Carnadh

Chun a fháil amach an ndearnadh táirge a chlaochlú go leordhóthanach sa tír chomhpháirtíochta, tá sé tábhachtach a bheith ar an eolas cathain is féidir a mheas gur de thionscnamh an AE nó na tíre comhpháirtíochta trádála na hábhair agus na hionchuir a úsáideadh. Áirítear i rialacha fabhracha tionscnaimh an AE coincheap an charntha, lenar féidir leatsa, mar allmhaireoir nó onnmhaireoir in imthosca áirithe, ábhair neamhthionscnaimh a allmhairíodh ó thríú tíortha nó próiseáil a rinneadh i dtír nach tír chomhpháirtíochta í a mheas mar ábhair de thionscnamh an AE nó de thionscnamh tíre comhpháirtíochta trádála. Úsáidtear trí chineál carntha i socruithe fabhracha an AE. Tá na trí chineál éagsúil ó chéile maidir le líon na dtíortha atá páirteach san oibríocht, agus maidir leis na cineálacha ábhar — tionscnaimh nó neamhthionscnaimh — ar féidir iad a charnadh.

Carnadh déthaobhach

Tá feidhm ag an gcarnadh déthaobhach maidir le dhá pháirtí: an tAontas Eorpach agus a thír chomhpháirtíochta. Ceadaítear leis úsáid a bhaint as ábhair a thionscnaíonn san Aontas Eorpach mar ábhair a thionscnaíonn i do thír chomhpháirtíochta agus a mhalairt go cruinn? Tá feidhm ag an gcarnadh sin maidir le gach córas fabhrach AE.

Tá feidhm ag carnadh déthaobhach maidir leis na trí phríomhriail a bhfuil cur síos orthu i roinn na n-earraí atá claochlaithe go leordhóthanach mar seo a leanas:

  • má úsáidtear riail an bhreisluacha, ceadaíonn carnadh déthaobhach duit gan luach na n-ábhar de thionscnamh an AE a áireamh san uastairseach céatadáin d’ábhair neamhthionscnaimh
  • má úsáidtear athrú ar na rialacha maidir le rangú taraife, ní gá duit a dheimhniú an raibh athrú ar rangú taraife na n-ábhar de thionscnamh an Aontais Eorpaigh a d’úsáid an táirgeoir i do thír chomhpháirtíochta.
  • má úsáidtear riail an mhonaraithe ó tháirgí áirithe, ní gá duit a fhíorú an mbaineann na hábhair de thionscnamh an AE le staid táirgthe níos déanaí.

Carnadh Diagónach

Tá carnadh trasnánach cosúil le carnadh déthaobhach ach úsáidtear é i gcomhaontuithe le níos mó ná dhá thír. Cuireann sé ar do chumas ábhair a thionscnaítear i dtír shainithe a úsáid (mar atá luaite san fhoráil ábhartha maidir le carnadh) atá éagsúil ó do thír chomhpháirtíochta ar mian leat iad a allmhairiú mar ábhair a thionscnaíonn i do thír chomhpháirtíochta. Ní féidir carnadh trasnánach a chur i bhfeidhm ach ar tháirgí de thionscnamh na tíre sainithe, i.e. tíortha eile ar baill den chomhaontú iad, agus a ndéantar tuilleadh próiseála orthu i do thír chomhpháirtíochta.

Baineann carnadh trasnánach leis na trí phríomhriail a bhfuil cur síos orthu sa chuid d’earraí atá claochlaithe go leordhóthanach mar seo a leanas:

  • má úsáidtear an riail bhreisluacha, ceadaítear do charnadh trasnánach gan luach na n-ábhar de thionscnamh na tíre sainithe a chur san áireamh san uastairseach céatadáin d’ábhair neamhthionscnaimh
  • má úsáidtear athrú ar na rialacha maidir le rangú taraife, ní gá duit a fhíorú ar athraíodh rangú taraife na n-ábhar de thionscnamh na tíre sainithe agus an táirge á allmhairiú ó do thír chomhpháirtíochta.
  • má úsáidtear riail an mhonaraithe as táirgí áirithe, ní gá duit a fhíorú an dtagraíonn na hábhair de thionscnamh na tíre sainithe do staid táirgthe níos déanaí (i.e. fabraic)

Carnadh iomlán

Measann carnadh iomlán ní hamháin ábhair de thionscnamh an AE nó de thionscnamh tíre sainithe (mar atá luaite san fhoráil ábhartha maidir le carnadh), ach ceadaíonn sé freisin ionchuir nach bhfuil de thionscnamh an AE nó aon cheann de na tíortha sainithe a áireamh le haghaidh inneachar tionscnaimh.

Murab ionann agus carnadh déthaobhach nó trasnánach, ceadaíonn carnadh iomlán duit ábhair a mheas le haghaidh carnadh nach de thionscnamh an AE nó do thíre comhpháirtíochta iad. Féadfaidh sé gur allmhairigh an táirgeoir na hábhair neamhthionscnaimh sin i do thír chomhpháirtíochta agus gur úsáideadh iad sa phróiseas táirgthe. Faoin gcarnadh iomlán, is féidir na hionchuir neamhthionscnaimh sin a úsáid chun críocha carntha freisin agus is féidir iad a áireamh mar ionchuir a thionscnaíonn i do thír chomhpháirtíochta.

Baineann carnadh iomlán leis na trí phríomhriail a bhfuil cur síos orthu i roinn na n-earraí atá claochlaithe go leordhóthanach mar seo a leanas:

  • má úsáidtear riail an bhreisluacha, ceadaíonn carnadh iomlán duit gan luach na n-ábhar a d’allmhairigh do thír chomhpháirtíochta a chur san áireamh san uaschéatadán
  • má úsáidtear athrú ar an riail maidir le rangú taraife, ní gá duit a fhíorú ar tháinig athrú ar rangú taraife na n-ábhar a d’allmhairigh do thír chomhpháirtíochta.
  • má úsáidtear riail an mhonaraithe ó tháirgí áirithe, ní gá duit a fhíorú an dtagraíonn na hábhair a d’allmhairigh tú ó do thír chomhpháirtíochta do staid táirgthe níos déanaí (i.e. fabraic)

Cuimhnigh nach féidir carnadh a chur i bhfeidhm mura bhfuil sa phróiseáil a rinneadh i do thír chomhpháirtíochta ach ceann amháin de na hoibríochtaí is lú (nasc chuig an roinn faoi oibríochtaí íosta).

Roinn an leathanach seo:

Naisc thapa