Comhaontú Saorthrádála AE-Vítneam
Sracfhéachaint ar an gcomhaontú
Tháinig an Comhaontú Saorthrádála idir an tAontas agus Vítneam i bhfeidhm an 1 Lúnasa 2020.
Tiocfaidh an Comhaontú Cosanta Infheistíochta idir an tAontas agus Vítneam i bhfeidhm tar éis do Bhallstáit uile an Aontais a dtoiliú foirmiúil a thabhairt dó.
An Comhaontú Trádála
- cuirtear deireadh le dleachtanna custaim, rómhaorlathas agus bacainní eile a bhíonn roimh ghnólachtaí Eorpacha agus iad ag onnmhairiú go Vítneam
- is fusa trádáil a dhéanamh i bpríomhearraí amhail leictreonaic, táirgí bia agus cógaisíocht
- osclaítear margadh Vítneam d’easpórtálacha sheirbhísí an Aontais, mar shampla san iompar agus sa teileachumarsáid.
Déanfaidh an comhaontú infheistíochta, a luaithe a bheidh sé i bhfeidhm, an méid seo a leanas:
- tuilleadh feabhais a chur ar an timpeallacht infheistíochta
- níos mó cinnteachta a thabhairt d’infheisteoirí Eorpacha agus Vítneamacha.
Cad iad na buntáistí a bhaineann le do ghnó?
Téann an comhaontú trádála chun tairbhe do ghnólachtaí tríd an méid seo a leanas a dhéanamh:
- deireadh a chur le 99 % de na taraifí uile agus deireadh a chur go páirteach leis an 1 % atá fágtha trí chuótaí teoranta dleachta nialais;
- bacainní rialála a laghdú agus rómhaorlathas forluiteach
- cearta maoine intleachtúla a chosaint, lena n-áirítear tásca geografacha a bhronntar ar tháirgí speisialta réigiúnacha bia agus dí, amhail Cognac, fíonta Rioja nó cáis Feta
- seirbhísí agus margaí soláthair phoiblí a oscailt suas
- a áirithiú gur féidir na rialacha a comhaontaíodh a fhorfheidhmiú.
Bhain Vítneam 65% dá dhleachtanna ar earraí AE an lá a tháinig an comhaontú i bhfeidhm. Cuirfidh sé deireadh de réir a chéile leis an gcuid eile faoi 2030.
Cuirfidh an tAontas deireadh de réir a chéile lena dhleachtanna ar allmhairí ó Vítneam faoi 2027.
Cuireann an cur chuige neamhshiméadrach sin san áireamh gur tír i mbéal forbartha í Vítneam.
Leis an gcomhaontú trádála, cuirtear deireadh le taraifí ar réimse príomhtháirgí onnmhairiúcháin de chuid an Aontais
- ní gá d’fhormhór na n-innealra agus na bhfearas dleachtanna iompórtála Vítneamacha suas le 35 % a íoc a thuilleadh – ní dhéanfaidh an chuid eile amhlaidh faoi mhí Lúnasa 2025
- bainfidh gluaisrothair le hinnill níos mó ná 150 cc dleachtanna allmhairithe Vítneamacha de 75% de réir a chéile faoi Lúnasa 2027
- bainfidh formhór na ngluaisteán dleachtanna iompórtála Vítneamacha 78 % de réir a chéile faoi mhí Lúnasa 2030
- cuirfear deireadh de réir a chéile le dleachtanna iompórtála Vítneamacha suas le 32 % faoi mhí Lúnasa 2027
- ní gá do thart ar leath de chógaisíocht an Aontais dleachtanna iompórtála Vítneamacha suas le 8 % a íoc a thuilleadh – ní bheidh ar onnmhairí teicstíle an Aontais dleachtanna iompórtála Vítneamacha 12 % a íoc a thuilleadh faoi mhí Lúnasa 2027
- ní gá do bheagnach 70 % d’easpórtálacha ceimiceán an Aontais dleachtanna iompórtála Vítneamacha suas le 5 % a íoc a thuilleadh – beidh an chuid eile in ann dul isteach saor ó tharaifí suas le 25 % tar éis trí bliana, cúig bliana nó seacht mbliana.
Chomh maith le deireadh a chur le taraifí, d’aontaigh Vítneam freisin
- deireadh a chur leis na dleachtanna onnmhairiúcháin atá aige cheana ar a onnmhairí chuig an Aontas
- ní mhéadóidh siad an líon beag dualgas a bheidh fós ann.
Conas a rachaidh an comhaontú trádála chun tairbhe do phobail feirmeoireachta an Aontais?
Bainfidh táirgeoirí agus onnmhaireoirí Eorpacha táirgí agraibhia tairbhe as margadh Vítneam atá ag fás agus as deireadh a chur de réir a chéile le taraifí.
Táirge |
Dleacht |
Dleacht allmhairiúcháin bainte |
---|---|---|
Mairteoil agus uaineoil |
20% |
Lúnasa 2023 |
Muiceoil reoite |
15% |
Lúnasa 2027 |
Muiceoil, scairteach agus liamhása úra |
Suas le 25% |
Lúnasa 2029 |
Éanlaith chlóis agus scairteach |
Suas le 40% |
Lúnasa 2030 |
Táirgí déiríochta |
Suas le 15% |
Lúnasa 2025 |
An chuid is mó de cháiseanna a bhfuil Tásc Geografach acu |
Suas le 15% |
Lúnasa 2023 |
Fíonta agus biotáillí |
50% agus 48% faoi seach |
Lúnasa 2027 |
Beoir |
35% |
Lúnasa2030 |
Ullmhóidí bia |
Suas le 40% |
Lúnasa 2027 |
Bácús agus pastries |
Suas le 40% |
Lúnasa 2025 |
Seacláid |
30% |
Lúnasa 2027 |
Pasta |
20-38 % |
Lúnasa 2027 |
Pasta áirithe le líonadh feola |
20-38 % |
Lúnasa 2030 |
Tá cur síos mionsonraithe ar na coinníollacha easpórtála le haghaidh táirgí agraibhia sa lámhleabhar seo. Lámhleabhar d'onnmhaireoirí go Vítneam.
I gcás na dtáirgí is íogaire, ní osclóidh an tAontas a mhargadh d’onnmhairí Vítneamacha ach go pointe teoranta chun cosc a chur le dochar a dhéanamh do tháirgeoirí an Aontais.
Deonaíonn an tAontas taraif-chuótaí dleachta nialais de mhéid socraithe teoranta do Vítneam gan aon mhéadú bliantúil i gcás
- deisliní agus stáirsí bunathraithe eile
- uibheacha agus buíocáin uibhe
- eatánól
- gairleog
- stáirse casabhaigh
- mainníotól
- beacáin
- rís
- soirbíotól
- siúcra agus táirgí a bhfuil cion ard siúcra iontu
- grán milis.
Leis an gcomhaontú trádála, aithnítear agus cosnaítear Tásca Geografacha d’fhíonta, do bhiotáillí, do tháirgí talmhaíochta agus d’earraí bia a tháirgtear san Aontas nó i Vítneam.
Is é is aidhm do bhearta sláintíochta agus fíteashláintíochta beatha agus sláinte an duine, ainmhithe agus plandaí a chosaint. Áirítear ar na bearta sin
- limistéir lotnaidí nó galair atá íseal/saor in aisce a aithint
- trédhearcacht agus malartú faisnéise a áirithiú
- sásraí chun bacainní trádála a sheachaint.
Tá tuilleadh sonraí le fáil sa roinn thíos.
Cé chomh mór is atá an margadh Vítneamach? Cé mhéad trádála a dhéanann an tAontas le Vítneam?
Le daonra os cionn 97 milliún, tá Vítneam ar cheann de phríomh-mhargadh easpórtála an Aontais san Áise.
Is é Vítneam an 17ú comhpháirtí trádála is mó ar domhan in earraí agus an dara comhpháirtí is mó in Oirdheisceart na hÁise.
Is foinse thábhachtach amhábhar agus ionchur eile le haghaidh earraí í Vítneam don Aontas Eorpach.
In 2019, bhí cothromaíocht dhearfach ag Vítneam sa trádáil agraibhia leis an Aontas Eorpach
- Easpórtálacha Vítneamacha chuig an Aontas – €2.16 billiún
- Easpórtálacha an Aontais go Vítneam – €1.14 billiún.
Is dócha go dtiocfaidh méadú breise ar an trádáil idir an tAontas agus Vítneam san earnáil sin de bharr an chomhaontaithe trádála.
In 2018, bhí cothromaíocht dhearfach ag an Aontas i dtrádáil seirbhísí le Vítneam
- Onnmhairí sheirbhísí an Aontais chuig Vítneam – €2.1 billiún
- Easpórtálacha seirbhísí Vítneamacha chuig an Aontas – €1.8 billiún.
Taraifí
Le haghaidh onnmhairí chuig Vítneam
Roimh an gcomhaontú trádála, chuir Vítneamach dleachtanna iompórtála suas le 50% i bhfeidhm ar easpórtálacha táirgí agraibhia an Aontais agus suas le 78% ar earraí tionsclaíocha, amhail gluaisteáin agus innealra. Faoin gcomhaontú trádála, tá ceangal dlíthiúil ar Vítneam a taraifí a laghdú de réir a chéile laistigh de thrí bliana agus 10 mbliana tar éis mhí Lúnasa 2020.
I gcás allmhairí isteach san Aontas
Amhail ón 1 Lúnasa 2020, tagann thart ar 84 % d’allmhairí an Aontais ó Vítneam isteach saor ó dhleacht.
I measc na n-earnálacha a bhaineann tairbhe as seo tá
• cógaisíocht
• formhór na bpeitriceimiceán (ní dhéanfar taraifí áirithe ar pheitriceimiceáin a chéimniú amach ach amháin tar éis trí bliana).
Cuirfidh an tAontas deireadh de réir a chéile, faoi mhí na Samhna 2030, leis na dleachtanna custaim uile atá fágtha agus a bhfuil feidhm acu maidir le hallmhairí ó Vítneam.
Leanfaidh an tAontas de tharaifí a chur i bhfeidhm ar roinnt táirgí fiú tar éis dheireadh na tréimhse céimnithe amach, lena n-áirítear taraifí ar roinnt táirgí éisc (tilapia, tuinnín aigéanach).
Leagtar amach go mionsonrach in Iarscríbhinn 2-A a ghabhann leis an gcomhaontú trádála na céimeanna chun taraifí a dhíchóimeáil le haghaidh catagóirí éagsúla earraí thar thréimhse cúig bliana.
Is féidir leat teacht ar sceideal mionsonraithe díchnámhaithe taraife do do tháirge ar leith i Mo Chúntóir Trádála.
Rialacha tionscnaimh
D'fhonn cáiliú do chóireáil fhabhrach, beidh ar do tháirge na rialacha tionscnaimh faoin gcomhaontú a chomhlíonadh. Féach an uirlis idirghníomhach ‘UirlisFéinmheasúnaithe maidir leis na Rialacha Tionscnaimh (ROSA)’ i Mo Chúntóir Trádála chun a mheas an gcomhlíonann do tháirge na rialacha tionscnaimh agus chun a fháil amach conas na doiciméid chearta a ullmhú.
Tá faisnéis ghinearálta faoina rialacha tionscnaimhagus faoi na nósanna imeachta maidir le tionscnamh le fáil sa roinn seo.
Is é is tionscnamh ann ná 'náisiúntacht eacnamaíoch' na n-earraí a thrádáiltear. Má tá tú nua ar an ábhar, is féidir leat réamhrá a fháil ar na príomhchoincheapa sa chuid earraí.
Rialacha tionscnaimh
Cá bhfaighidh mé na rialacha?
Leagtar amach rialacha tionscnaimh sa Phrótacal maidir leis an sainmhíniú ar ‘tháirgí tionscnaimh’ agus maidir le modh comhair riaracháin Chomhaontú Saorthrádála AE-Vítneam (IO L186, 12.06.2020, lch. 1319).
Tugadh na rialacha tionscnaimh táirgeshonracha sa Phrótacal cothrom le dáta go dtí leagan 2022 den Chóras Comhchuibhithe. Tháinig Cinneadh Uimh. 2/2024 (IO L 838, 12.3.2024) i bhfeidhm an 1 Eanáir 2024.
An bhfuil mo tháirge 'tionscanta' de réir Chomhaontú Saorthrádála AE-Vítneam?
Chun go gcáileoidh do tháirge don taraif fhabhrach níos ísle nó nialais faoin gComhaontú Saorthrádála idir an tAontas Eorpach agus Vítneam, ní mór dó a bheith de thionscnamh an Aontais Eorpaigh nó Vítneam.
Meastar go dtionscnaíonn táirge san AE nó i Vítneam má tá sé
- a fhaightear go hiomlán san Aontas Eorpach nó i Vítneam
- a tháirgtear go heisiach as ábhair de thionscnamh AE nó Vítneam nó
- a tháirgtear san Aontas nó i Vítneam ina n-úsáidtear ábhair neamhthionscnaimh ar choinníoll go ndearnadh oibriú nó próiseáil leordhóthanach ar na hábhair sin trí na rialacha táirgeshonracha a leagtar amach in Iarscríbhinn II a chomhlíonadh. Féach Iarscríbhinn I ‘Nótaí tosaigh’ a ghabhann le rialacha tionscnaimh táirgeshonracha. Ní mór don táirge freisin na ceanglais eile go léir is infheidhme a shonraítear sa Chaibidil a chomhlíonadh, mar shampla, oibriú nó próiseáil neamhleor nó an riail maidir le neamhathrú. Tá roinnt solúbthachtaí breise ann freisin a chuidíonn le rialacha táirgeshonracha a chomhlíonadh, mar shampla lamháltais nó carnadh.
Ní mór don táirge freisin na ceanglais eile go léir is infheidhme a shonraítear sa chaibidil a chomhlíonadh (e.g. oibriú nó próiseáil neamhleor, riail an neamhathraithe). Cuidíonn solúbthachtaí breise leis na rialacha táirgeshonracha a chomhlíonadh (e.g. lamháltais nó carnadh).
Samplaí de na príomhchineálacha rialacha atá sonrach ó thaobh an táirge de i gcomhaontuithe trádála an Aontais
- an riail bhreisluacha – ní féidir le luach na n-ábhar neamhthionscnaimh go léir i dtáirge a bheith níos mó ná céatadán áirithe dá phraghas díreach ón monarcha
- an t-athrú ar rangú taraife – is é an toradh atá ar an bpróiseas táirgthe ná athrú ar rangú taraife idir na hábhair neamhthionscnaimh agus an táirge deiridh – mar shampla táirgeadh páipéir (Córas Comhchuibhithe Caibidil 48) ó laíon neamhthionscnaimh (Córas Comhchuibhithe Caibidil 47)
- oibríochtaí sonracha – tá gá le próiseas táirgthe ar leith, mar shampla snáithíní a shníomh ina snáth – úsáidtear rialacha den sórt sin den chuid is mó in earnálacha na dteicstílí, na n-éadaí agus na gceimiceán.
Leideanna chun cabhrú leat cloí leis na rialacha táirgeshonracha
Tá solúbthacht bhreise ann chun cabhrú leat cloí le rialacha táirgeshonracha, amhail lamháltas nó carnadh.
Foráiltear do sholúbthacht bhreise chun cabhrú leat cloí le rialacha a bhaineann go sonrach leis an táirge, amhail lamháltas nó carnadh.
Lamháltas
I gComhaontú Saorthrádála AE-Vítneam, ceadaítear leis an riail lamháltais don táirgeoir ábhair neamhthionscnaimh a úsáid a bhfuil toirmeasc orthu de ghnáth faoin riail tháirgeshonrach fad is nach mó a nglanmheáchan nó a nglanluach ná
- 10 % de mheáchan nó de phraghas an táirge díreach ón monarcha i gcás táirgí talmhaíochta agus táirgí talmhaíochta próiseáilte a thagann faoi Chaibidil 2 agus Caibidil 4 go Caibidil 24 den Chóras Comhchuibhithe, seachas táirgí iascaigh próiseáilte i gCaibidil 16
- 10 % de phraghas an táirge díreach ón monarcha le haghaidh táirgí tionsclaíocha seachas teicstílí agus éadaí le haghaidh teicstílí agus éadaí a aicmítear i gCaibidlí CC 50 go 63, tá feidhm ag lamháltais shonracha mar a leagtar amach i Nóta 6 agus i Nóta 7 d’Iarscríbhinn A ‘Nótaítosaigh a ghabhann leis an liosta in Iarscríbhinn II’.
Ní féidir an lamháltas sin a úsáid chun aon tairseach uasluacha (cibé acu de réir luacha nó meáchain) a shárú maidir le hábhair neamhthionscnaimh a liostaítear sna rialacha táirgeshonracha.
Níl feidhm ag an lamháltas maidir le táirgí a fuarthas go hiomlán.
Carnadh
Foráiltear le Comhaontú Saorthrádála AE-Vítneam do cheithre bhealach chun tionscnamh a charnadh. Tabhair faoi deara, áfach, nach bhfuil feidhm faoi láthair ach ag an gcéad cheann (carnadh déthaobhach)
- carnadh déthaobhach: is féidir ábhair de thionscnamh Vítneam a áireamh mar ábhair de thionscnamh an Aontais (agus a mhalairt) nuair a úsáidtear iad chun táirge a mhonarú san Aontas
- Carnadh le tír ASEAN a bhfuil comhaontú fabhrach aici leis an AE, inar féidir ábhair a liostaítear in Iarscríbhinn III a áireamh mar ábhair de thionscnamh Vítneam nuair a dhéantar iad a phróiseáil tuilleadh nó a ionchorprú i gceann de na táirgí a liostaítear in Iarscríbhinn IV. Níl feidhm ag an gcarnadh seo faoi láthair
- Is féidir a mheas gur de thionscnamh Vítneam iad fabraicí de thionscnamh Phoblacht na Cóiré nuair a dhéantar iad a phróiseáil tuilleadh nó a ionchorprú i gceann de na táirgí a liostaítear in Iarscríbhinn V agus a fuarthas i Vítneam faoi choinníollacha áirithe. Tá an carnadh seo infheidhme ón 23 Nollaig 2020.
- Arna iarraidh sin do Pháirtí, maidir le fabraicí de thionscnamh tíre lena gcuireann an tAontas agus Vítneam araon comhaontú um thrádáil fhabhrach i bhfeidhm, is féidir a mheas gur de thionscnamh an Aontais nó Vítneam iad nuair a dhéantar iad a phróiseáil tuilleadh nó a ionchorprú i gceann de na táirgí a liostaítear in Iarscríbhinn V a ghabhann leis an bPrótacal agus a fuarthas sa Pháirtí sin faoi choinníollacha áirithe. Níl feidhm ag an gcarnadh sin faoi láthair.
Ceanglais eile
Ní mór do tháirge gach ceanglas eile is infheidhme den Phrótacal a chomhlíonadh freisin (amhail oibriú nó próiseáil neamhleor, nó riail an neamhathraithe).
Riail maidir le neamhathrú
Ní mór táirgí tionscnaimh a iompar ó AE go Vítneam (agus a mhalairt) gan tuilleadh próiseála a dhéanamh orthu i dtríú tír. Is féidir roinnt oibríochtaí a dhéanamh i dtríú tír má fhanann na táirgí faoi mhaoirseacht chustaim, amhail
- marcanna, lipéid, séalaí nó aon doiciméadacht a chur leo nó a ghreamú díobh chun a áirithiú go gcomhlíonfar ceanglais intíre shonracha de chuid na tíre allmhairiúcháin
- táirgí a chaomhnú i ndálaí maithe
- stóráil
- coinsíneachtaí a roinnt.
Féadfaidh na húdaráis chustaim fianaise a iarraidh go bhfuiltear ag comhlíonadh na rialach, amhail
- doiciméid iompair chonarthacha amhail billí luchta
- fianaise fhíorasach nó nithiúil bunaithe ar mharcáil nó uimhriú pacáistí
- aon fhianaise a bhaineann leis na hearraí féin.
Aisíocaíocht dleachta
Faoin gComhaontú Saorthrádála idir an tAontas agus Vítneam ceadaítear aisíoc dleachtanna a íocadh roimhe sin ar ábhair neamhthionscnaimh a úsáideadh chun táirge a tháirgeadh a onnmhairítear faoi tharaif fhabhrach.
Nósanna imeachta tionscnaimh
Conas taraif fhabhrach a éileamh
Ní mór d'onnmhaireoirí agus d'allmhaireoirí na nósanna imeachta tionscnaimh a leanúint.
Tá na nósanna imeachta leagtha amach i Roinn B den Phrótacal maidir le Rialacha Tionscnaimh an chomhaontaithe. Soiléiríonn siad, e.g. conas
- tionscnamh táirge a dhearbhú
- roghanna a éileamh nó
- gur féidir leis na húdaráis chustaim tionscnamh táirge a fhíorú.
Léigh tuilleadh: Treoir maidir le Rialacha Tionscnaimh – Comhaontú Saorthrádála AE-Vítneam.
Is féidir le hallmhaireoirí cóir fhabhrach taraife a éileamh bunaithe ar dhearbhú tionscnaimh arna sholáthar ag an onnmhaireoir.
Cruthúnas ar thionscnamh
Is féidir le honnmhaireoirí ón Aontas féindearbhú a dhéanamh go bhfuil a dtáirge de thionscnamh an Aontais trí ráiteas maidir le tionscnamh a chur ar fáil ar féidir
- onnmhaireoir atá cláraithe sa Chóras Onnmhaireoirí Cláraithe (REX). Is féidir an uimhir chéanna REX a úsáid freisin le haghaidh roinnt comhaontuithe trádála fabhracha eile de chuid an Aontais (mar shampla comhaontú trádála an Aontais le Ceanada)
- aon onnmhaireoir ar choinníoll nach mó ná €6,000 luach iomlán na coinsíneachta.
I gcás táirgí de thionscnamh Vítneam, is féidir le honnmhaireoirí na cruthúnais tionscnaimh seo a leanas a úsáid:
- deimhniú tionscnaimh
- dearbhú tionscnaimh arna tharraingt suas ag
aon onnmhaireoir ar choinníoll nach mó ná €6,000 luach iomlán na dtáirgí
tar éis do Vítneam fógra a thabhairt don Aontas faoi chóras den sórt sin (ní hamhlaidh atá fós), d’fhormheas nó chláraigh onnmhaireoir i gcomhréir le reachtaíocht ábhartha Vítneam.
Cad ba cheart a bheith sa chruthúnas tionscnaimh?
Ráiteas maidir le tionscnamh
Ba cheart an ráiteas maidir le tionscnamh a bheith ar shonrasc nó ar aon doiciméad tráchtála lena sainaithnítear an táirge.
Is féidir téacs an dearbhaithe tionscnaimh a tharraingt suas in aon cheann de theangacha oifigiúla an Aontais Eorpaigh agus is féidir teacht air in Iarscríbhinn IV den Phrótacal maidir le Rialacha Tionscnaimh an chomhaontaithe. Ní fhéadfaidh an tír allmhairithe a cheangal ar an allmhaireoir aistriúchán ar ráiteas maidir le tionscnamh a chur isteach.
Taisceadh agus bailíocht
- Beidh an ráiteas maidir le tionscnamh bailí go ceann 12 mhí ón dáta a rinneadh é
- De ghnáth is le haghaidh coinsíneacht amháin a bheidh an ráiteas maidir le tionscnamh, ach féadfaidh sé roinnt coinsíneachtaí de tháirgí comhionanna a chumhdach freisin le linn tréimhse nach faide ná 12 mhí.
Deimhniú tionscnaimh
Eiseoidh údaráis inniúla Vítneam deimhniú tionscnaimh, trí úsáid a bhaint as an sampla in Iarscríbhinn VII.
Taisceadh agus bailíocht
Eiseofar deimhniú tionscnaimh a luaithe is féidir ach tráth nach déanaí ná 3 lá oibre tar éis dháta an onnmhairithe (an dáta loingsithe dearbhaithe).
Is féidir deimhniú tionscnaimh a eisiúint go cúlghabhálach i gcásanna sonracha
- níor eisíodh é tráth an onnmhairithe mar gheall ar earráidí, easnaimh neamhdheonacha nó cúiseanna bailí eile
- gur eisíodh deimhniú tionscnaimh ach nár glacadh leis tráth an allmhairithe ar chúiseanna teicniúla, nó
- nárbh eol ceann scríbe deiridh na dtáirgí lena mbaineann tráth an onnmhairithe. Is féidir dúblach de dheimhniú tionscnaimh a eisiúint i gcás, mar shampla, gadaíocht, caillteanas, scriosadh. Beidh sé bailí ar feadh 12 mhí.
Fíorú tionscnaimh
Féadfaidh na húdaráis chustaim a fhíorú an de thionscnamh táirge allmhairithe é nó an gcomhlíonann sé ceanglais eile maidir le tionscnamh.
Tá Comhaontú Saorthrádála AE-Vítneam bunaithe ar na prionsabail seo a leanas:
- tá an fíorú bunaithe ar chomhar riaracháin idir údaráis chustaim an Pháirtí allmhairiúcháin agus an Pháirtí onnmhairiúcháin
- is iad na húdaráis chustaim áitiúla a dhéanann seiceálacha ar thionscnamh na dtáirgí
Ní cheadaítear cuairteanna ón bPáirtí allmhairiúcháin ar an onnmhaireoir. A luaithe a thabharfar an fíorú i gcrích, déanfaidh údaráis an Pháirtí onnmhairiúcháin an cinneadh deiridh maidir le tionscnamh agus cuirfidh siad údaráis an Pháirtí allmhairiúcháin ar an eolas faoi na torthaí.
Ceanglais táirge
Táirgí cógaisíochta
Maidir le táirgí cógaisíochta/leighis agus feistí leighis, áirithítear leis an gcomhaontú go n-úsáidfear caighdeáin, cleachtais agus treoirlínte idirnáisiúnta arna bhforbairt ag
- An Eagraíocht Dhomhanda Sláinte
- An Eagraíocht um Chomhar agus Forbairt Eacnamaíochta (ECFE)
- An Chomhairle Idirnáisiúnta um Chomhchuibhiú Ceanglas Teicniúil i ndáil le hEarraí Cógaisíochta atá le hÚsáid ag an Duine
- An Coinbhinsiún um Chigireacht Chógaisíochta agus an Scéim Comhair um Chigireacht Chógaisíochta
- An Fóram Idirnáisiúnta um Rialtóirí Feistí Leighis.
Tá sé ríthábhachtach na comhlachtaí sin a aithint mar thagarmharc chun caighdeáin a leagan síos le haghaidh comhar rialála méadaithe idir an tAontas agus Vítneam. Faoin gcomhaontú, comhaontaíonn Vítneam a rialacha maidir le praghsáil, aisíocaíocht nó rialáil táirgí cógaisíochta/leighis nó feistí leighis a fhoilsiú nó a chur ar fáil go pras ag céim luath iomchuí. Déanfaidh Vítneam na ceanglais maidir le húdarú margaíochta a shimpliú freisin. Laghdóidh sé sin moilleanna agus costais maidir le táirgí a chur ar fáil i Vítneam agus tá sé thar a bheith tábhachtach do chógais atá bunaithe ar thaighde.
Deochanna alcólacha
déanfaidh Vítneam
- a taraifí arda ar fhíon (50 %) agus ar bhiotáillí (48 %) a bhaint de réir a chéile thar thréimhse 7 mbliana agus i gcás beorach (35 %) thar thréimhse 10 mbliana
- teorainneacha éascaíochta ar cheadúnais chun deochanna a mhonarú agus lena ndáileadh
- Tásca Geografacha an Aontais a chosaint.
Ceanglais sláinte agus sábháilteachta - Rialacha Sláintíochta agus Fíteashláintíochta
Tá dlíthe diana ag AE agus Vítneam araon maidir le sábháilteacht bia, sláinte ainmhithe agus plandaí. Is é is aidhm don chomhaontú trádála onnmhairiú táirgí talmhaíochta a éascú, agus an leibhéal cosanta is gá do shláinte an duine, do shláinte ainmhithe agus do shláinte plandaí a chosaint ag an am céanna. Le himeacht ama, ba cheart muinín mhéadaithe idir na Páirtithe a bheith mar thoradh ar idirphlé agus trádáil mhéadaithe. Seo cuid de na príomhbhuntáistí a bhaineann leis an gcuid seo den chomhaontú.
An tAontas Eorpach mar eintiteas aonair
Bainfidh forálacha an chomhaontaithe maidir le Rialacha Sláintíochta agus Fíteashláintíochta agus a gcur chun feidhme leas as breisluach rialacha comhchuibhithe an Aontais maidir le hábhair sláintíochta. Leis an gcomhaontú, éascófar creat aonair trédhearcach chun onnmhairí táirgí bia ón Aontas go Vítneam a fhormheas. Geallann Vítneam na ceanglais allmhairiúcháin chéanna a chur i bhfeidhm maidir le táirgí comhchosúla a thagann ó Bhallstáit uile an Aontais. Is céim thábhachtach é sin chun dlús a chur le formheas iarratais onnmhairiúcháin an Aontais agus chun cóir idirdhealaitheach a sheachaint.
Réamhliostú
A luaithe a bheidh catagóir táirgí bia de bhunadh ainmhíoch formheasta ag Vítneam agus é muiníneach go bhfuil sé d’acmhainn ag údarás inniúil an Bhallstáit atá i gceist comhlíonadh cheanglais sábháilteachta bia an Aontais a sheiceáil agus faireachán a dhéanamh orthu, ceadóidh Vítneam allmhairí go huathoibríoch ó na bunaíochtaí uile arna dtíolacadh ag an mBallstát sin den Aontas. Réamhliostú a thugtar ar an bhformheas sin ar bhunaíochtaí sa Pháirtí onnmhairiúcháin gan cigireachtaí aonair a dhéanamh roimh ré. Seachnóidh sé iniúchtaí anásta agus costasacha ar bhunaíochtaí aonair de chuid an Aontais.
Onnmhairí torthaí agus glasraí
Tá forálacha sa chomhaontú chun onnmhairiú nó allmhairiú torthaí agus glasraí a éascú.
Nuair a dhéanann an tAontas Eorpach nó Vítneam anailís riosca lotnaide, déanfaidh siad amhlaidh gan moill mhíchuí nuair a gheobhaidh siad an t-iarratas ón bpáirtí onnmhairiúcháin. I gcás deacrachtaí, tiocfaidh an tAontas agus Vítneam ar chomhaontú maidir le sceideal chun an anailís riosca lotnaide a dhéanamh.
Faigh na rialacha agus na ceanglais shonracha maidir le do tháirge i Mo Chúntóir Trádála.
Bacainní Teicniúla ar an Trádáil (BTT)
Bíonn tionchar ag riachtanais theicniúla ar fhormhór na dtáirgí a cheannaímid. Is féidir na ceanglais theicniúla sin a chruthú le rialacháin theicniúla éigeantacha agus le caighdeáin dheonacha lena gcinntear
- méid agus cruth
- dearadh
- lipéadú, marcáil agus pacáistiú
- Feidhm agus feidhmíocht.
D’fhéadfadh na nósanna imeachta chun a sheiceáil an gcomhlíonann táirge na ceanglais sin a bheith ina mbacainn theicniúil ar thrádáil freisin. D’fhéadfadh tástáil táirgí, cigireacht agus deimhniú a bheith san áireamh sna ‘nósanna imeachta um measúnú comhréireachta’, mar a thugtar orthu.
Is iondúil go dtugannrialtais ceanglais theicniúla den sórt sin isteach ar mhaithe le leas an phobail. Mar shampla, a chosaint
- sláinte agus sábháilteacht an duine
- beatha agus sláinte ainmhithe agus plandaí
- an comhshaol
- tomhaltóirí ó chleachtais mheabhlacha.
Cé go bhféadfadh aidhmeanna comhchosúla a bheith ag AE agus Vítneam nuair a thugann siad a rialacháin theicniúla isteach, d’fhéadfadh caighdeáin agus nósanna imeachta iarbhír chun táirgí a sheiceáil a bheith éagsúil, rud a chruthaíonn bac ar thrádáil. Is é is aidhm don chomhaontú trádála feabhas a chur ar an gcaoi a n-oibríonn an tAontas agus Vítneam le chéile ar cheanglais theicniúla le haghaidh táirgí, costais neamhriachtanacha a laghdú agus rochtain ar fhaisnéis maidir le ceanglais táirgí a éascú.
Rialacháin Theicniúla
D’aontaigh Vítneam leis an méid seo a leanas:
- measúnú a dhéanamh ar roghanna malartacha ar aon rialacháin theicniúla atá beartaithe agus measúnú tionchair a dhéanamh orthu
- bunrialacháin theicniúla maidir le caighdeáin idirnáisiúnta
- athbhreithniú a dhéanamh ar na rialacháin theicniúla reatha chun iad a thabhairt i gcomhréir le caighdeáin idirnáisiúnta.
Measúnú comhréireachta
D’aontaigh Vítneam leis an méid seo a leanas:
- glacadh le Dearbhú Comhréireachta an tSoláthróra (SDoC) mar dhearbhú a léiríonn comhréireacht leis an dlí náisiúnta
- a chinntiú go bhfuil rogha saoráidí um measúnú comhréireachta ag gnólachtaí
- a chinntiú go bhfuil comhlachtaí creidiúnaithe agus comhlachtaí um measúnú comhréireachta neamhspleách ar a chéile agus nach bhfuil aon choinbhleacht leasa acu
- machnamh a dhéanamh ar chomhlachtaí tástála, cigireachta agus deimhniúcháin a thabhairt le chéile nó a spreagadh chun dul isteach i gcomhaontuithe nó socruithe idirnáisiúnta chun glacadh le torthaí measúnaithe comhréireachta a chomhchuibhiú agus/nó a éascú.
Caighdeáin
Áirítear sa chomhaontú gealltanais maidir leis an méid seo a leanas:
- comhlachtaí um chaighdeánú a spreagadh chun páirt a ghlacadh in ullmhú caighdeán idirnáisiúnta ag comhlachtaí idirnáisiúnta um chaighdeánú
- caighdeáin idirnáisiúnta a úsáid mar bhonn chun caighdeáin intíre a fhorbairt
- dúbláil nó forluí ar obair na gcomhlachtaí idirnáisiúnta um chaighdeánú a sheachaint
- athbhreithniú rialta a dhéanamh ar chaighdeáin náisiúnta agus réigiúnacha nach bhfuil bunaithe ar chaighdeáin idirnáisiúnta, d’fhonn iad a chur i gcomhréir le caighdeáin idirnáisiúnta
- fógra a thabhairt faoi rialacháin theicniúla agus nósanna imeachta um measúnú comhréireachta lena ndéantar caighdeáin dheonacha éigeantach.
Trédhearcacht
Tá gealltanais sa chomhaontú maidir leis an méid seo a leanas:
- a chinntiú go bhfuil gach rialachán teicniúil agus gach nós imeachta éigeantach um measúnú comhréireachta ar fáil go poiblí ar shuíomhanna gréasáin oifigiúla saor in aisce
- cead a thabhairt do ghnólachtaí agus do dhaoine leasmhara eile ón Aontas agus ó Vítneam páirt a ghlacadh in aon chomhairliúchán poiblí maidir le rialacháin theicniúla nua ar bhonn comhionann
- freagra a thabhairt ar bharúlacha a thug an Páirtí eile maidir le rialacháin theicniúla atá beartaithe.
Faireachas margaidh
Tá forálacha sa chomhaontú trádála chun a áirithiú nach mbeidh aon choinbhleacht leasa ann idir na nithe seo a leanas:
- feidhm an fhaireachais margaidh agus an fheidhm um measúnú comhréireachta
- comhlachtaí faireachais margaidh agus gnólachtaí atá faoi réir rialaithe nó maoirseachta.
Carranna - Bacainní neamhtharaifí
Ní hionann deireadh a chur le dleachtanna custaim agus rochtain uathoibríoch ar mhargadh an chomhpháirtí trádála: Ní mór d’earraí an Aontais cloí fós le rialacha Vítneam lena rialaítear earnáil na ngluaisteán. Tá Iarscríbhinn sa chomhaontú trádála atá dírithe ar aghaidh a thabhairt ar bhacainní neamhtharaifí nach bhfuil gá leo in earnáil na ngluaisteán, arb é is aidhm di trádáil a éascú. Tiocfaidh an Iarscríbhinn i bhfeidhm i mí Lúnasa 2023.
Doiciméid agus nósanna imeachta imréitigh custaim
Leis an gcomhaontú trádála, cuirtear feabhas ar nósanna imeachta custaim, rud a fhágann go bhfuil sé níos éasca agus níos saoire do ghnólachtaí custaim a imréiteach.
Chun slándáil an tslabhra soláthair a neartú, rachaidh an tAontas agus Vítneam i mbun aitheantas frithpháirteach a thabhairt do chláir chomhpháirtíochta trádála, amhail clár ‘Oibreoirí Eacnamaíocha Údaraithe’ an Aontais.
Doiciméid
Déantar cur síos sna treoracha céim ar chéim ar na cineálacha éagsúla doiciméad ba cheart duit a ullmhú le haghaidh imréiteach custaim do tháirgí. Ag brath ar do tháirge, féadfaidh na húdaráis chustaim cuid de na heilimintí thíos nó na heilimintí uile a éileamh
- sonrasc tráchtála (faigh na ceanglais shonracha maidir lena fhoirm agus lena ábhar i Mo Chúntóir Trádála)
- liosta pacála
- ceadúnais allmhairiúcháin le haghaidh earraí áirithe
- go gcomhlíonann deimhnithe a thaispeánann go gcomhlíonann do tháirge rialacháin éigeantacha maidir le táirgí, amhail ceanglais sláinte agus sábháilteachta, lipéadú agus pacáistiú
- cruthúnas ar thionscnamh - dearbhú tionscnaimh.
Ar mhaithe le tuilleadh cinnteachta, b’fhéidir gur mhaith leat iarratas a dhéanamh ar Fhaisnéis Cheangailteach Taraife agus/nó ar Fhaisnéis Cheangailteach Tionscnaimh roimh ré.
Chun eolas mionsonraithe a fháil faoi na doiciméid is gá duit a chur i láthair le haghaidh imréiteach custaim do do tháirge, téigh chuig Mo Chúntóir Trádála.
Nósanna imeachta
Chun a fháil amach conas tionscnamh do tháirgí a chruthú ionas gur féidir leat tairbhe a bhaint as taraif fhabhrach, féach an roinn maidir le rialacha tionscnaimh thuas. Faisnéis ghinearálta maidir le nósanna imeachta custaim.
Cearta Maoine Intleachtúla agus Tásca Geografacha
Tá rialacha sa chomhaontú trádála freisin chun cearta maoine intleachtúla a chosaint agus a fhorfheidhmiú.
Tásca Geografacha
Is éard is Tásca Geografacha ann comharthaí a úsáidtear ar tháirgí traidisiúnta bia agus dí a bhfuil cáilíochtaí speisialta acu nó a bhfuil cáil ar leith orthu de bharr na háite ina dtáirgtear iad. Samplaí de sin is ea cáis Roquefort, fíon Rioja agus liamhás Parma. Cuireann Tásca Geografacha in iúl do thomhaltóirí go bhfuil an táirge fíor agus nach bhfuil sé bréagach.
Faoin gcomhaontú, neartaigh Vítneam na socruithe atá aige cheana maidir le Tásca Geografacha a chosaint trí chóras a bhunú chun iad a chlárú i Vítneam. Fágann sé sin go bhfuil sé mídhleathach táirgí bréige a dhíol faoin ainm céanna leis an bhfíor-alt.
Mar thoradh air sin, tá leibhéil chosanta ag 169 AE agus 39 dTásc Geografach Vítneaimis d’fhíonta, do bhiotáillí agus do tháirgí talmhaíochta áirithe ó bheith cóipeáilte i Vítneam atá inchomparáide leo siúd in AE. Beidh tomhaltóirí Vítneamacha níos feasaí ar tháirgí bia, ar fhíonta agus ar bhiotáille bharántúla an Aontais.
Liosta iomlán de Thásca Geografacha AE agus Vítneamacha
Paitinní
Faoin gcomhaontú trádála, d’aontaigh Vítneam le sásra éifeachtach chun cúiteamh a thabhairt d’úinéirí paitinní ar feadh saol paitinne níos giorra mar thoradh ar mhoilleanna míréasúnta ar dheonú an chéad údaraithe margaíochta.
Cóipcheart agus cearta gaolmhara
Leis an gcomhaontú trádála, tugtar dlíthe cóipchirt Vítneam i gcomhréir le dlíthe cóipchirt AE agus tíortha eile ionas go n-íocfaidh craoltóirí agus eagraithe feidhmíochta poiblí ríchíosanna le táirgeoirí taifeadtaí fuaime agus taibheoirí.
Trádmharcanna
Cosnóidh an tAontas agus Vítneam trádmharcanna aitheanta i gcomhréir leis na moltaí atá leagtha amach ag
- Aontas Pháras chun Maoin Thionsclaíoch a Chosaint
- An Eagraíocht Dhomhanda um Maoin Intleachtúil.
Sonraí tástála a chosaint
Cosnófar sonraí maidir le táirgí cógaisíochta agus agraiceimiceacha ar feadh cúig bliana.
Dearaí tionsclaíocha
Glacfaidh Vítneam páirt i gComhaontú na Háige maidir le Clárú Idirnáisiúnta Dearaí Tionsclaíocha agus chun dearaí a chosaint ar feadh 15 bliana ar a laghad. Cosnóidh Vítneam cearta maidir le cineálacha plandaí i gcomhréir leis an gCoinbhinsiún Idirnáisiúnta do Chosaint Cineálacha Nua Plandaí (UPOV). Ciallaíonn sé go gcosnófar cineálacha nua plandaí, mar shampla iad siúd a thugann táirgeacht níos fearr nó atá frithsheasmhach in aghaidh lotnaidí (amhail cineálacha áirithe ríse atá frithsheasmhach in aghaidh lobhadh).
Forfheidhmiú
Leis an gcomhaontú, cuirtear feabhas ar an gcreat dlíthiúil maidir le forfheidhmiú ar gach leibhéal. Faigheann údaráis Vítneam agus oifigigh chustaim níos mó cumhachtaí agus uirlisí níos fearr freisin chun aghaidh a thabhairt ar sháruithe.
Beidh sealbhóirí ceart in ann iarraidh ar údaráis chustaim Vítneam earraí a sháraíonn cearta maoine intleachtúla a urghabháil agus a scriosadh.
CuireannDeasc Chabhrach Oirdheisceart na hÁise um Chearta Maoine Intleachtúla seirbhís Líne Chabhrach ar fáil chun tacaíocht dhíreach a thabhairt do ghnólachtaí beaga maidir le maoin intleachtúil.
Seirbhísí
Cumhdaíonn an comhaontú trádála raon leathan seirbhísí agus soláthraíonn sé rochtain bhreise ar an margadh do sholáthraithe seirbhísí agus d’infheistíocht sa mhonaraíocht.
D'aontaigh an AE agus Vítneam srianta áirithe a laghdú nó deireadh a chur leo
- cá mhéad gnólacht atá in ann seirbhísí a sholáthar
- luach na n-idirbheart seirbhísí nó na sócmhainní
- líon na n-oibríochtaí seirbhísí nó cainníocht na n-aschur seirbhísí
- Cé mhéad duine a d'fhéadfadh a bheith fostaithe
- an cineál fochuideachta faoi úinéireacht eachtrach is féidir a chur ar bun go háitiúil
- teorainneacha scairshealbhaíochta eachtraí/cothromais.
Baineann sé seo le réimse leathan earnálacha, lena n-áirítear
- teileachumarsáid
- airgeadais
- ríomhaire agus gaolmhar
- iompar
- comhshaol
- gnó, lena n-áirítear seirbhísí gairmiúla
- postáil
- dáileadh.
Chomhaontaigh an tAontas agus Vítneam freisin a áirithiú go mbeidh feidhm ag na rialacha agus na rialacháin chéanna maidir le soláthraithe seirbhísí intíre agus eachtracha in earnálacha áirithe chun timpeallacht ghnó intuartha agus cothrom iomaíochta a chruthú.
Tá feidhm aige seo maidir le
- seirbhísí poist: ní ghlacfaidh gníomhaithe ceannasacha sa mhargadh páirt i gcleachtais fhrithiomaíocha; nósanna imeachta um cheadúnú cóir; neamhspleáchas an rialtóra
- seirbhísí teileachumarsáide: ní mór do mhórsholáthraithe rochtain ar eilimintí líonra sonracha a thabhairt d’oibreoirí eile ar théarmaí agus ar choinníollacha atá réasúnach agus trédhearcach; neamhspleáchas an rialtóra; inaistritheacht uimhreacha
- muiriompar idirnáisiúnta
- seirbhísí ríomhaireachta
- rialáil intíre: forálacha cuimsitheacha maidir le nósanna imeachta ceadúnúcháin agus cáilíochtaí gairmiúla; ní mór caitheamh go cothrom le hinfheisteoirí atá ag cur isteach ar cheadúnas chun seirbhís a sholáthar nó infheistíocht a dhéanamh agus iad a chosaint ar shrianta treallacha; an ceart chun achomharc a dhéanamh
- seirbhísí muiriompair idirnáisiúnta: sainmhínithe soiléire ar na seirbhísí a rinneadh; coinníollacha cothroma maidir le rochtain ar chalafoirt; agus deireadh a chur le socruithe comhroinnte lasta; soláthar beathaithe agus athshuí coimeádán folamh i gcalafoirt áirithe.
|
AE |
Vítneam |
---|---|---|
Seirbhísí gairmiúla |
|
|
Seirbhísí ríomhaireachta agus seirbhísí gaolmhara |
Gach seirbhís ghaolmhar sa réimse seo |
Gach seirbhís ghaolmhar sa réimse seo |
Taighde agus Forbairt |
|
|
Seirbhísí gnó |
|
|
Seirbhísí poist |
Gach seirbhís phoist agus chúiréireachta ghaolmhar |
Gach seirbhís poist, seachas seirbhísí poiblí agus seirbhísí forchoimeádta |
Seirbhísí teileachumarsáide |
Seirbhísí arb é atá iontu tarchur agus glacadh comharthaí ar mhodh leictreamaighnéadach, gan craoladh a áireamh |
Seirbhísí (seachas craoladh), amhail
|
Seirbhísí foirgníochta
|
Gach seirbhís tógála agus innealtóireachta gaolmhaire (liostaithe i liosta aicmiúcháin earnála W/120) |
|
Dáileadh seirbhísí |
|
|
Seirbhísí comhshaoil |
|
|
Seirbhísí airgeadais |
|
|
|
|
|
Seirbhísí áineasa, cultúrtha agus spóirt
|
|
|
Iompar |
Seirbhísí eile iompair |
|
Monaraíocht |
|
|
Ríomhthráchtáil
Tá an tAontas Eorpach agus Vítneam tagtha ar chomhaontú
- gan dleachtanna custaim a fhorchur ar tharchuir leictreonacha
- forbairt na tráchtála leictreonaí eatarthu a chur chun cinn
- idirphlé a choinneáil ar bun maidir le saincheisteanna rialála a eascraíonn as tráchtáil leictreonach
- Níor cheart don ríomhthráchtáil dochar a dhéanamh do chearta maoine intleachtúla
- ní mór forbairt na ríomhthráchtála a bheith comhoiriúnach le caighdeáin idirnáisiúnta maidir le cosaint sonraí.
Soláthar Poiblí
Faoin gcomhaontú, beidh an soláthar poiblí chomh trédhearcach céanna agus beidh a nósanna imeachta chomh cothrom céanna agus a leagtar amach i gcomhaontuithe trádála a shínigh an tAontas le tíortha i mbéal forbartha agus le tíortha i mbéal forbartha atá céim chun tosaigh i dtreo na forbartha.
Clúdaíonn sé
- gach aireachtaí Vítneamacha ar an leibhéal lárnach, lena n-áirítear le haghaidh bonneagair amhail bóithre agus calafoirt, móide an Coiste um Ghnóthaí Mionlaigh Eitneacha agus Cigireacht an Rialtais
- comhlachtaí poiblí i gCathair Hanoi agus Ho Chi Minh, arb ionann iad agus 50 % de sholáthar poiblí neamhlárnach rialtais Vítneam
- brainsí an oibreora náisiúnta leictreachais Leictreachas Vítneam (EVN) agus Iarnróid Vítneam (VNR);
- 34 ospidéal poiblí faoi rialú na hAireachta Sláinte
- dhá ollscoil mhóra agus dhá mhórinstitiúid taighde
- beagnach gach seirbhís tógála, lena n-áirítear soláthar faoin Aireacht Iompair, agus seirbhísí dreidireachta.
Na príomh-shaincheisteanna
Is tír i mbéal forbartha í Vítneam, mar sin faoin gcomhaontú bainfidh sí tairbhe as cóir dhifreáilte agus as bearta idirthréimhseacha.
Beidh idirthréimhse 15 bliana aige chun tairseacha a ísliú de réir a chéile go leibhéal atá inchomparáide leis an leibhéal a thairgeann tíortha eile atá ina gcomhaltaí den Chomhaontú Ginearálta idirnáisiúnta maidir le Soláthar. Mar shampla, déanfar an tairseach tosaigh de 1.5 milliún Ceart Tarraingthe Caighdeánach (CTS) le haghaidh earraí agus seirbhísí i gcomhair soláthair arna ndéanamh ag eintitis rialtais láir a laghdú de réir a chéile go 130 000 CTS.
Chomhaontaigh Vítneam freisin tairseach gréasáin lárnach a fhorbairt le haghaidh conarthaí soláthair a fhógairt. Ní mór dó a bheith oibríochtúil tráth nach déanaí ná Lúnasa 2030.
Trádáil agus Forbairt Inbhuanaithe
Trí ghné bhunúsacha chun forbairt inbhuanaithe a bhaint amach is ea tacú le fás eacnamaíoch, forbairt shóisialta agus cosaint an chomhshaoil. Is féidir tionchar fadréimseach a bheith ag beartais trádála ar an ngeilleagar, ar an bhfostaíocht, ar chaighdeáin saothair, ar an gcomhtháthú sóisialta agus ar an gcomhshaol. Is mian leis an Aontas a chinntiú go dtacaíonn a bheartas trádála leis an bhforbairt inbhuanaithe laistigh den Aontas, ina thíortha comhpháirtíochta agus ar fud an domhain.
Is iad seo a leanas na príomhchuspóirí:
- tacaíocht fhrithpháirteach a chur chun cinn idir beartais trádála agus infheistíochta, saothair agus chomhshaoil
- deimhin a dhéanamh de nach rachaidh trádáil agus infheistíocht mhéadaithe chun dochair d’oibrithe ná do chosaint an chomhshaoil
- a áirithiú go bhfuil na leibhéil intíre de chosaint an chomhshaoil agus an lucht saothair i gcomhréir leis na bunchaighdeáin agus na bunchomhaontuithe idirnáisiúnta.
Caighdeáin Saothair
Gealltanas an Aontais agus Vítneam coinbhinsiúin na hEagraíochta Idirnáisiúnta Saothair (EIS) atá daingnithe acu a chur chun feidhme. Geallann Vítneam freisin go ndaingneoidh sí coinbhinsiúin EIS maidir le cearta bunúsacha nach bhfuil sínithe aici go fóill, amhail
- Dearbhú Aireachta 2006 ó Chomhairle Eacnamaíoch agus Shóisialta na Náisiún Aontaithe maidir le Fostaíocht Iomlán Tháirgiúil agus Obair Chuibhiúil a Ghineadh do Chách
- Dearbhú EIS maidir le Prionsabail Bhunúsacha agus Cearta Bunúsacha ag an Obair
- coinbhinsiúin bhunúsacha EIS.
An Comhshaol agus an tAthrú Aeráide
Geallann an tAontas agus Vítneam go ndéanfaidh siad comhaontuithe iltaobhacha comhshaoil a bhfuil siad ina bpáirtithe iontu a chur chun feidhme go héifeachtach, amhail
- Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Éagsúlacht Bhitheolaíoch
- Coinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir le Trádáil Idirnáisiúnta i Speicis i mBaol (CITES)
- D'aontaigh an AE agus Vítneam rochtain ar an margadh a fheabhsú d'infheistíocht in earnálacha seirbhísí agus neamhsheirbhísí, mar mhonaraíocht. Le rochtain níos fearr ar mhargadh Vítneam, ba cheart infheisteoirí coigríche a mhealladh agus deiseanna a chruthú chun monaraíocht a fhorbairt i Vítneam.
Infheistíocht
Comhaontaíonn an tAontas agus Vítneam rochtain ar an margadh a fheabhsú d’infheistíocht in earnálacha seirbhísí agus in earnálacha neamhsheirbhísí, amhail monaraíocht. Le rochtain níos fearr ar mhargadh Vítneam, ba cheart infheisteoirí coigríche a mhealladh agus deiseanna a chruthú chun monaraíocht a fhorbairt i Vítneam.
Maolaíodh srianta ar infheistíocht eachtrach sna háiteanna seo a leanas:
- earnáil an bhia, amhail próiseáil táirgí éisc agus dobharshaothraithe
- earnáil an leasacháin
- criadóireacht
- innill mhuirí a chóimeáil
- seirbhísí a bhaineann le hinnealra ilfhóinteach
- innealra talmhaíochta
- fearais tí
- rothair
- ceadúnais chun deochanna boga a mhonarú.
Shínigh an tAontas Eorpach agus Vítneam Comhaontú Cosanta Infheistíochta. Tiocfaidh sé i bhfeidhm tar éis do Bhallstáit uile an Aontais a dtoiliú foirmiúil a thabhairt.
A luaithe a bheidh sé i bhfeidhm, cuirfidh an comhaontú infheistíochta tuilleadh feabhais ar an timpeallacht infheistíochta agus tabharfaidh sé níos mó cinnteachta d’infheisteoirí. Tiocfaidh sé in ionad na 21 chonradh déthaobhacha infheistíochta atá i bhfeidhm idir Vítneam agus Ballstáit an Aontais.
Áiritheofar leis an gcomhaontú infheistíochta go mbeidh ardleibhéal cosanta ag infheistíochtaí agus, ag an am céanna, caomhnófar ceart an Aontais agus Vítneam rialáil a dhéanamh chun cuspóirí dlisteanacha beartais phoiblí a shaothrú, amhail an tsláinte, an tsábháilteacht phoiblí nó an comhshaol a chosaint.
Tabharfaidh sé ráthaíochtaí bunúsacha d'infheisteoirí Eorpacha agus Vítneamacha go n-urramóidh rialtais bunphrionsabail áirithe na córa ar féidir le hinfheisteoirí coigríche brath orthu agus cinntí infheistíochta á ndéanamh acu.
Áirítear ar na ráthaíochtaí sin
- neamh-idirdhealú
- gan díshealbhú gan cúiteamh pras agus leordhóthanach
- an fhéidearthacht cistí a bhaineann le hinfheistíocht a aistriú agus a aisdúichiú
- ráthaíocht ghinearálta maidir le cóir chothrom agus chothromasach agus slándáil fhisiciúil
- gealltanas go n-urramóidh rialtais a n-oibleagáidí conarthacha féin i scríbhinn agus atá ceangailteach ó thaobh dlí i leith infheisteora.
Faoin gcomhaontú infheistíochta, beidh sé de rogha ag infheisteoirí bealach nua-aimseartha athchóirithe a bheith acu chun díospóidí a bhaineann le hinfheistíocht – an Córas Cúirte Infheistíochta – a réiteach.
Is iad seo a leanas bunchlocha an Chórais Cúirte Infheistíochta nua:
- Binse buan infheistíochta Céadchéime
- Binse Achomhairc le haghaidh achomharc.
Áiritheofar le cineál institiúideach an Chórais Cúirte Infheistíochta agus leis an bhféidearthacht achomharc a dhéanamh i gcoinne cinntí go léirmhíneofar an comhaontú infheistíochta ar bhealach atá ceart ó thaobh an dlí de agus atá intuartha.
Fágann an comhaontú infheistíochta freisin go bhfuil díospóidí níos costéifeachtaí agus níos tapúla d’úsáideoirí, agus, dá bhrí sin, níos inrochtana do ghnólachtaí beaga freisin. Déantar foráil ann maidir leis an méid seo a leanas:
- tuarastail na mbreithiúna atá le híoc ag AE agus Vítneam (an norm i gcúirteanna idirnáisiúnta) seachas ag na páirtithe i ndíospóid;
- spriocdhátaí nós imeachta soiléire
- sásra idirghabhála deonach chun díospóidí a réiteach go cairdiúil agus go tapa
- an fhéidearthacht éilimh a chur faoi bhráid breitheamh aonair (seachas rannán de thrí) i gcás ina ndéanann gnólachtaí beaga éilimh nó i gcás ina bhfuil méid na ndamáistí sách beag
- an fhéidearthacht comhairliúcháin a reáchtáil trí fhíschomhdháil, go háirithe má tá gnó níos lú i gceist, roimh na chéad chéimeanna foirmiúla de réiteach díospóidí.
Áirítear sa chomhaontú infheistíochta freisin foráil maidir leis an aistriú ón gCóras Cúirte Infheistíochta déthaobhach a bunaíodh faoin gcomhaontú chuig cúirt iltaobhach infheistíochta de réir mar a thiocfaidh cúirt den sórt sin chun bheith ann agus nuair a thiocfaidh sí chun bheith ann. Tá plé ar siúl faoi láthair i gCoimisiún na Náisiún Aontaithe um Dhlí Trádála Idirnáisiúnta (UNCITRAL)maidir le hathchóiriú iltaobhach ar réiteach díospóidí idir infheisteoirí agus an stát, lena n-áirítear maidir le cúirt iltaobhach infheistíochta a chruthú.
Naisc agus teagmhálacha úsáideacha
Aireacht Tionscail agus Trádála Vítneam
Seoladh: 54 Hai Ba Trung, Hoan Kiem, Ha Noi
Ríomhphost: bbt@moit.gov.vn Teil: (+84) 24 2220 2108
Facs: (+84) 24 2220 2525
Toscaireacht an Aontais Eorpaigh chuig Vítneam
Seoladh: An 24ú hurlár, an sciathán Thiar, Ionad Lotte Hanoi 54 Sráid Lieu Giai, ceantar Ba Dinh, Hanoi
Ríomhphost: Toscaireacht-vietnam@eeas.europa.eu
Uimhir ghutháin: (+84) 24 3941 0099
Facs: (+84) 24 3946 1701
Tuilleadh nasc:
- Comhaontú Saorthrádála AE-Vítneam
- Bileog eolais faoin gComhaontú Cosanta Infheistíochta idir an tAontas agus Vítneam maidir leis an talmhaíocht
- Bileog eolais faoin gComhaontú Cosanta Infheistíochta idir an tAontas agus Vítneam maidir le gnólachtaí beaga
- Bileog eolais maidir le caighdeáin agus luachanna
- Treoir maidir leis an gComhaontú Saorthrádála idir an tAontas agus Vítneam
Tuairisc ghairid
Tá Comhaontú Saorthrádála agus Comhaontú Cosanta Infheistíochta ag an Aontas Eorpach agus Vítneam a tháinig i bhfeidhm an 1 Lúnasa 2020.