáid chun aon uasteorainn luacha a shárú d’ábhair neamhthionscnaimh a liostaítear sna rialacha táirgeshonracha
• tá feidhm ag lamháltais shonracha maidir le teicstílí agus éadaí a aicmítear i gCaibidlí 50 go 63 den Chóras Comhchuibhithe, a áirítear i Nótaí 5 go 7 d’Aguisín I ‘Nótaí tosaigh’ maidir le rialacha tionscnaimh táirgeshonracha

Carnadh

• Carnadh déthaobhach — is féidir ábhair de thionscnamh na Sile a chomhaireamh mar ábhair de thionscnamh an Aontais Eorpaigh (agus vice versa) nuair a úsáidtear iad chun táirge a mhonarú

Ceanglais eile

Ní mór don táirge gach ceanglas eile is infheidhme a shonraítear sa Phrótacal a chomhlíonadh freisin, amhail oibriú nó próiseáil neamhleor nó riail an iompair dhírigh.

Iompar trí thríú tír: riail an iompair dhírigh

Ní mór táirgí tionscnaimh a iompar ón Aontas go dtí an tSile (agus vice-versa) gan tuilleadh próiseála a dhéanamh orthu i dtríú tír.

Ceadaítear trasloingsiú nó trádstóráil shealadach i dtríú tír, ar choinníoll go bhfanann earraí faoi fhaireachas na n-údarás custaim agus nach ndéantar oibríochtaí orthu seachas

• marcanna, lipéid, nó séalaí a chur leis nó a ghreamú
• díluchtú
• athluchtú
• coinsíneachtaí a scoilteadh
• aon oibríocht atá deartha chun bail mhaith a choinneáil orthu

Beidh ort fianaise ar an iompar díreach a chur ar fáil d’údaráis chustaim na tíre iompórtála, amhail:

• doiciméid iompair chonarthacha (billí luchta, mar shampla)
• fianaise fhíorasach nó nithiúil bunaithe ar mharcáil nó ar uimhriú pacáistí
• aon fhianaise a bhaineann leis na hearraí féin

Aistarraingt dleachta

Faoin gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an tSile, ní féidir aisíocaíocht a fháil ar dhleachtanna a íocadh roimhe sin ar ábhair neamhthionscnaimh a úsáideadh chun táirge a tháirgeadh a onnmhairítear faoi tharaif fhabhrach.

Nósanna imeachta tionscnaimh

Más mian leat taraif fhabhrach a éileamh, beidh ort na nósanna imeachta tionscnaimh a leanúint agus d’éileamh a chur á dheimhniú ag údaráis chustaim na tíre ina bhfuil tú ag iompórtáil d’earraí. Tá na nósanna imeachta leagtha amach i dTeideal V maidir le Cruthúnas Tionscnaimh agus i dTeideal IV maidir le Socruithe le haghaidh Comhar Riaracháin.

Conas taraif fhabhrach a éileamh

Chun tairbhe a bhaint as taraif fhabhrach, ní mór d’allmhaireoirí cruthúnas tionscnaimh a sholáthar.

Is féidir leis an cruthúnas tionscnaimh a bheith ceachtar

• deimhniú gluaiseachta EUR.1, nó
• dearbhú tionscnaimh ón onnmhaireoir

Féach na Nótaí Míniúcháin a ghabhann le hIarscríbhinn III agus an leagan athbhreithnithe díobh chun mionsonraí a fháil faoi chruthúnais tionscnaimh a chomhlánú.

Ní éilítear aon chruthúnas ar thionscnamh nuair nach mó luach iomlán na coinsíneachta ná

• EUR 500 do phacáistí beaga nó
• EUR 1,200 do bhagáiste pearsanta

Beidh an cruthúnas tionscnaimh bailí go ceann 10 mí ón dáta eisiúna.

Deimhniú gluaiseachta EUR.1

Is iad Dirección General de Relaciones Económicas Internacionales (DIRECON) de chuid na hAireachta Gnóthaí Eachtracha, chomh maith lena hoifigí ProChile áitiúla, a eisíonn teastais ghluaiseachta EUR.1 sa tSile. Tá DIRECON freagrach freisin as

• údaruithe a dheonú do ‘onnmhaireoirí formheasta’, faireachán a dhéanamh orthu agus iad a tharraingt siar
• seiceálacha iarfhíoraithe tar éis iarraidh a fháil ó údarás custaim i mBallstát den Aontas Eorpach

Is féidir leis an údarás custaim sa tSile iarraidh ar údaráis chustaim i mBallstáit an Aontais stádas tionscnaimh na n-earraí nó barántúlacht an chruthúnais ar thionscnamh a fhíorú. An t-onnmhaireoir atá ag cur isteach ar an deimhniú, ba cheart dó a bheith sásta doiciméid a thíolacadh lena gcruthaítear stádas tionscnaimh na dtáirgí lena mbaineann.

Tá sampla de dheimhniú EUR.1 inAguisín III agus tugann sé sonraí maidir lena chomhlánú.

Dearbhú tionscnaimh

Is féidir le honnmhaireoirí féindearbhú a dhéanamh gur de thionscnamh an Aontais nó na Sile a táirge trí dhearbhú tionscnaimh a sholáthar. Is féidir é a dhéanamh ag

• onnmhaireoir ceadaithe, nó
• ag aon onnmhaireoir ar choinníoll nach mó luach iomlán na coinsíneachta ná EUR 6 000

Chun bheith i d’ onnmhaireoir formheasta, ní mór duit a bheith in ann na húdaráis inniúla chustaim a shásamh maidir le stádas tionscnaimh do tháirgí, chomh maith le haon cheanglais eile a d’fhéadfaidís a fhorchur. Is féidir leis na húdaráis inniúla do stádas formheasta a tharraingt siar má bhaineann tú mí-úsáid as ar bhealach ar bith. Chun tuilleadh eolais a fháil faoi na nósanna imeachta, déan teagmháil leis na húdaráis inniúla chustaim (DIRECON ar thaobh na Sile).

Conas dearbhú tionscnaimh a dhéanamh?

Ba cheart don onnmhaireoir an dearbhú seo a leanas a chlóscríobh, a stampáil nó a phriontáil (sa teanga iomchuí) ar an sonrasc, ar an nóta seachadta nó ar dhoiciméad tráchtála eile ina bhfuil tuairisc ar na táirgí lena mbaineann ar bhealach atá mionsonraithe go leor chun iad a shainaithint:

“Dearbhaíonn onnmhaireoir na dtáirgí a chumhdaítear leis an doiciméad seo (údarú custaim Uimh....) gur de thionscnamh fabhrach... na táirgí sin, mura léirítear a mhalairt go soiléir.”

Is féidir téacs an dearbhaithe tionscnaimh a dhéanamh in aon cheann de theangacha oifigiúla an Aontais Eorpaigh agus is féidir teacht air in Aguisín IV. Seiceáil le d’údaráis chustaim maidir le haon riachtanais bhreise a d’fhéadfadh a bheith acu.

Ní mór duit do dhearbhú tionscnaimh a shíniú de láimh. Más onnmhaireoir formheasta thú, tá tú díolmhaithe ón gceanglas seo ar choinníoll go dtugann tú gealltanas i scríbhinn do d’údaráis chustaim go nglacann tú freagracht iomlán as aon dearbhú a shainaithníonn tú.

Agus dearbhú tionscnaimh á líonadh isteach agat, ba cheart duit a bheith sásta doiciméid a chur isteach lena gcruthaítear stádas tionscnaimh do tháirgí.

Féadfaidh an t-onnmhaireoir dearbhú tionscnaimh a dhéanamh nuair a onnmhaireofar na táirgí lena mbaineann sé, nó tar éis a n-onnmhairithe ar choinníoll go dtíolacfar é d’údaráis chustaim na tíre allmhairiúcháin tráth nach déanaí ná dhá bhliain tar éis allmhairiú na dtáirgí lena mbaineann sé.

Fíorú tionscnaimh

Féadfaidh na húdaráis chustaim a fhíorú an táirge tionscnaimh é táirge a allmhairítear nó an gcomhlíonann sé ceanglais tionscnaimh eile. Tá an fíorú bunaithe ar

• comhar riaracháin idir údaráis chustaim na n-allmhairí agus na páirtithe onnmhairiúcháin
• seiceálacha a dhéanann na húdaráis chustaim áitiúla — ní cheadaítear cuairteanna ón bpáirtí allmhairiúcháin chuig an onnmhaireoir

Cinneann údaráis an pháirtí onnmhairiúcháin an tionscnamh agus cuireann siad údaráis an pháirtí allmhairiúcháin ar an eolas faoi na torthaí.

Naisc agus teagmhálacha úsáideacha