Regoli ta’ l-oriġini
L-UE għandha ftehimiet jew arranġamenti speċjali fis-seħħ mal-pajjiżi sħab tagħha għal tariffi preferenzjali, li jinkludu wkoll regoli speċifiċi tal-oriġini biex jiġi ddeterminat meta prodott jitqies li joriġina fil-pajjiż sieħeb. F’dawn iċ-ċirkostanzi l-prodott jirċievi trattament tariffarju preferenzjali.
Ir-regoli tal-oriġini applikati għal kull pajjiż sieħeb skont il-ftehimiet differenti mhumiex identiċi, għalkemm kollha huma bbażati fuq l-istess kunċetti. Għalhekk, kull reġim preferenzjali għandu sett speċifiku ta’ regoli tal-oriġini mehmuż, li jeħtieġlek tikkonsulta kif ġej
- L-assistent Kummerċjali tiegħi jelenka r-regoli speċifiċi għall-prodott għas-suq magħżul
- Għal ħarsa ġenerali lejn il-partikolaritajiet tal-prinċipji ġenerali, id-dispożizzjonijiet u l-proċeduri applikabbli, aqra aktar fit-taqsima Swieq mhux tal-UE
Aqra aktar għal spjegazzjoni tal-prinċipji bażiċi.
Proċeduri tal-oriġini
Prova tal-oriġini
Prova tal-oriġini hija dokument kummerċjali internazzjonali li jiċċertifika li l-oġġetti inklużi f’kunsinna joriġinaw minn pajjiż jew territorju partikolari. Iċ-ċertifikati tal-oriġini għandhom jakkumpanjaw id-Dikjarazzjoni tal-Importazzjoni Doganali (jew id-Dokument Amministrattiv Uniku, id-DAU) meta jiġu pprovduti lill-Awtorità Doganali tal-UE.
L-istatus oriġinarju tal-merkanzija jista’ jiġi ppruvat jew
- ċertifikat ta’ oriġini mhux preferenzjali. Jiċċertifika li l-pajjiż tal-oriġini tal-merkanzija ma jikkwalifikax għal trattament preferenzjali — dawn iċ-ċertifikati normalment jinħarġu mill-kmamar tal-kummerċ
- ċertifikat ta’ oriġini preferenzjali — jippermetti li l-prodotti jibbenefikaw minn dazji mnaqqsa jew żero meta jiġu importati minn pajjiż mhux tal-UE, l-UE jkollha ftehim preferenzjali ma’
Dawn iċ-ċertifikati għandhom jinħarġu mill-awtoritajiet doganali tal-pajjiż esportatur u għandhom jiġu ppreżentati fil-ħin tal-iżdoganar.
Liema tip ta’ ċertifikat li għandu jintuża huwa ddeterminat minn kull ftehim preferenzjali: Formola A (għar-reġim GSP), EUR MED (għal xi każijiet konkreti fis-sistema PEM) jew EUR 1 (il-bqija tal-każijiet kollha).
Alternattivament, għall-konsenji sa EUR 6,000, l-esportaturi jistgħu joħorġu dikjarazzjoni tal-fattura irrispettivament mill-pajjiż sieħeb kummerċjali. Għal konsenji ta’ aktar minn EUR 6,000, id-dikjarazzjonijiet tal-fattura jiġu aċċettati biss meta jinħarġu mill-hekk imsejjaħ esportatur approvat.
Każ partikolari ta’ dikjarazzjonijiet ta’ fattura huwa s-sistema REX:
Is-sistema REX hija bbażata fuq prinċipju ta’ awtoċertifikazzjoni mill-operaturi ekonomiċi li joħorġu lilhom infushom l-hekk imsejħa “dikjarazzjonijiet dwar l-oriġini”.
Dikjarazzjoni dwar l-oriġini hija dikjarazzjoni tal-oriġini miżjuda mill-esportatur irreġistrat fuq il-fattura jew kwalunkwe dokument kummerċjali ieħor. It-test tad-dikjarazzjoni dwar l-oriġini jinsab fl-Anness 22–07 tal-AI KDU (ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/2447 (ĠU L 343, 29/12/2015) (CELEX 32015R2447).
Biex ikunu intitolati jagħmlu dikjarazzjoni dwar l-oriġini, l-operaturi ekonomiċi jridu jkunu rreġistrati f’bażi tad-data mill-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiż ta’ oriġini tagħhom. Wara din ir-reġistrazzjoni, l-operatur ekonomiku jsir “esportatur irreġistrat”.
L-informazzjoni dwar id-data tal-esportatur irreġistrat hija ppubblikata fuq il-paġni speċifiċi tal-UE dwar ir-REX. F’din il-paġna l-kumpaniji jistgħu jivverifikaw il-validità tar-reġistrazzjonijiet ta’ dawk l-esportaturi rreġistrati li jippreżentaw dikjarazzjonijiet dwar l-oriġini.
Kun af li għall-konsenji ta’ valur inqas minn EUR 6,000, id-dikjarazzjoni tal-oriġini ma tista’ ssir bl-ebda obbligu ta’ reġistrazzjoni.
Implimentazzjoni progressiva tas-Sistema REX
Is-sistema REX qiegħda progressivament tissostitwixxi s-sistema attwali bbażata fuq iċ-ċertifikati tal-oriġini maħruġa mill-awtoritajiet governattivi u fuq id-dikjarazzjonijiet tal-fatturi magħmula mill-operaturi ekonomiċi.
Din ġiet applikata l-ewwel u gradwalment għas-Sistema Ġeneralizzata ta’ Preferenzi (GSP). Ara l-istat attwali tal-implimentazzjoni tagħha u l-lista tal-pajjiżi li japplikawha hawnhekk.
Informazzjoni Vinkolanti dwar l-Oriġini (BOI)
Jekk m’intix ċert dwar l-oriġini tal-merkanzija tiegħek, jew sempliċiment trid ċertezza legali, tista’ tapplika għal deċiżjoni ta’ Informazzjoni Vinkolanti dwar l-Oriġini (BOI).
Id-deċiżjonijiet BOI huma vinkolanti fuq id-detentur u fuq l-awtoritajiet doganali tal-UE. Huma validi — u jorbtu — wara l-ħruġ tagħhom, sakemm il-merkanzija u ċ-ċirkostanzi deskritti meta ssir applikazzjoni għal deċiżjoni BOI jkunu identiċi f’kull aspett. Normalment ikunu validi għal tliet snin mid-data tal-ħruġ.
Hawnhekk tista’ ssib lista ta’ awtoritajiet responsabbli għall-ħruġ ta’ BOIs f’kull wieħed mis-27 pajjiż tal-UE (jekk jogħġbok ara p. 19 fil-ĠU C29 tat-28.01.2017). Hawnhekk tista’ ssib ukoll Gwida ulterjuri dwar Informazzjoni Vinkolanti dwar l-Oriġini.