Margadh an AE
Aontas Custaim is ea an tAontas Eorpach — is aon chríoch amháin iad na 27 mBallstát chun críocha custaim.
Ciallaíonn sé seo go
- ní íoctar dleachtanna custaim ar earraí a ghluaiseann idir Ballstáit an AE
- Cuireann Ballstáit an Aontais comhtharaif chustaim i bhfeidhm le haghaidh earraí a allmhairítear ó lasmuigh den Aontas
- is féidir earraí a iompórtáladh go dleathach a chur i gcúrsaíocht ar fud an AE gan aon seiceálacha custaim eile.
Baineann gnólachtaí laistigh agus lasmuigh den Aontas tairbhe as
- margadh dá dtáirgí ina bhfuil os cionn 400 milliún tomhaltóir
- rochtain níos éasca ar réimse leathan soláthróirí agus tomhaltóirí
- costais aonaid níos ísle
- deiseanna tráchtála níos fearr.
Is críoch aonair chun críocha custaim iad na 27 mBallstát den Aontas Eorpach. Tugann sé sin le tuiscint gur Aontas Custaim é an tAontas Eorpach, rud a chiallaíonn nach bhfuil aon bhacainní ar dhleacht chustaim ag a Bhallstáit eatarthu féin agus go bhfuil comhtharaif chustaim acu go léir le haghaidh earraí allmhairithe. Ina theannta sin, nuair a bheidh dleachtanna custaim íoctha go cuí agus nuair a dhéanfar iniúchadh ar chomhlíonadh na gcoinníollacha allmhairiúcháin, tá earraí allmhairithe saor le gluaiseacht laistigh den chuid eile den Aontas gan aon rialuithe custaim breise.
Áirítear ar Chríoch Chustaim an Aontais críocha na mBallstát seo a leanas
- An Bheilg
- An Bhulgáir
- An Chróit
- Poblacht na Seice
- An Danmhairg, cé is moite d’Oileáin Fharó agus den Ghraonlainn
- An Ghearmáin, seachas Oileán Heligoland agus críoch Büsingen
- An Eastóin
- Éire
- An Ghréig
- An Spáinn, seachas Ceuta agus Melilla
- An Fhrainc, seachas an Nua-Chaladóin, Saint-Pierre agus Miquelon, Oileáin Vailís agus Futúna, Polainéis na Fraince agus Críocha an Deiscirt agus an Antartaigh de chuid na Fraince, ach lena n-áirítear na ranna thar lear: Guadalúip, Guáin na Fraince, Martinique, Mayotte agus Oileáin Reunion
- An Iodáil, seachas bardas Livigno
- An Chipir (ag feitheamh le réiteach ar fhadhb na Cipire, cuirtear cur i bhfeidhm ‘acquis’ an Aontais ar fionraí sna limistéir sin nach bhfeidhmíonn Rialtas Phoblacht na Cipire rialú éifeachtach iontu)
- An Laitvia
- An Liotuáin
- Lucsamburg
- An Ungáir
- Málta
- an Ísiltír san Eoraip
- An Ostair
- An Pholainn
- An Phortaingéil
- An Rómáin
- An tSlóivéin
- Poblacht na Slóvaice
- An Fhionlainn
- An tSualainn
Is éard atá i gcríoch chustaim an Aontais uiscí teorann, uiscí inmheánacha agus aerspás na mBallstát, cé is moite d’uiscí teorann, d’uiscí inmheánacha agus d’aerspás na gcríoch atá suite lasmuigh de chríoch chustaim an Aontais.
Déanfar críoch phríomhacht Mhonacó, lena n-áirítear a huiscí teorann, a huiscí muirí intíre agus a aerspás, cé go bhfuil sí suite lasmuigh de chríoch an Aontais, a mheas mar chuid de chríoch chustaim an Aontais freisin.
AE
An Ostair
An Bheilg
An Bhulgáir
An Chróit
An Chipir
Poblacht na Seice
An Danmhairg
An Eastóin
An Fhionlainn
An Fhrainc
An Ghearmáin
An Ghréig
An Ungáir
Éire
An Iodáil
An Laitvia
An Liotuáin
Lucsamburg
Málta
An Ísiltír
An Pholainn
An Phortaingéil
An Rómáin
Poblacht na Slóvaice
An tSlóivéin
An Spáinn
An tSualainn
Baineann margadh an Aontais leis an méid seo a leanas freisin:
- creat reachtach — chun feabhas a chur ar an margadh inmheánach d’earraí agus chun na coinníollacha maidir le raon leathan táirgí a chur ar mhargadh an AE a neartú, glacadh creat reachtach nua in 2008
- bloic thógála an mhargaidh aonair — is é is aidhm don reachtaíocht maidir leis an margadh aonair le haghaidh earraí a chinntiú go gcomhlíonann táirgí a chuirtear ar mhargadh an Aontais ceanglais arda sláinte, sábháilteachta agus chomhshaoil — is féidir táirgí a cheadaítear a dhíol san Aontas a chur i gcúrsaíocht gan bhacainní ar thrádáil agus leis an ualach riaracháin is lú is féidir
- saorghluaiseacht in earnálacha comhchuibhithe agus neamh-chomhchuibhithe — áirithítear le prionsabal na saorghluaiseachta earraí nach gcruthófar bacainní gan údar ar thrádáil mar thoradh ar na forálacha sin
- gnéithe idirnáisiúnta an mhargaidh aonair — trína chaidreamh le tíortha nach Ballstáit iad, déanann an AE iarracht na dálaí is fearr is féidir a chinntiú don trádáil idirnáisiúnta i dtáirgí rialáilte
Treoir maidir le rialacha an Aontais maidir le táirgí
- tá treoir chuimsitheach maidir le cur chun feidhme rialacha an Aontais maidir le táirgí le fáil sa TreoirGhorm, mar a thugtar air
- forálachaconartha lena rialaítear saorghluaiseacht earraí a chur i bhfeidhm.