Oost-Afrikaanse Gemeenschap (EPO)

In een notendop

De EAC is een van de meest geïntegreerde regionale economische gemeenschappen van de Afrikaanse Unie. Het is een douane-unie, waarbij de meeste goederen en diensten rechtenvrij tussen de lidstaten worden verhandeld en een gemeenschappelijk buitentarief met derde landen heeft. Als gemeenschappelijke markt kunnen personen, goederen, diensten en kapitaal vrij circuleren. Voorts is de EAC van plan in 2023 een monetaire unie tot stand te brengen en aan te dringen op nauwere politieke integratie.

De onderhandelingen over de EPO tussen de EU en EAC zijn in oktober 2014 met succes afgerond. De overeenkomst is reeds ondertekend door Kenia, Rwanda en alle EU-lidstaten. De inwerkingtreding wacht nog op de ondertekening door de andere OAG-lidstaten (Tanzania, Uganda, Burundi, naast Zuid-Sudan), vóór de ratificatie door alle partijen.

Zodra de EPO EU-EAC in werking treedt, zal zij onmiddellijk rechten- en contingentvrije toegang tot de EU-markt bieden voor alle OAG-uitvoer, in combinatie met een gedeeltelijke en geleidelijke openstelling van de OAG-markt voor invoer uit de EU.

De overeenkomst bevat ook gedetailleerde bepalingen inzake oorsprongsregels en sanitaire en fytosanitaire maatregelen. Het verbiedt ongerechtvaardigde of discriminerende invoer- en uitvoerbeperkingen en helpt zo de inspanningen van de EAC om niet-tarifaire belemmeringen in de handel binnen de OAG-landen weg te nemen.

Bovendien zijn de hoofdstukken over landbouw en visserij bedoeld om de samenwerking op het gebied van het duurzame gebruik van hulpbronnen te versterken. De partijen verbinden zich ook tot verdere onderhandelingen over de handel in diensten en handelsgerelateerde regels met betrekking tot duurzame ontwikkeling, mededingingsbeleid, investeringen en ontwikkeling van de particuliere sector, intellectuele-eigendomsrechten en transparantie bij overheidsopdrachten.

Begunstigde landen

• Burundi — in afwachting van ondertekening. Valt onder de regeling „alles behalve wapens” (EBA).
• Kenia — De EPO heeft ondertekend en geratificeerd. Valt niet onder de EBA. Heeft rechten- en contingentvrije toegang tot de EU-markt.
• Rwanda — ondertekenaar van de EPO. Valt onder de EBA.
• Tanzania — in afwachting van ondertekening. Valt onder de EBA.
• Uganda — in afwachting van ondertekening. Valt onder de EBA.
• South Soudan — Did neemt niet deel aan de onderhandelingen, aangezien het land in 2016 tot de EAC toetrad. Kunnen toetreden tot de overeenkomst wanneer zij in werking treedt. Is geen lid van de WTO. Valt onder de EBA.

Asymmetrische bepalingen ten gunste van OAG-landen

De EPO EU-EAC voorziet in asymmetrische bepalingen ten gunste van de OAG-landen, zoals de uitsluiting van gevoelige producten van de liberalisering, lange liberaliseringsperioden, flexibele oorsprongsregels en speciale waarborgen en maatregelen voor de landbouw, de voedselzekerheid en de bescherming van de opkomende industrie.

• Terwijl de EU-markten onmiddellijk en volledig open zijn, opent de OAG-markt gedeeltelijk en geleidelijk voor invoer uit de EU, waarbij ten volle rekening wordt gehouden met de verschillen in ontwikkelingsniveau.

Tarieven

• De EU zal 100 % rechten- en contingentvrije toegang verlenen aan alle invoer uit OAG-landen. De toegang tot de EU-markt is permanent, volledig en vrij voor iedereen
• De OAG-landen afschaffen 82,6 % van de douanerechten geleidelijk over 15-25 jaar. Gevoelige producten zijn volledig uitgesloten van liberalisering, waaronder diverse landbouwproducten, wijnen en gedistilleerde dranken, chemicaliën, kunststoffen, papier op basis van hout, textiel en kleding, schoeisel, keramische producten, glaswerk, artikelen van onedel metaal en voertuigen.
• Als de invoer van bepaalde EU-goederen in de landen van het MAP plotseling toeneemt, kunnen de OAG-landen vrijwaringsmaatregelen zoals invoerquota en de herinvoering van rechten toepassen.
• Er worden beperkingen opgelegd aan mogelijke aanvullende uitvoerbelastingen op grondstoffen en niet-verwerkte levensmiddelen. Bijgevolg zullen de OAG-leden pas na kennisgeving aan de EU en gedurende een beperkte periode nieuwe uitvoerbelastingen kunnen opleggen.
• Gebruik de zoekoptie van My Trade Assistant om de exacte informatie te vinden over rechten en tarieven voor uw specifieke product, rekening houdend met het land van herkomst en bestemming. Neem in geval van twijfel contact op met uw douaneautoriteiten.

Oorsprongsregels

Om voor een preferentiële behandeling in aanmerking tekomen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de interactieve tool „Oorsprongsregels voor zelfbeoordeling (ROSA)” in My Trade Assistant om te beoordelen of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Hieronder vindt u algemene informatie over de oorsprongsregels.

Flexibele oorsprongsregels stellen de OAG-landen in staat producten uit te voeren met inputs uit andere landen, met name in belangrijke sectoren — landbouw, visserij en textiel en kleding. Zo kan een textielproduct de EU rechtenvrij binnenkomen als ten minste één productiefase — zoals weven of breien — in een EPO-land plaatsvond.

Tolerantie

De in de EPO opgenomen toleranties zijn soepeler dan de gebruikelijke toleranties. Zij bedragen 15 % in de prijs af fabriek van het eindproduct, in plaats van 10 % in de meeste overeenkomsten van de EU. Voor textiel en kleding gelden specifieke toleranties.

Cumulering

De EPO omvat de volgende soorten cumulatie:

• Bilaterale cumulatie met de EU
• Diagonale en volledige cumulatie met LGO en ACS-landen, onder bepaalde voorwaarden.
• Cumulatie met naburige ontwikkelingslanden, onder bepaalde voorwaarden.

Rechtstreeks vervoer

Het bewijs van rechtstreeks vervoer moet worden voorgelegd aan de douaneautoriteiten van het land van invoer.

Teruggave van douanerechten

Terugbetaling kan worden gevraagd voor rechten die zijn betaald voor materialen die eerder voor verdere verwerking werden ingevoerd en vervolgens werden uitgevoerd naar een land dat een EPO met de EU heeft ondertekend.

Voorwaarden van de vaartuigen

Vis gevangen in volle zee en in de exclusieve economische zones van OAG-landen kan alleen als van oorsprong uit een OAG-land worden beschouwd wanneer zij wordt gevangen door vaartuigen die aan bepaalde criteria voldoen. Deze criteria hebben betrekking op de plaats van registratie van een vaartuig, de vlag waaronder het schip „vaart” en de eigendom ervan.

Er is geen specifiek vereiste inzake de nationaliteit van de bemanning, kapiteins of officieren. Deze vereisten, die deel uitmaakten van de oorspronkelijke Overeenkomst van Cotonou, zijn nu geschrapt om het toekennen van de oorsprong aan door EPO-landen gevangen vis te vergemakkelijken.

Productspecifieke oorsprongsregels

• Productspecifieke voorschriften zijn opgenomen in bijlage II bij de EPO EU-EAC.
• Controleer de productspecifieke oorsprongsregels voor uw product via My Trade Assistant

Productvoorschriften

Technische voorschriften en eisen

• Lees meer over de technische vereisten, regels en procedures [link] waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te kunnen worden ingevoerd.
• Zoek de specifieke regels en voorschriften die van toepassing zijn op uw product en het land van herkomst in de My Trade Assistant database.

Gezondheids- en veiligheidseisen SPS-voorschriften

• Lees meer over de algemene normen op het gebied van gezondheid, veiligheid, sanitaire en fytosanitaire (SPS) normen waaraan goederen moeten voldoen om in de Europese Unie te mogen worden ingevoerd.
• Zoek de gezondheids-, veiligheids- en SPS-regels die van toepassing zijn op uw product en zijn land van herkomst in de databank My Trade Assistant.

Douaneformaliteiten en -procedures

Bewijzen van oorsprong

• Om toegelaten exporteur te worden, moet u aan uw douaneautoriteiten kunnen aantonen dat uw producten van oorsprong zijn en welke andere voorwaarden zij eventueel stellen.

De douaneautoriteiten kunnen uw status van toegelaten exporteur intrekken in geval van misbruik. Voor meer informatie over de procedures kunt u contact opnemen met uw douaneautoriteiten.

• Om voor preferentiële rechten in aanmerking te komen, moeten producten van oorsprong uit OAG-landen vergezeld gaan van een bewijs van oorsprong. Bewijs van oorsprong blijft 10 maanden geldig. Dit kan het volgende zijn:
  • een certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 — afgegeven door de douaneautoriteiten van het land van uitvoer. De exporteur (of gemachtigde vertegenwoordiger) die een certificaat aanvraagt, moet bereid zijn op verzoek documenten over te leggen waaruit de oorsprong van de betrokken producten blijkt en aan de andere voorwaarden van het protocol betreffende de oorsprongsregels voldoet.
  • een factuurverklaring — afgegeven door een exporteur voor zendingen met een waarde van 6,000 EUR of minder, of door toegelaten exporteurs, voor zendingen van welke waarde dan ook. Bij het invullen van een factuurverklaring moet u bereid zijn documenten over te leggen waaruit blijkt dat uw producten van oorsprong zijn.

Andere documenten

• Lees meer over andere douanedocumenten en -procedures die nodig zijn voor invoer in de Europese Unie.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

• Specifieke informatie vinden over de EU-wetgeving inzake intellectuele eigendom en geografische aanduidingen, alsook over het IER-beleid van de EU ten aanzien van de minst ontwikkelde landen en ontwikkelingslanden
• Algemene informatie over intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

De handel in diensten

• Specifieke informatie over de EU-markt voor diensten
• Algemene informatie over de regels, regelingen en faciliteiten voor de handel in diensten

Overheidsopdrachten

• Specifieke informatie over de EU-markt voor overheidsopdrachten
• Algemene informatie over wetgeving inzake overheidsopdrachten, regels en toegang tot verschillende markten

Investeringen

• Specifieke informatie over buitenlandse investeringen in de EU
• Algemene informatie om uw investering in het buitenlandmogelijk te maken 

Andere (concurrentie, handel en duurzame ontwikkeling)

Concurrentie

• Sinds 2014 heeft de EU een einde gemaakt aan de exportsubsidies voor alle producten die naar alle EPO-landen worden uitgevoerd.
• De EU heeft maatregelen met productie- en handelsverstorende maatregelen tot een minimum beperkt
• Het hoofdstuk over landbouw garandeert dat de EU geen exportsubsidies zal toepassen, zelfs niet in tijden van marktcrisis.
• Als de lokale industrie wordt bedreigd door een toename van de invoer uit Europa, kunnen op grond van de EPO maatregelen worden genomen om de industriële sectoren en de opkomende OAG-industrie te beschermen.

Duurzame ontwikkeling

• Het hoofdstuk over landbouw is gericht op duurzame landbouwontwikkeling, met inbegrip van voedselzekerheid, plattelandsontwikkeling en armoedebestrijding in de OAG. Zij verbindt de partijen tot een intensievere beleidsdialoog over landbouw en voedselzekerheid, met inbegrip van transparantie met betrekking tot hun respectieve binnenlandse beleid.
• Het hoofdstuk over visserij versterkt de samenwerking op het gebied van het duurzame gebruik van hulpbronnen op visserijgebied, zoals de beoordeling en het beheer van de bestanden; monitoring van ecologische, economische en sociale effecten; overeenstemming met bestaande nationale wetgeving en relevante internationale instrumenten; doeltreffende controle en bewaking ter bestrijding van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij;
• Het hoofdstuk over economische en ontwikkelingssamenwerking heeft tot doel het concurrentievermogen van de OAG-economieën te vergroten, de voorzieningscapaciteit op te bouwen en de OAG-leden bij te staan bij de vlotte uitvoering van de EPO;
• De EPO is nauw verbonden met de Overeenkomst van Cotonou en de essentiële elementen daarvan, zoals mensenrechten, democratie en de rechtsstaat;

Regionale integratie

De EPO heeft evenzeer betrekking op de handel tussen de OAG-landen als op de handel met de EU.

• De EPO verbiedt ongerechtvaardigde of discriminerende beperkingen op in- en uitvoer, hetgeen bijdraagt tot de inspanningen van de EAC om niet-tarifaire belemmeringen (NTB’s) in de handel binnen de OAG-landen uit de weg te ruimen.

Capaciteitsopbouw en technische bijstand

De EU verleent steun, die zal worden gefinancierd via bestaande instrumenten, met name de ontwikkelingsbegroting van de EU en het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), via „Hulp voor handel”.

Nuttige links en documenten

• Mijn handelsassistent — alles wat u moet weten voor uw specifieke uitvoer/invoer uit/naar de EU
• Zie de geconsolideerde tekst van de EPO EU-EAC.