Limistéar Domhain Cuimsitheach Saorthrádála idir an tAontas agus an Mholdóiv

Sracfhéachaint ar an gcomhaontú

Síníodh an Comhaontú Comhlachais idir an tAontas Eorpach agus Poblacht na Moldóive i mí an Mheithimh 2014 agus tá éifeacht iomlán aige ó mhí Iúil 2016.

Féach téacs iomlán agus iarscríbhinní an chomhaontaithe.

Cad iad na buntáistí a bhaineann le do ghnó?

An comhaontú comhlachais

• é a dhéanamh níos éasca duit onnmhairiú chuig Poblacht na Moldóive agus allmhairiú uaithi (dá ngairtear ‘an Mholdóiv’ anseo feasta)
• laghdaítear taraifí agus is féidir nósanna imeachta custaim a dhéanamh go héifeachtúil agus go tapa dá bharr

Ina theannta sin, bunaítear leis an gcomhaontú próiseas de réir a chéile chun reachtaíocht, rialacha agus nósanna imeachta na Moldóive a chomhfhogasú le reachtaíocht, rialacha agus nósanna imeachta an Aontais, mar shampla i réimse na gcaighdeán, rud a éascaíonn an trádálaí a thuilleadh.

Cé atá in ann easpórtáil ón Aontas chuig an Moldóiv faoin gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv?

Más cuideachta thú atá cláraithe i mBallstát den Aontas Eorpach, agus má tá dearbhú custaim bailí faighte agat – agus i gcás inar gá, ceadúnas onnmhairiúcháin – is féidir leat easpórtáil faoin gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv.

Cé atá in ann easpórtáil chuig an Aontas ón Moldóiv faoin gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv?

Chun easpórtáil chuig an Aontas faoin gcomhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv, ní mór duit a bheith i do chuideachta atá cláraithe i bPoblacht na Moldóive.

Tá an tAontas ar cheann de na comhpháirtithe trádála is mó atá ag an Moldóiv. Áirítear ar na príomhearraí trádála idir an tAontas agus an Mholdóiv innealra agus fearais, táirgí glasraí, teicstílí agus earraí teicstíle, chomh maith le táirmhiotail.

Taraifí

Earraí tionsclaíocha

Ar dháta theacht i bhfeidhm sealadach an chomhaontaithe, chuir an tAontas deireadh leis na taraifí uile ar tháirgí tionsclaíocha ón Moldóiv, agus thosaigh an Mholdóiv ag cur deireadh de réir a chéile le taraifí do tháirgí áirithe thar idirthréimhse 3 go 5 bliana, amhail

• cineálacha áirithe plaistigh agus táirgí comhchosúla
• troscán
• táirgí teicstíle éagsúla (e.g. cairpéid agus éadaí)

Chuir an Mholdóiv deireadh iomlán lena taraifí ar na táirgí sin faoin 1 Meán Fómhair 2019.

Earraí talmhaíochta

Laghdaíonn an comhaontú taraifí ar tháirgí talmhaíochta freisin.

Chomhaontaigh an Mholdóiv deireadh a chur le taraifí don chuid is mó dá táirgí talmhaíochta tar éis idirthréimhse suas le deich mbliana. Tá sé seo ábhartha, mar shampla, le haghaidh

• fíonta
• roinnt ullmhóidí bia

Ina theannta sin, tá gealltanas tugtha ag an Moldóiv deireadh a chur le taraifí faoi tharaif-chuótaí sonracha (TRQ) le haghaidh roinnt táirgí íogaire amhail

• muiceoil
• éanlaith chlóis
• táirgí déiríochta
• táirgí feola próiseáilte
• siúcraí

Sainmhínítear na taraif-chuótaí a dheonaítear d’onnmhairí an Aontais de na táirgí sin isteach sa Mholdóiv in Iarscríbhinn XV-D Sceideal na Lamháltas mar seo a leanas:

An Mholdóiv - Cuóta ráta taraife (i dtonaí)

* rinneadh athbhreithniú ar na cuótaí maidir le muiceoil, éanlaith chlóis, déiríocht agus siúcraí in 2020

Dá réir sin, chuir an tAontas deireadh lena tharaifí ar tháirgí talmhaíochta ón gcéad lá, cé is moite de tháirgí íogaire sonracha, ar chuir sé Cuótaí Ráta Taraife i bhfeidhm ina leith freisin. Ciallaíonn sé sin nach féidir ach méid teoranta táirgí íogaire a thrádáil saor ó dhleachtanna gach bliain. Sainítear na méideanna beachta in Iarscríbhinn 15A a ghabhann leis an gComhaontú Comhlachais.

Sainmhínítear na taraif-chuótaí a dheonaítear d’onnmhairí na dtáirgí sin isteach san Aontas in Iarscríbhinn XV-A Táirgí atá faoi réir Cuótaí Ráta Taraife Bliantúla Saor ó Dhleacht (Aontas) mar a leanas:

Cuóta ráta taraife AE (i dtonaí)*

*Déantar na cuótaí sin a bhainistiú ar bhonn an phrionsabail ‘tús freastail ar an gceann is túisce’. Is idir an 1 Eanáir agus an 31 Nollaig atá an tréimhse chun iarratas a dhéanamh. Sula n-easpórtálann tú, seiceáil iarmhéid gach cuóta is infheidhme.

Má sháraíonn aon allmhairí a thagann isteach san Aontas na taraif-chuótaí sin, beidh feidhm ag dleacht chustaim NBF. Ina theannta sin, tabhair do d’aire gur gá praghsanna iontrála san Aontas a íoc i gcás torthaí agus glasraí áirithe. Is amhlaidh atá, mar shampla, i gcás trátaí. Ciallaíonn sé gur féidir formhuirir a chur le muirir allmhairiúcháin d’earra má tá a phraghas allmhairiúcháin faoi bhun praghas iontrála sonraithe.

Ina theannta sin, áirítear in Iarscríbhinn XV-C liosta de tháirgí talmhaíochta ar féidir leis an Aontas ‘sásra frith-imchéimniúcháin’ a chur i bhfeidhm ina leith. Ciallaíonn sé sin, má théann allmhairí ón Moldóiv thar leibhéal áirithe, go gceadaítear don Aontas taraifí níos ísle ar na táirgí sin a chur ar fionraí ar feadh tréimhse sé mhí.

Ní cheadaítear leis an gcomhaontú dleachtanna custaim ar onnmhairí. Áirítear leis freisin clásal ‘neamhghníomhaíochta’, mar a thugtar air. Ciallaíonn an clásal sin nach féidir leis an Aontas ná leis an Moldóiv dleachtanna custaim a mhéadú ná dleachtanna nua a thabhairt isteach a dhíríonn ar earraí ón bpáirtí eile. Leis an gcomhaontú, cuirtear toirmeasc freisin ar shrianta cainníochtúla ar allmhairí agus ar onnmhairí (cé is moite de shrianta a cheadaítear de réir rialacha EDT, amhail Airteagal XI de GATT).

Faigh an ráta taraife is infheidhme maidir le do tháirge i Mo Chúntóir Trádála.

Rialacha tionscnaimh

Chun cáiliú do chóir fhabhrach (dleacht Chustaim níos ísle nó gan aon dleacht Chustaim), ní mór do do tháirge rialacha áirithe a chomhlíonadh lena sainítear a thionscnamh, na rialacha tionscnaimh, a leagtar síos sa Choinbhinsiún Uile-Eora-Mheánmhara.

Féach an uirlis idirghníomhach ‘UirlisFéinmheasúnaithe maidir leis na Rialacha Tionscnaimh (ROSA)’i Mo Chúntóir Trádála chun a mheas an gcomhlíonann do tháirge na rialacha tionscnaimh agus chun a fháil amach conas na doiciméid chearta a ullmhú. Tuilleadh eolais ar fáil ar conas ROSA a úsáid

Má tá tú nua ar an ábhar, is féidir leat réamhrá a fháil ar na príomhchoincheapa sa chuid earraí.

Ceanglais táirge

Rialacha agus ceanglais theicniúla

Tá bearta déanta ag an Moldóiv chun a reachtaíocht, a caighdeáin agus a nósanna imeachta maidir le bacainní teicniúla ar thrádáil a chomhfhogasú do reachtaíocht, caighdeáin agus nósanna imeachta an Aontais. Fágann sé sin go bhfuil sé níos éasca duit trádáil a dhéanamh idir an Mholdóiv agus an tAontas Eorpach.

Tá comhfhogasú déanta ag an Moldóiv ar rialacháin lena n-áirítear

• creidiúnú agus margaíocht táirgí. Leagtar amach anseo modúil na nósanna imeachta um measúnú comhréireachta
• sábháilteacht ghinearálta táirgí lena leagtar amach critéir maidir leis an méid atá le cur san áireamh agus táirge á chinneadh go bhfuil sé sábháilte, agus lena gcinntear cathain ba cheart táirge a thoirmeasc toisc go mbaineann riosca tromchúiseach leis do shláinte agus do shábháilteacht

Chun liosta de na rialacháin sin agus de reachtaíocht eile atá curtha chun feidhme ag an Moldóiv a fháil, féach Iarscríbhinn XVI a ghabhann leis an gComhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv.

Tá sé comhaontaithe ag an Moldóiv freisin comhfhogasú a dhéanamh

• ceanglais sábháilteachta maidir le raon leathan táirgí lena n-áirítear innealra, ardaitheoirí, bréagáin, feistí leighis agus árthaí brú simplí
• táirgí nach dteastaíonn lipéad Conformité Européenne (CE) uathu, e.g. táirgí cosmaideacha, mótarfheithiclí, ceimiceáin agus cógaisíocht

Maidir le caighdeáin, tá an méid seo a leanas déanta ag an Moldóiv:

• caighdeáin idirnáisiúnta agus Eorpacha a ghlacadh de réir dea-chleachtas
• tiomanta aon chaighdeáin náisiúnta atá ag teacht salach ar a chéile a aisghairm. Áirítear leis sin aon chaighdeán GOST atá ag teacht salach ar a chéile (Gosudarstvenny Standart)a úsáidtear i stáit iar-Shóivéadacha – bhunaigh comhlacht náisiúnta um chaighdeánú na Moldóive seacht gcoiste theicniúla chun caighdeáin fhrithráiteacha a shainaithint lena n-aisghairm

Más mian leat earraí a iompórtáil isteach san Aontas Eorpach ón Moldóiv ó mhonaróir a roghnaigh a shonraíochtaí féin a úsáid ón Moldóiv, ní mór duit Dearbhú Comhréireachta de chuid an Aontais Eorpaigh a fháil agus é sínithe ag an monaróir.

Deimhnítear agus dearbhaítear leis an Dearbhú Comhréireachta AE go gcomhlíonann na táirgí lena mbaineann na ceanglais agus na caighdeáin ábhartha. Tar éis dó é sin a chur i gcrích, is féidir leis an monaróir lipéad Conformité Européenne (CE) a cheangal lena n‐earraí, rud a léiríonn gur chomhlíon sé caighdeáin an Aontais.

Má roghnaíonn do mhonaróir comhréireacht a chruthú trí Dhearbhú Comhréireachta AE, d’fhéadfadh sé costas níos mó a chur air ó thaobh airgid agus ama de ná a bheith ag obair le caighdeáin chomhchuibhithe an Aontais lena dtugtar coibhéis.

Féach ar na caighdeáin chomhchuibhithe arna ngrúpáil de réir na dtreoracha earnála maidir le táirgí atá ann cheana.

Teagmhálacha le haghaidh riachtanais theicniúla

Conas a bheidh a fhios agam go bhfuil na hearraí atá á n-allmhairiú agam isteach san Aontas i gcomhréir le rialacháin agus caighdeáin an Aontais?

Má tá tú ag allmhairiú earraí lena mbaineann ardriosca do leas an phobail (e.g. árthaí brú, ardaitheoirí agus innealra áirithe) isteach san Aontas, ní mór do Chomhlacht faoina dTugtar Fógra measúnú comhréireachta a dhéanamh (ar eagraíocht shonrach é de ghnáth amhail saotharlanna nó comhlachtaí cigireachta agus deimhniúcháin arna gcreidiúnú ag rialtas na Moldóive).

Déanann an Aireacht Geilleagair agus Bonneagair faireachán ar fho-institiúidí atá freagrach as cúraimí amhail nósanna imeachta um measúnú comhréireachta, fíoruithe méadreolaíocha agus creidiúnú cuideachtaí. I measc na n-institiúidí sin tá

• Institiúid um Chaighdeánú na Moldóive (ISM), atá freagrach as beartas náisiúnta a fhorbairt i réimse an chaighdeánaithe agus as catalóg de rialacháin agus de chaighdeáin theicniúla na Moldóive a chothabháil
• Aireacht Sláinte, Saothair agus Cosanta Sóisialta na Moldóive, atá freagrach as caighdeáin agus noirm le haghaidh earraí bia agus táirgí tobac. I ndáil leis sin, tá sé de chúram air an creat dlíthiúil náisiúnta a choigeartú de réir rialacháin idirnáisiúnta nó réigiúnacha

Tabhair faoi deara le haghaidh líon mór earraí, beidh ort deimhniú éigeantach a fháil, ar féidir le ceann de na hinstitiúidí creidiúnaithe um measúnú comhréireachta é a dheonú.

Tá an tAontas agus an Mholdóiv ag obair faoi láthair ar chineál comhaontaithe maidir le haitheantas frithpháirteach lena gceadófar táirgí tionsclaíocha áirithe a chomhlíonann na ceanglais chomhréireachta a chur ar an margadh gan tuilleadh tástála ná nósanna imeachta comhréireachta.

Ceanglais sláinte agus sábháilteachta – SPS

Sábháilteacht bia, sláinte ainmhithe agus plandaí

Maidir le trádáil i bplandaí, tráchtearraí talmhaíochta agus bia atá feasach ar shláinte agus sábháilteacht an duine agus ainmhithe, chomhaontaigh an Mholdóiv dlíthe an Aontais a chomhfhogasú, lena n-áirítear

• rialacha maidir le sábháilteacht táirgí agraibhia
• rialacha sonracha maidir le beatha ainmhithe
• rialacha maidir le horgánaigh ghéinmhodhnaithe
• rialacha maidir le hearraí míochaine chun críocha tréidliachta

Chun liosta de na táirgí uile a chumhdaítear a fháil, féach Iarscríbhinn XVII-A a ghabhann le Comhaontú Comhlachais AE-an Mholdóiv.

An bhfuil sé i gceist agat earraí a iompórtáil isteach san Aontas Eorpach ón Moldóiv?

• ní mór d'earraí a bheith cláraithe leis an nGníomhaireacht Náisiúnta um Shábháilteacht Bia (ANSA)
• ní mór duit dearbhú a chur isteach lena gcuirtear ANSA ar an eolas faoi na hearraí sonracha atá á n-allmhairiú agat
• ní mór duit Deimhniú Fíteashláintíochta a fháil a eisíodh sa Mholdóiv, rud a fhágann gur féidir le d'earraí teacht isteach san Aontas Eorpach

Tabhair faoi deara, le do thoil

• má tá aon earraí atá liostaithe mar speicis faoin gCoinbhinsiún maidir le Trádáil Idirnáisiúnta i Speicis i mBaol (CITES) á n-allmhairiú isteach san Aontas agat, ní bheidh cead agat é sin a dhéanamh ach amháin le cead ó Aireacht Talmhaíochta, Forbartha Réigiúnaí agus Comhshaoil na Moldóive. An bhfuil do earra liostaithe? Faigh amach anseo
• má tá aon substaintí ceimiceacha tocsaineacha agus ábhair cheimiceacha thocsaineacha á n-allmhairiú isteach san Aontas Eorpach agat, ní mór duit cead iompórtála a fháil ó Aireacht Talmhaíochta na Moldóive
• má tá aon cheimiceáin thocsaineacha á n-allmhairiú agat, ní mór duit teagmháil a dhéanamh le do Phointe Teagmhála Oifigiúil náisiúnta (OCP)

Tá an Roinn Sláinte Ainmhithe sannta don Ghníomhaireacht Náisiúnta um Shábháilteacht Bia freagrach as rialuithe tréidliachta ar ainmhithe beo sa Mholdóiv. Chun liosta d’fhorálacha mionsonraithe a fháil maidir le conas galair ainmhithe nó plandaí agus éisc a láimhseáil, féach Iarscríbhinn XVIII-A a ghabhann le Comhaontú Comhlachais AE-an Mholdóiv.

Teagmhálacha le haghaidh Riachtanais Sláintíochta/Fíteashláintíochta (SPS)

Bacainní Teicniúla ar Thrádáil

Cé go bhfuil rialacha teicniúla tábhachtach, uaireanta is féidir leo feidhmiú mar bhacainní ar thrádáil idirnáisiúnta agus, dá bhrí sin, is féidir leo a bheith ina n-ualach suntasach ort mar onnmhaireoir

• má cheapann tú go bhfuil bacainn trádála os do chomhair a mhoillíonn do ghnó nó a choisceann ort onnmhairiú, is féidir leat insint dúinn
• tuairisc a thabhairt ar an méid atá ag cur stop le d’easpórtálacha chuig an Moldóiv tríd an bhfoirm ar líne a úsáid - déanfaidh an tAontas anailís ar do chás agus déanfaidh sé beart iomchuí

Déan teagmháil linn

Doiciméid agus nósanna imeachta imréitigh custaim

Áirithítear leis an gcomhaontú nósanna imeachta custaim níos trédhearcaí agus níos simplithe chun trádáil a éascú agus costais do ghnólachtaí a laghdú.

Doiciméid

Déantar cur síos sna treoracha céim ar chéim ar na cineálacha éagsúla doiciméad ba cheart duit a ullmhú le haghaidh imréiteach custaim do tháirgí.

Ag brath ar do tháirge, féadfaidh na húdaráis chustaim cuid de na heilimintí thíos nó na heilimintí uile a éileamh

• sonrasc tráchtála (faigh na ceanglais shonracha maidir lena fhoirm agus lena ábhar i Mo Chúntóir Trádála)
• liosta pacála
• ceadúnais allmhairiúcháin le haghaidh earraí áirithe
• go gcomhlíonanndeimhnithe a thaispeánann go gcomhlíonann do tháirge rialacháin éigeantacha maidir le táirgí, amhail ceanglais sláinte agus sábháilteachta, lipéadú agus pacáistiú.
• cruthúnas ar thionscnamh - dearbhú tionscnaimh

Ar mhaithe le tuilleadh cinnteachta, b’fhéidir gur mhaith leat iarratas a dhéanamh ar Fhaisnéis Cheangailteach Taraife agus/nó ar Fhaisnéis Cheangailteach Tionscnaimh roimh ré.

Chun eolas mionsonraithe a fháil faoi na doiciméid is gá duit a chur i láthair le haghaidh imréiteach custaim do do tháirge, téigh chuig Mo Chúntóir Trádála.

Nósanna imeachta maidir le tionscnamh a chruthú agus a fhíorú

Chun cur síos a dhéanamh ar conas cruthúnas a thabhairt ar thionscnamh do tháirgí chun taraifí fabhracha a éileamh agus ar rialacha a bhaineann le fíorú tionscnaimh ag údaráis chustaim, féach an roinn maidir le rialacha tionscnaimh thuas.

Chun faisnéis a fháil faoi nósanna imeachta custaim le haghaidh allmhairiú agus onnmhairiú i gcoitinne, tabhair cuairt ar shuíomh gréasáin Ard-Stiúrthóireacht an Chánachais agus an Aontais Chustaim.

Maoin intleachtúil agus tásca geografacha

Cosnaíonn an comhaontú do chearta maoine intleachtúla agus d'earraí á n-allmhairiú agus/nó á n-onnmhairiú chuig an Moldóiv.

Trádmharcanna agus cóipcheart

Leis an gComhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv, cuirtear córas cothrom trédhearcach ar fáil chun trádmharcanna a chlárú. Má dhiúltaíonn riarachán an trádmhairc do d'iarratas, ní mór an cinneadh a chur in iúl duit i scríbhinn, ag tabhairt cúiseanna leis an diúltú.

Dearaí agus paitinní

Tá do dhearaí a cruthaíodh go neamhspleách agus a bhfuil carachtar aonair acu cosanta faoi chlárú ar feadh tréimhse suas le 25 bliana. Tabharfaidh sé seo an ceart eisiach duit an dearadh a úsáid agus cosc a chur ar thríú páirtithe nach bhfuil do thoiliú acu é a úsáid, a athchruthú, a dhíol nó a allmhairiú agus / nó a onnmhairiú.

Tásca geografacha

Déanann coiste sonrach um thásca geografacha arna bhunú faoin gComhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv faireachán ar chur chun feidhme an chomhaontaithe maidir le tásca geografacha, agus tuairiscíonn sé don Choiste um Thrádáil. Chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi thásca geografacha táirgí talmhaíochta, earraí bia, cineálacha fíona agus deochanna biotáilleacha, féach Iarscríbhinn XXX a ghabhann leis an gcomhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv.

Conas cosaint a fháil?

Is í Gníomhaireacht an Stáit um Maoin Intleachtúil (AGEPI) gníomhaireacht na Moldóive chun cóipcheart a chosaint. Oibríonn an ghníomhaireacht sin chun feabhas a chur ar an gcreat dlíthiúil agus chun é a chur in oiriúint do noirm an Aontais, chomh maith le feasacht an phobail a mhéadú agus acmhainneacht a fhorbairt i bhforfheidhmiú an dlí.

Féadfaidh tú iarratas a dhéanamh chun maoin intleachtúil a chlárú le AGEPI ar líne. Athraíonn an t-am is gá chun cosaint CMI a fháil sa Mholdóiv ag brath ar an gcineál cosanta atá á lorg agat

• cóipcheart: 15-30 lá
• trádmharcanna: 10-12 mhí
• paitinn do phlandaí: 1.5-3 bliana
• paitinn ghearrthéarmach le haghaidh aireagáin: 7-8 mí
• paitinn fhadtéarmach le haghaidh aireagáin: 17-18 mí
• dearadh tionsclaíoch: 10-12 mhí
• tásca geografacha, sonrúcháin tionscnaimh nó speisialtachtaí traidisiúnta: 10-12 mhí

Trádáil i seirbhísí

Tá na teorainneacha nó na forchoimeádais atá acu cheana maidir le soláthar seirbhísí leagtha amach ag rialtas na Moldóive agus ag an Aontas araon, agus tá ardleibhéal trédhearcachta ag baint leis sin. Chun liosta d’fhorchoimeádais shonracha na Moldóive a fháil, féach Iarscríbhinn XXVII-E a ghabhann le –G den Chomhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv.

Conas a théann tú trí na hIarscríbhinní?

Tá trí Iarscríbhinn sa Chomhaontú Comhlachais idir an tAontas agus an Mholdóiv a bhfuil forchoimeádais ag an Moldóiv ina leith a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar do ghnó

• Ag iarraidh gnó a bhunú sa Mholdóiv? Tá liosta diúltach in Iarscríbhinn XXVII-E de na hearnálacha seirbhíse go léir nach bhfuil rochtain agat orthu. Ciallaíonn sé seo gur féidir leat leas a bhaint as deiseanna sna hearnálacha eile go léir nach bhfuil liostaithe.
• An bhfuil suim agat i dtrádáil trasteorann do chuid seirbhísí? Tá liosta dearfach inIarscríbhinn XXVIII-F de na hearnálacha seirbhíse a bhfuil rochtain agat orthu. Ainmníonn an liosta seo na hearnálacha go léir ina bhfuil cead agat trádáil.
• an bhfuil tú ag lorg oiliúnaí do chéimithe nó príomhdheiseanna pearsanra? Liostaítear in Iarscríbhinn XXVII-G na hearnálacha nó na fo-earnálacha ina gcuirtear teorainneacha i bhfeidhm.
• an soláthróir seirbhíse gairmiúil nó conarthach neamhspleách thú? Liostaítear in Iarscríbhinn XXVII-H na forchoimeádais a cuireadh i bhfeidhm.

Cé atá in ann gnó a bhunú sa Mholdóiv?

Má tá tú

• fiontar, leis an gcomhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv is féidir leat brainsí de do ghnó nó d’oifigí ionadaíocha a bhunú nó a fháil sa Mholdóiv nó san Aontas
• mar dhuine aonair, tugann an comhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv deiseanna duit do ghnólacht a chruthú agus a bhunú trí fhéinfhostaíocht nó trí ghnóthais atá faoi do smacht

Cinntíonn na liúntais sin go gcuirtear an chóir chéanna ort agus a chuirtear ar náisiúnaigh de chuid na Moldóive.

Soláthar trasteorann seirbhísí

In earnálacha dá dtugtar rochtain ar an Moldóiv, baintear na teorainneacha seo a leanas leis an gcomhaontú:

• maidir le luach iomlán na n-idirbheart seirbhíse nó na sócmhainní seirbhíse
• maidir le líon iomlán na n-oibríochtaí seirbhíse nó cainníocht iomlán na n-aschur seirbhíse

Beidh cead agat freisin seirbhísí a sholáthar don Mholdóiv faoi na coinníollacha céanna le náisiúnaigh na Moldóive.

Fanachtaí sealadacha

Leis an gcomhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv, is féidir leat bogadh go sealadach go dtí an Mholdóiv (nó go dtí an tAontas) chun bheith ag obair mar oiliúnaí do chéimithe, mar dhíoltóir gnó, nó mar phríomhphearsanra de chuid cuideachta sa tír sin.

Is iad seo a leanas na tréimhsí sealadacha fanachta:

• aistrí ionchorparáideach (príomhphearsanra cuideachta sa Mholdóiv (nó san Aontas), nó oiliúnaithe iarchéime) - suas le 3 bliana
• Cuairteoir gnó (e.g. taisteal chun gnó a bhunú sa Mholdóiv (nó san Aontas), nó díoltóir gnó) - suas le 90 lá in aon tréimhse 12 mhí
• oiliúnaí iarchéime nach aistrí ionchorparáideach é nó í - suas le 1 bhliain

Leis an gComhaontú idir an tAontas agus an Mholdóiv, cruthaítear deiseanna freisin do sholáthraithe seirbhíse conarthacha in earnálacha sonracha i gceachtar tír. I ndáil leis sin, áfach, ní mór don soláthraí

• a bheith ag soláthar na seirbhíse atá i gceist ar bhonn sealadach mar fhostaí de chuid eintitis a bhfuil conradh seirbhíse nach faide ná 1 bhliain faighte aige
• taithí ghairmiúil 3 bliana ar a laghad a bheith acu san earnáil
• céim ollscoile nó cáilíocht lena léirítear eolas ar leibhéal coibhéiseach agus cáilíochtaí gairmiúla ábhartha a bheith acu

Chun tuilleadh faisnéise a fháil faoi na teorainneacha a chuirtear ar phearsanra, ar oiliúnaithe iarchéime, ar dhíoltóirí gnó agus ar sholáthraithe seirbhíse conarthaí, féach Iarscríbhinn XXVII-G agus Iarscríbhinn XXVII-H a ghabhann le Comhaontú Comhlachais AE-an Mholdóiv.

Soláthar poiblí

Tá rochtain fhrithpháirteach beartaithe ag an Aontas agus ag an Moldóiv ar mhargaí soláthair phoiblí i ngach tír ar an leibhéal náisiúnta, réigiúnach agus áitiúil. Baineann sé sin le conarthaí poiblí agus lamháltais in earnálacha traidisiúnta, agus in earnáil na bhfóntas chomh maith.

Cinntíonn Comhaontú AE-an Mholdóiv freisin go ndéantar breithniú cothrom ar iarratais ar thairiscintí sa dá thír, agus go gcaitear ar an gcaoi chéanna le hiarratasóirí áitiúla agus eachtrannacha.

Leis an gComhaontú, cuirtear d’oibleagáid ar an Aontas agus ar an Moldóiv araon a áirithiú

• cuirtear na soláthairtí ar fad atá beartaithe ar fáil don phobal - déantar é sin chun an margadh a oscailt don iomaíocht agus chun rochtain a thabhairt duit ar fhaisnéis maidir leis an soláthar atá beartaithe sula ndámhtar an conradh
• tá tuairisc neamh-idirdhealaitheach ann ar ábhar an chonartha, lena léirítear teorainneacha ama iomchuí, atá inrochtana ag gach oibreoir eacnamaíoch
• ní dhéantar aon idirdhealú i do choinne mar oibreoir eacnamaíoch, rud a d'fhéadfadh thú a dhíchumasú ó cháiliú don tairiscint
• tá trédhearcacht sa phróiseas chun an tairiscint a dhámhachtain go dtí go bhfógrófar an tairiscint bhuaiteach
• cuirfear an cinneadh deiridh in iúl do na hiarratasóirí go léir - arna iarraidh sin, gheobhaidh iarratasóirí nár éirigh leo míniú chun go mbeidh tú in ann anailís a dhéanamh ar an gcinneadh

Soláthraíonn ardán leictreonach soláthair líonraithe MTender faisnéis soláthair atá ar fáil ar bhealach níos éasca, lena n-áirítear gníomhaíochtaí soláthair atá beartaithe a fhógairt, doiciméid tairisceana leictreonacha a bheith ar fáil, feasachán uathoibrithe soláthair phoiblí, agus teimpléad tairisceana leictreonach a ghiniúint d’oibreoirí leictreonacha.

Naisc, teagmhálacha, doiciméid

Institiúidí náisiúnta

Ionadaíochtaí, comhlachais tráchtála agus comhlachais ghnó

Teagmhálacha le haghaidh riachtanais theicniúla

Teagmhálacha le haghaidh Riachtanais Sláintíochta/Fíteashláintíochta (SPS)

Institiúidí náisiúnta

Ionadaíochtaí, comhlachais tráchtála agus comhlachais ghnó

Teagmhálacha le haghaidh riachtanais theicniúla

Teagmhálacha le haghaidh Riachtanais Sláintíochta/Fíteashláintíochta (SPS)

Tuilleadh nasc

• tá tuilleadh eolais faoin gComhaontú Comhlachais agus faoin gcaidreamh trádála idir an tAontas agus an Mholdóiv ar shuíomh gréasáin Ard-Stiúrthóireacht na Trádála.
• más spéis leat faisnéis a fháil faoi chur chun feidhme LDCST sa Mholdóiv, féach anseo. Cuireann Monatóir AE faisnéis ar fáil freisin faoin obair leanúnach atá á déanamh i gcumraíocht an Choiste Comhlachais i ndáil le Trádáil.
• cuireann an tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí (SEGS) faisnéis mhionsonraithe ar fáil freisin faoin gcaidreamh idir an tAontas agus an Mholdóiv. Chun forléargas a fháil, is féidir leat bileog eolais a cheadú freisin.
• Deasca cabhracha trádála réigiúnacha