Rialachán maidir le Rochtain ar an Margadh (MAR)

Sracfhéachaint

Leis an Rialachán maidir le Rochtain ar an Margadh (MAR) tugtar rochtain saor ó dhleacht agus saor ó chuóta ar mhargadh an Aontais do tháirgí de thionscnamh thíortha san Afraic, i Muir Chairib agus san Aigéan Ciúin

• ná tairbhe a bhaint as scéim an AE ‘Gach Ní seachas Airm’ (EBA) 
• comhaontú Comhpháirtíochta Eacnamaíche (EPA) leis an AE a thabhairt i gcrích, ach gan é a dhaingniú go fóill 

Áirítear ar na tíortha sin iad siúd i gComhphobal na hAfraice Thiar, i gComhphobal Oirthear na hAfraice agus i gCamarún. Tugtar tíortha MAR orthu anseo.

Taraifí

Faoi MAR, baineann na tíortha sin tairbhe as

• rochtain saor ó dhleacht agus saor ó chuóta ar mhargadh an Aontais do tháirgí de thionscnamh thíortha incháilithe ACC

Rialacha tionscnaimh

D’fhonn cáiliú do chóireáil fhabhrach, beidh ar do tháirge a shásamh na rialacha tionscnaimh faoin gcomhaontú. Seiceáil an “UirlisFéinmheasúnaithe Rialacha Tionscnaimh (ROSA)” i mo Chúntóir Trádála chun a mheas an gcomhlíonann do tháirge na rialacha tionscnaimh agus chun a fháil amach conas na doiciméid chearta a ullmhú.

Tá eolas ginearálta faoi na rialacha tionscnaimh ar fáil thíos.

Tá forálacha mionsonraithe in Aguisín 1 den Rialachán maidir le Rochtain ar an Margadh (MAR) (2016/1076)

Is é an tionscnamh ‘náisiúntacht eacnamaíoch’ na n-earraí trádáilte.  Má tá tú nua ar an ábhar, is féidir leat réamheolas a fháil ar na príomhchoincheapa i rannán na n-earraí.

Lamháltas

Tá na lamháltais a áirítear sa MAR níos boige ná na cinn chaighdeánacha. Is ionann iad agus 15 % de phraghas iar-oibre táirge seachas 10 %. Tá feidhm ag lamháltais shonracha maidir le teicstílí agus éadaí.

Carnadh

Foráiltear le MAR do na bealaí seo a leanas chun tionscnamh a charnadh

• carnadh déthaobhach leis an Aontas Eorpach
• carnadh trasnánach agus iomlán le OCTanna agus stáit ACC atá mar chuid de MAR. Sa chás sin, ba cheart tionscnamh na n-ionchur arna n-allmhairiú ó OCT amháin nó ó thír MAR amháin go tír MAR eile a bhunú ar bhonn na rialacha tionscnaimh a áirítear in MAR.
• cineálacha eile carntha, lena n-áirítear carnadh leis an Afraic Theas agus le tíortha comharsanachta i mbéal forbartha

Iompar díreach

Ní mór fianaise ar an iompar díreach a thíolacadh d’údaráis chustaim na tíre allmhairiúcháin.

Aistarraingt dleachta

Ceadaítear aisíocaíocht ar dhleachtanna a íocadh ar ábhair a d’allmhairigh tír MAR ar dtús lena bpróiseáil agus a easpórtáiltear chuig an AE ina dhiaidh sin.

• féach an riail ghinearálta maidir le haistarraingt dleachta

Coinníollacha soithí

Éisc a ghabhtar lasmuigh d’uiscí teorann tíre MAR, ní féidir a mheas gur de thionscnamh thír MAR iad ach amháin má ghabh soithí iad a chomhlíonann critéir áirithe maidir le

1. an áit a bhfuil an soitheach cláraithe
2. an bhratach faoina seolann sí
3. a úinéireacht

Níl aon cheanglas sonrach ann maidir le náisiúntacht na foirne nó na n-oifigeach.

Rialacha tionscnaimh táirgeshonracha

• rialacha táirgeshonracha 
• rialacha sonracha níos éasca do tháirgí talmhaíochta áirithe

Maoluithe

Arna iarraidh sin do thír de chuid MAR, is féidir maolú a dheonú faoi choinníollacha sonracha chun go mbeidh feidhm ag rialacha tionscnaimh laghdaithe i gcás táirgí sonracha de thionscnamh tíortha sonracha. Is é seo a leanas liosta an mhaolaithe a dheonaítear faoi láthair i gcomhréir leis na forálacha sin:

• maolú don tSuasalainn
• maolú don Chéinia

Ceanglais táirge

Rialacha agus ceanglais theicniúla

Bain úsáid as mo Chúntóir Trádála chun

• foghlaim faoi na ceanglais theicniúla, na rialacha teicniúla agus na nósanna imeachta teicniúla nach mór d’earraí a allmhairítear isteach san Aontas Eorpach a chomhlíonadh
• Cuardaigh na rialacha agus na rialacháin shonracha is infheidhme maidir le do tháirge agus maidir lena thír thionscnaimh

Chun féachaint ar riachtanais do do tháirge, ar dtús a aithint a chód custaim. Mura bhfuil an cód custam ar eolas agat, is féidir leat é a chuardach le hainm do tháirge san inneall cuardaigh ionsuite.

Ceanglais sláinte agus sábháilteachta, sláinte agus sláinteachas ainmhithe agus plandaí

Bain úsáid as mo Chúntóir Trádála chun

• foghlaim faoi na caighdeáin sláinte agus sláinte ainmhithe agus plandaí agus sláinteachas (sláintíocht agus fíteashláintíochta — SPS) nach mór d’earraí a allmhairítear isteach san Aontas Eorpach a chomhlíonadh 
• Cuardaigh na rialacha sláinte, sábháilteachta agus SPS is infheidhme maidir le do tháirge agus maidir lena thír thionscnaimh 

Chun féachaint ar riachtanais do do tháirge, ar dtús a aithint a chód custaim. Mura bhfuil an cód custam ar eolas agat, is féidir leat é a chuardach le hainm do tháirge san inneall cuardaigh ionsuite.

Doiciméid agus nósanna imeachta imréitigh custaim

Cruthúnas ar thionscnamh

Chun cáiliú do rátaí fabhracha dleachta, ní mór cruthúnas tionscnaimh a bheith ag gabháil le táirgí de thionscnamh thíortha MAR.
Is féidir é seo a bheith ar cheann de na nithe seo a leanas

• Deimhniú gluaiseachta EUR 1 - arna eisiúint ag údaráis chustaim na tíre onnmhairíochta. Ní mór don onnmhaireoir (nó don ionadaí údaraithe) a bhfuil iarratas á dhéanamh aige ar dheimhniú a bheith sásta doiciméid a thíolacadh lena gcruthaítear stádas tionscnaimh na dtáirgí lena mbaineann arna iarraidh sin, agus ceanglais eile an phrótacail maidir le rialacha tionscnaimh a chomhlíonadh.

  nó

• Dearbhú sonraisc eisithe ag
  • aon onnmhaireoir le haghaidh coinsíneachtaí dar luach EUR 6,000 nó níos lú
  • onnmhaireoirí formheasta le haghaidh coinsíneachtaí d’aon luach

I gcás carnadh, cruthúnas tionscnaimh le haghaidh ábhar allmhairithe ó

• tíortha MAR eile
• an tAontas Eorpach
• Críocha Custaim thar lear 

á chur ar fáil ag

• deimhniú gluaiseachta EUR 1 (carnadh trasnánach)

  nó

• dearbhú soláthraí (carnadh trasnánach agus iomlán)

Nósanna imeachta maidir le carnadh

• tá an cruthúnas tionscnaimh bailí ar feadh 10 mí

Maoin Intleachtúil agus Tásca Geografacha

• faisnéis shonrach faoi dhlíthe an Aontais Eorpaigh maidir le
  • Cearta Maoine Intleachtúla
  • Tásca Geografacha

maidir leis na tíortha is lú forbairt agus na tíortha atá i mbéal forbartha

• faisnéis ghinearálta faoi Maoin Intleachtúil agus Tásca Geografacha

Trádáil i Seirbhísí

• ní chumhdaítear le MAR ach earraí nach seirbhísí iad
• faisnéis shonrach faoi mhargadh Seirbhísí an Aontais Eorpaigh
• faisnéis ghinearálta faoi rialacha, rialacháin agus saoráidí maidir le trádáil seirbhísí

Soláthar Poiblí

• faisnéis shonrach faoi mhargadh soláthair phoiblí an AE
• faisnéis ghinearálta faoi dhlíthe soláthair phoiblí, faoi rialacha agus faoi rochtain ar mhargaí soláthair éagsúla san Aontas

Infheistíocht

• faisnéis shonrach maidir le hinfheistiú san Aontas ó lasmuigh den Aontas
• eolas ginearálta maidir le hinfheistiú lasmuigh den Aontas

Naisc agus doiciméid úsáideacha

• Rialachán maidir le rochtain ar an margadh (2016/1076)