Treoir maidir le honnmhairiú seirbhísí

An bhfuil sé i gceist agat seirbhís a easpórtáil den chéad uair?

Sula ndéanfaidh sé sin, seiceáil an bhfuil do chuideachta réidh:

• An bhfuil do sheirbhís rathúil cheana féin i do mhargadh baile nó i dtíortha eile san Aontas Eorpach?
• An bhfuil sé d’acmhainn ag do chuideachta an tseirbhís sin a thairiscint i margaí eachtracha lasmuigh den Aontas Eorpach? An bhfuil dóthain foirne, ama, airgeadais agus acmhainní dlíthiúla aici?
• An bhfuil bainistíocht do chuideachta tiomanta do leathnú chuig margaí easpórtála lasmuigh den Aontas?
• An bhfuil plean cuimsitheach airgeadais/margaíochta/gnó ag do chuideachta le spriocanna atá sainithe go soiléir chun tacú le heaspórtáil chuig margaí lasmuigh den Aontas?
• An bhfuil straitéis nithiúil ag do chuideachta maidir le conas an tseirbhís a easpórtáil lasmuigh den Aontas? Mar shampla, is féidir leat do sheirbhís a easpórtáil go díreach chuig do cheannaitheoir i do mhargadh easpórtála, amhail cuideachta eile nó tomhaltóir. Nó d’fhéadfaí tú a easpórtáil trí ardáin ríomhthráchtála.
• Más infheidhme, an bhfuil an chosaint maoine intleachtúla is gá ag do chuideachta thar lear?
• An bhfuil an cumas agus an saineolas ag do chuideachta a seirbhís a chur in oiriúint de réir roghanna cultúrtha nó caighdeán éagsúil i dtíortha lasmuigh den Aontas?

Is iondúil go mbíonn ceithre bhealach éagsúla ann chun do sheirbhís a easpórtáil chuig margadh lasmuigh den Aontas Eorpach (ar a dtugtar ‘modhanna soláthair’freisin). Sainmhínítear iad sin i gcomhaontú idirnáisiúnta, eadhon Comhaontú Ginearálta na hEagraíochta Domhanda Trádála maidir le Trádáil Seirbhísí.

Soláthar trasteorann seirbhísí (Modh 1):

I measc na samplaí eile de sheirbhísí a onnmhairítear go minic tríd an soláthar trasteorann tá:

• taighde margaidh
• anailís staitistiúil
• Comhairle cumarsáide, amhail seirbhísí comhairliúcháin ar mhargaíocht
• seirbhísí gairmiúla (amhail seirbhísí dlí, ailtireachta, cuntasaíochta)
• seirbhísí a bhaineann le ríomhairí
• seirbhísí teileachumarsáide
• seirbhísí cúiréireachta

Tomhaltas seirbhísí thar lear (Modh 2):

Trasnaíonn an custaiméir an teorainn agus baineann sé úsáid as an tseirbhís a sholáthraíonn tú i do mhargadh.

Láithreacht tráchtála thar lear (Modh 3):

Áirítear an méid seo a leanas ar na hearnálacha ina bhfuil an cineál seo soláthair seirbhíse coitianta:

• seirbhísí airgeadais
• seirbhísí teileachumarsáide
• seirbhísí comhshaoil

Go ginearálta, tugtar infheistíocht dhíreach choigríche ar bhunú nó ar éadáil cuideachta coigríche thar lear.

Nuair a bheartaíonn tú d’infheistíocht i margadh eachtrach, féadfaidh an tír ar mian leat infheistíocht a dhéanamh inti teorainneacha áirithe a chur i bhfeidhm. Braitheann siad sin ar a chreat dlíthiúil agus is féidir na nithe seo a leanas a áireamh orthu:

• srianta ar úinéireacht eachtrach:      
  Is iondúil gur i bhfoirm teorainn a chur leis an sciar de chaipiteal cothromais na gcuideachtaí a cheadaítear do neamhchónaitheoirí na tíre a shealbhú.
• srianta ar an gcineál eintiteas dlíthiúil a cheadaítear:
  D’fhéadfaí a áireamh orthu sin toirmisc shonracha ar eintitis dhlíthiúla áirithe, amhail comhfhiontair nó dílseánacht aonair.
• nósanna imeachta um scagadh agus um fhormheas:
  D’fhéadfadh sé go n-éileodh siad sin go dtaispeánfadh infheisteoirí eachtracha sochair eacnamaíocha nó go bhfaigheann siad formheas roimh ré don infheistíocht.
• srianta ar phearsanra eachtrach:
  De ghnáth bíonn siad seo i bhfoirm teorainn a chur le líon/céatadán na náisiúnach eachtrach a bhainistíonn nó a oibríonn i gcleamhnaithe cuideachtaí eachtracha agus rialuithe oibríochtúla eile ar na cuideachtaí sin.

Is féidir leat teagmháil a dhéanamh le gníomhaireacht cur chun cinn infheistíochta sa tír ar mian leat infheistíocht a dhéanamh inti, comhairleoir cánach áitiúil nó dlíodóir chun conradh infheistíochta a bhunú agus faisnéis a iarraidh ar oibleagáidí eile infheisteoirí san earnáil shonrach.

Daoine nádúrtha a bheith ar an gcoigríoch (Modh 4):

Is féidir le cineálacha éagsúla pearsanra seirbhís do chuideachta a sholáthar:

• aistrithe ionchorparáideacha: is fostaithe iad
  sin i do chuideachta (go minic feidhmeannaigh, bainisteoirí, speisialtóirí) a aistrítear chuig láithreacht tráchtála do chuideachta i dtír lasmuigh den Aontas Eorpach.
• cuairteoirí gnó: is tréimhsí gearrthéarmacha iad
  seo a mhaireann cúpla mí (teoranta go minic do 3 mhí) gan aon luach saothair faighte sa tír eachtrach. Is iondúil go mbíonn cuairteoirí gnó i bpost sinsearach i do chuideachta agus tá siad freagrach as bunaíocht a bhunú sa spriocmhargadh.
• soláthraithe seirbhíse conarthacha: is fostaithe iad
  seo i do chuideachta a sholáthraíonn seirbhís ar bhonn conartha atá agat le tomhaltóir deiridh sa tír eachtrach. Seoltar soláthraithe seirbhíse conarthacha thar lear toisc nach bhfuil aon láithreacht tráchtála ag do chuideachta sa tír eachtrach agus toisc go bhfuil gá lena bhfanacht shealadach sa tír eachtrach chun an conradh soláthair seirbhísí a chomhlíonadh.

Chomh maith leis na catagóirí sin de phearsanra cuideachta, is daoine nádúrtha thar lear freisin a thagann gairmithe neamhspleácha atá féinfhostaithe:

• gairmithe neamhspleácha: is daoine féinfhostaithe iad
  seo a sholáthraíonn seirbhís ar bhonn conartha seirbhísí i dtír eachtrach.

I measc na n-earnálacha a sholáthraíonn seirbhísí go minic trí fhostaithe ar an gcoigríoch tá seirbhísí TFC, seirbhísí innealtóireachta nó gairmiúla, nó seirbhísí eile a bhíonn ag brath ar thacaíocht iardhíola.

Mar nóta ginearálta, is féidir an tseirbhís chéanna a sholáthar i modhanna éagsúla:
Mar shampla, féadfar seirbhísí dlí a sholáthar don chustaiméir trí ríomhphost (modh 1), trí chleamhnaí bunaithe thar lear (modh 3) nó trí láithreacht an dlíodóra thar lear (modh 4).

Chun seirbhísí a easpórtáil lasmuigh den Aontas, ba cheart duit ar dtús margadh agus ceannaitheoir a shainaithint le haghaidh do sheirbhíse.

• Is féidirle Cumainn thráchtáil a thabhairt duit eolas faoi mhargaí agus comhpháirtithe gnó éagsúla, agus tú a threorú chuig tuarascálacha ábhartha.
• Is féidir le soláthraithe nuachta trádáil-shonracha nó gníomhaireachtaí cur chun cinn trádála i do thír féin nó i do mhargadh easpórtála roghnaithe a chlúdaíonn anailís mhargaidh agus measúnú ar dheiseanna gnó a bheith ina gcabhair. Is minic a chuireann na comhlachtaí sin staidéir ar fáil ar phríomhearnálacha easpórtála.
• Is féidir lecomhairleoirí onnmhairiúcháin agus bainc ábhartha comhairle a chur ar fáil freisin.

Conas a roghnú do sprioc-mhargaí?

Scáileán margaí féideartha easpórtála chun a mheas an bhfuil éileamh ar do tháirge agus a mheas an mbeadh do tháirge iomaíoch ar an margadh easpórtála?

Is féidir le staitisticí iompórtála a thaispeáint an bhfuil an tír is mian leat a easpórtáil chun do sheirbhís a iompórtáil cheana féin, áit a dtagann na hallmhairí agus má tá soláthar ard de do chineál seirbhíse sa mhargadh cheana féin.

Conas ceannaitheoirí féideartha a aimsiú?

Nuair a bheidh spriocmhargadh amháin nó níos mó roghnaithe agat, is é an chéad chéim eile comhpháirtithe trádála féideartha agus teagmhálacha gnó a shainaithint.

Is féidir leat comhpháirtithe agus teagmhálacha a aimsiú ag:

Is féidir leat a sheiceáil freisin an bhfuil cead agat a dhíol leis an rialtas i do mhargadh onnmhairithe féideartha.

Is minic a dhéanann an tAontas comhaontuithe déthaobhacha trádála le tíortha lasmuigh den Aontas.

D’fhéadfadh comhaontuithe trádála an Aontais trádáil seirbhísí i bpríomhearnálacha a chumhdach agus is minic a laghdaíonn siad bacainní ar onnmhairí sna hearnálacha sin nó fiú iad a dhíothú. Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí de phríomhearnálacha den sórt sin:

• seirbhísí airgeadais
• seirbhís do Chustaiméirí
• iompar muirí
• seirbhísí gairmiúla
• trádáil dhigiteach

Cad iad na buntáistí a bhaineann le comhaontuithe trádála le haghaidh d’infheistíochtaí díreacha coigríche

Má tá comhaontú trádála i bhfeidhm ag an Aontas leis an tír, féadfar na bacainní ar infheistíocht dhíreach choigríche a laghdú nó a dhíchur fiú in earnálacha áirithe, agus d’fhéadfadh forálacha sonracha infheistíochta a bheith san áireamh ann lena gceanglaítear go dlíthiúil leibhéal cosanta d’infheistíochtaí coigríche.

Cad a tharlóidh mura bhfuil mo sheirbhís cumhdaithe ag comhaontú AE?

Mura bhfuil comhaontú trádála ag an Aontas leis an tír is mian leat a easpórtáil go fóill nó mura bhfuil d’earnáil leasa cumhdaithe ag comhaontú ar leith, ba cheart duit an méid seo a leanas a dhéanamh:

Liostaíonn comhaltaí EDT a mbacainní ansin ar onnmhairí seirbhísí ina sceideal gealltanas.

Cad iad na ceanglais is gá duit a sheiceáil le haghaidh soláthar trasteorann (modh 1)?

• Ceanglais údarúcháin agus ceadúnúcháin: D’fhéadfadh sé go mbeadh ar do chuideachta ceadúnais áirithe a fháil chun an tseirbhís a chur ar fáil sa mhargadh easpórtála.
• Ceanglas maidir le haitheantas frithpháirteach a thabhairt do dhioplómaí agus do cháilíochtaí: Ní mór don tír ar mian leat easpórtáil chuici glacadh le dioplómaí ábhartha soláthraithe seirbhíse agus le cáilíochtaí eile chun go mbeidh cead agat do sheirbhísí a sholáthar thar lear. Is fíor sin i gcás roinnt onnmhairí seirbhísí gairmiúla: Sampla: D’fhéadfadh sé nach mbeadh cead ag iniúchóir AE cuntas cuideachta iasachta a sheiceáil, agus dá bhrí sin, ní féidir leat mar chuideachta de chuid an Aontais Eorpaigh do sheirbhís a easpórtáil chuig an tír atá i gceist.
• Srianta sonracha ar roinnt earnálacha seirbhísí: Mar shampla, d’fhéadfadh teorainneacha agus srianta ar sheirbhísí árachais tarlú. Ar an gcaoi chéanna, d’fhéadfadh sé go mbeadh gá le ‘coibhéis’ (arna soláthar ag reachtóirí na spriocthíre) le glacadh sa mhargadh eachtrach le haghaidh onnmhairí áirithe de tháirgí seirbhísí airgeadais.

Cad iad na ceanglais is gá duit a sheiceáil le haghaidh tomhaltais thar lear (modh 2)?

Tarlaíonn tomhaltas thar lear nuair a thaistealaíonn an custaiméir lasmuigh dá dtír féin agus nuair a ídíonn sé an tseirbhís atá á cur ar fáil agat i do thír féin.

• I bhformhór na gcásanna, is ionann na riachtanais a chaithfeá a chomhlíonadh agus na riachtanais a bheadh agat nuair a bhíonn do sheirbhís á cur ar fáil agat i do mhargadh náisiúnta nó i do mhargadh AE.

Cad iad na ceanglais is gá duit a sheiceáil le haghaidh láithreacht tráchtála (modh 3)?

D’fhéadfadh sé go mbeadh ceanglais nó srianta láithreachta tráchtála ag tíortha lasmuigh den Aontas, agus ba cheart d’onnmhaireoirí an Aontais iad a chur san áireamh agus infheistíocht á déanamh acu sna tíortha sin.

• Láithreacht áitiúil ag teastáil: ní féidir
  roinnt seirbhísí a chur ar fáil i dtíortha lasmuigh den Aontas gan láithreacht áitiúil a bheith acu sa mhargadh sin. D’fhéadfadh sé sin a bheith amhlaidh i gcás roinnt seirbhísí árachais, mar shampla. Dá bhrí sin, d’fhéadfadh sé go mbeadh ar do chuideachta láithreacht tráchtála a bhunú thar lear, mar shampla trí fhochuideachta a bhunú nó trí dhul i gcomhar le cuideachtaí áitiúla sa mhargadh eachtrach, e.g. trí chomhfhiontar.
• Uasteorainneacha cothromais eachtraigh:
  cuireann tíortha áirithe srianta i bhfeidhm ar an sciar uasta den chothromas eachtrach a cheadaítear maidir le hinfheistíochtaí.
• Teorainneacha ar infheistíochtaí: is féidir teorainneacha
  den sórt sin a nascadh le ceadúnais shonracha atá riachtanach do dhaoine aonair nó do chuideachtaí nó teorainneacha ar líon na gcuideachtaí a cheadaítear.
• Srianta ar an gcineál eintitis dhlíthiúil: D’fhéadfadh forálacha dlíthiúla a bheith i bhfeidhm i margaí eachtracha
  áirithe lena gceadaítear comhfhiontair amháin, nó lena dtoirmisctear go sainráite cineálacha eile infheistíochta dlíthiúla amhail dílseánacht aonair.
• Srianta ar líon na soláthróirí: D’fhéadfadh srianta
  den sórt sin a bheith ábhartha maidir le ceadúnais shonracha nach mór do sholáthraithe a bheith acu.
• Ceanglais náisiúntachta: D’fhéadfadh sé go gceanglódh earnálacha nó cineálacha táirgí
  áirithe ar infheisteoirí ceadúnais a bheith acu atá teoranta do dhaoine aonair ag a bhfuil náisiúntacht na tíre ar mian leat onnmhairiú chuici, nó b’fhéidir go gceanglódh siad ar bhainisteoirí na bunaíochta a bheith den náisiúntacht sin. Chomh maith leis sin, d’fhéadfadh sé go gcuirfí srian ar éadáil agus ar úsáid talún agus eastáit réadaigh ag eachtrannaigh.
• Forálacha Cánach: féadfaidh feidhm a bheith ag forálacha
  sonracha cánach maidir le hinfheistíochtaí coigríche agus d’fhéadfadh sé go mbeadh creat dlíthiúil i bhfeidhm ag tíortha sonracha lena n-áirítear cánachas idirdhealaitheach ar infheistíochtaí coigríche.
• Srianta airgeadais: D’fhéadfadh srianta airgeadais
  áirithe a bheith i bhfeidhm maidir le hinfheistíochtaí díreacha coigríche. Mar shampla, d’fhéadfadh srianta ar sheoltáin, aistrithe caipitil, agus comhshó airgeadra a bheith san áireamh leo sin. Féadfar cumaisc agus éadálacha trasteorann a shrianadh freisin.

Cad iad na ceanglais is gá duit a sheiceáil maidir le daoine nádúrtha a bheith i láthair (modh 4)?

Chun seirbhís a easpórtáil, is minic a bhíonn gá le fanacht sealadach d’fhostaithe thar lear sa spriocmhargadh chun an tseirbhís a sholáthar go hiarbhír.

Mar shampla:

• D’fhéadfadh sé go mbeadh ar innealtóir de chuid do chuideachta taisteal chun meaisín/bogearraí a nuashonrú nó chun trealamh a chothabháil. Ach d’fhéadfadh srianta a bheith ar shoghluaisteacht daoine agus seirbhísí á soláthar ar an mbealach sin.

• Ceanglais chónaitheachta:
  D’fhéadfadh sé go mbeadh ar sholáthraithe seirbhísí a bheith ina gcónaithigh sa spriocthír.
• Riachtanais saoránachta:
  D’fhéadfadh sé go mbeadh ar sholáthraithe seirbhísí a bheith i do shaoránach den tír ar mian leat seirbhísí a easpórtáil chuici.
• Ceanglais cheadúnúcháin agus deimhniúcháin:
  D’fhéadfadh ceadúnais shonracha, teastais oiliúna, oideachais nó teastais cháilíochta eile a bheith ag teastáil ó sholáthraithe seirbhísí. Tá sé tábhachtach fios a bheith agat an bhfuil deimhnithe áirithe bailí sa tír iasachta. D’fhéadfadh sé tarlú freisin nach mór d’eintitis sa spriocthír iad a sholáthar le haghaidh gairmeacha/seirbhísí áirithe.
• Ceanglais maidir le víosaí gnó agus ceadanna oibre:
  Sampla sonrach amháin a bhaineann le ceanglais maidir le fanacht sealadach agus víosa is ea an bhfuil cead ag an bhfostaí a gcéile nó a leanaí a thabhairt leo le linn thréimhse an fhanachta.
• Tástálacha riachtanas eacnamaíoch/tástálacha ar mhargadh an tsaothair: D’fhéadfadh sé go n-iarrfadh
  roinnt tíortha ortsa nó ar do chustaiméir a chruthú nach féidir le saothar áitiúil freastal ar riachtanas na seirbhíse.
• Srianta/cuótaí ar dhul isteach: féadfaidh srianta nó cuótaí
  áirithe iontrála a bheith i bhfeidhm maidir le soláthar eachtrach seirbhísí i ngairmeacha sonracha.
• Riachtanais oideachais agus riachtanais cháilíochta eile: tá
  sé tábhachtach fios a bheith agat an bhfuil deimhnithe áirithe bailí sa tír eachtrach atá i gceist.

Cad eile a theastaíonn uait a fháil amach?

Nuair a sholáthraíonn tú seirbhísí do thíortha nach bhfuil san Aontas, ní mór duit a sheiceáil freisin cé na rialacháin chánach atá i bhfeidhm. Áirítear leis sin:

• cánacha áitiúla
• Íocaíochtaí CBL

Féadfaidh rialacháin chánach éagsúla a bheith i bhfeidhm i do mhargadh easpórtála. D’fhéadfadh roinnt seirbhísí a bheith faoi réir eisceachtaí ag brath ar an tír ar mian leat easpórtáil chuici, mar shampla má tá láithreacht bhuan ag do chuideachta sa tír sin.

Cá bhfaighidh tú tuilleadh eolais?

• Gníomhaireachtaí cur chun cinn infheistíochta
• Ambasáid do thíre sprice
• comhairleoirí onnmhairiúcháin agus bainc
• AnLíonra Fiontar Eorpach
• oifigí custaim
• aireachtaí nó comhlachtaí rialála i do spriocthír
• Treoir maidirle comhaontuithe trádála aroghnaíodh
• eolas cúlra faoin gcaidreamh eacnamaíoch leis an sprioc atá agat sa tír
• Faisnéis faoin gcaibidlíocht atá ar siúl faoi láthair maidir le comhaontuithe trádála le tíortha nach bhfuil san Aontas

Sula dtosaíonn tú: Measúnú a dhéanamh ar ullmhacht easpórtála do chuideachta

• Féach ar an seicliosta ceisteanna chun measúnú a dhéanamh ar ullmhacht easpórtála do chuideachta
• Plé agus cinneadh a dhéanamh an bhfuil do chuideachta réidh chun trádáil a dhéanamh le tíortha nach bhfuil san Aontas, nó cé na céimeanna is gá a ghlacadh mar ullmhúchán do ghníomhaíochtaí trádála lasmuigh den Aontas amach anseo

Céim 1: Tuiscint a fháil ar conas is féidir seirbhísí a easpórtáil

• Déan cinneadh faoin gcaoi ar mhaith leat do sheirbhís a easpórtáil

Céim 2: Tuiscint a fháil ar conas is féidir seirbhísí a easpórtáil

• Roghnaigh do mhargadh easpórtála nua agus déan measúnú ar phoitéinseal gnó agus ar iomaíochas do sheirbhísí (rud atá tábhachtach chun costais a bhaineann le heaspórtáil a chur san áireamh i ríomhanna praghsanna)
• Ceannaitheoirí féideartha aaithint
• Gníomhaireacht/institiúid/comhpháirtí a shainaithint chun tacú leat in eagrúchán agus foirmiúlachtaí an phróisis easpórtála (amhail conarthaí a ullmhú, coinníollacha íocaíochta a sheiceáil, acmhainneacht chreidmheasa an cheannaitheora, srianta aistrithe caipitil i dtír an cheannaitheora)

Céim 3: Seiceáil an féidir le do chuideachta tairbhe a bhaint as Comhaontú Trádála an Aontais Eorpaigh

• Deimhnigh an bhfuil comhaontú trádála tugtha i gcrích ag an Aontas leis an tír ar mhaith leat é a easpórtáil chuig
• Foinsí a shainaithint le haghaidh tuilleadh faisnéise faoin gcomhaontú trádála ábhartha
• Scrúdú a dhéanamh ar na coinníollacha maidir le rochtain ar an margadh do sheirbhís i sceideal na ngealltanas

Céim 4: Measúnú a dhéanamh ar na riachtanais i do mhargadh easpórtála

• Measúnú a dhéanamh an bhfuil cead ag do sheirbhís dul isteach sa mhargadh easpórtála a bhfuil suim agat ann, i.e. an bhfuil aon srianta nó toirmisc i bhfeidhm
• Más mian leat do sheirbhísí a sholáthar thar theorainneacha, seiceáil cé na riachtanais a d’fhéadfadh a bheith i bhfeidhm (mar shampla, ceanglais údarúcháin nó ceadúnúcháin)
• Más mian leat láithreacht a bhunú i margadh eachtrach, seiceáil cé na srianta a d’fhéadfadh a bheith i bhfeidhm (mar shampla ar úinéireacht eachtrach, ar an gcineál eintiteas dlíthiúil a cheadaítear nó ar na nósanna imeachta formheasa)
• Más mian leat go mbeadh duine de d’fhostaithe in éineacht leis an tseirbhís atá tú ag easpórtáil, seiceáil cé na riachtanais shonracha a d’ fhéadfadh a bheith i bhfeidhm (mar shampla maidir le cáilíochtaí, ceadanna oibre, riachtanais náisiúntachta nó srianta iontrála)
• Seiceáil cé na rialacháin chánach a bhíonn i bhfeidhm nuair a sholáthraíonn tú seirbhísí lasmuigh den Aontas Eorpach