Diepe en brede vrijhandelsruimte EU-Moldavië

De overeenkomst in een oogopslag

De associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Moldavië is in juni 2014 ondertekend en is sinds juli 2016 volledig van kracht.

Zie de volledige tekst en bijlagen van de overeenkomst.

Wat zijn de voordelen voor uw bedrijf?

De associatieovereenkomst

• vergemakkelijkt de uitvoer naar en de invoer uit de Republiek Moldavië (hierna „Moldavië” genoemd)
• verlaagt de tarieven en maakt een efficiënte en snelle uitvoering van douaneprocedures mogelijk

Daarnaast voorziet de overeenkomst in een geleidelijk proces van aanpassing van de Moldavische wetgeving, regels en procedures aan die van de EU, bijvoorbeeld op het gebied van normen, waardoor handelaren verder worden gefaciliteerd.

Wie mag uit de EU naar Moldavië exporteren in het kader van de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië?

Als u een bedrijf bent dat in een EU-lidstaat is geregistreerd en een geldige douaneaangifte — en zo nodig een uitvoervergunning — hebt verkregen, kunt u exporteren in het kader van de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië.

Wie kan uit Moldavië naar de EU exporteren in het kader van de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië?

Om naar de EU uit te voeren in het kader van de overeenkomst tussen de EU en Moldavië, moet u een in de Republiek Moldavië geregistreerde onderneming zijn.

De EU is een van de grootste handelspartners van Moldavië. De belangrijkste handelsgoederen tussen de EU en Moldavië zijn machines en apparaten, plantaardige producten, textiel en textielwaren, alsmede onedele metalen.

Tarieven

Industriële goederen

Op de datum van de voorlopige inwerkingtreding van de overeenkomst heeft de EU alle douanerechten op industrieproducten uit Moldavië afgeschaft, terwijl Moldavië is begonnen met de geleidelijke afschaffing van de tarieven voor bepaalde producten gedurende een overgangsperiode van 3 tot 5 jaar, zoals

• bepaalde soorten kunststof en soortgelijke producten
• meubelen
• diverse textielproducten (bv. tapijten en kleding)

Moldavië heeft zijn tarieven voor deze producten uiterlijk op 1 september 2019 volledig afgeschaft.

Landbouwproducten

De overeenkomst verlaagt ook de tarieven voor landbouwproducten.

Moldavië is overeengekomen de tarieven voor de meeste van zijn landbouwproducten af te schaffen na een overgangsperiode van maximaal tien jaar. Dit is bijvoorbeeld relevant voor

• wijnen
• sommige bereidingen voor menselijke consumptie

Daarnaast heeft Moldavië zich ertoe verbonden de tarieven in het kader van specifieke tariefcontingenten (tariefcontingenten) af te schaffen voor een aantal gevoelige producten, zoals

• varkensvlees
• pluimvee
• zuivelproducten
• verwerkte vleesproducten
• suikers

De tariefcontingenten die voor de EU-uitvoer van deze producten naar Moldavië worden toegekend, zijn in bijlage XV-D Lijst van concessies als volgt gedefinieerd:

Moldavië — Tariefcontingent (in ton)

	2020	2021	2022
1. Varkensvlees *	4,500	5,000	5,500
2. Pluimvee *	5,000	5,500	6,000
3. Zuivel *	1,500	2,000
4. Verwerkt vlees	1,700
5. Suikers *	7,000	8,000	9,000
6. Zoetstoffen	640

* de quota voor varkensvlees, pluimvee, zuivel en suikers zijn in 2020 herzien.

Op haar beurt heeft de EU haar tarieven voor landbouwproducten vanaf de eerste dag afgeschaft, met uitzondering van specifieke gevoelige producten, waarvoor zij ook tariefcontingenten heeft ingevoerd. Dit betekent dat elk jaar slechts een beperkt aantal gevoelige producten vrij van rechten kan worden verhandeld. De exacte bedragen zijn vastgesteld in bijlage 15A bij de associatieovereenkomst.

De tariefcontingenten die voor de Moldavische uitvoer van deze producten naar de EU worden toegekend, zijn in bijlage XV-A Producten waarvoor jaarlijkse rechtenvrije tariefcontingenten (Unie) gelden, als volgt gedefinieerd:

EU — Tariefcontingent (in ton) *

Tomaat	2,000
Knoflook	220
Tafeldruiven	20,000
Appelen	40,000
Verse kersen	1,500,000
Pruimen	15,000
Druivensap	500

* Deze contingenten worden beheerd op basis van het beginsel „wie het eerst komt, het eerst maalt”. De aanvraagperiode loopt van 1 januari tot en met 31 december. Controleer, voordat u exporteert, het saldo van elk toepasselijk quotum.

Indien de invoer in de EU deze tariefcontingenten overschrijdt, is een meestbegunstigingsrecht van toepassing. Bovendien wordt erop gewezen dat voor bepaalde groenten en fruit de betaling van invoerprijzen in de EU vereist is. Dit is bijvoorbeeld het geval voor tomaten. Dit betekent dat aan de invoerheffingen van uw goederen toeslagen kunnen worden toegevoegd indien de invoerprijs lager is dan een vastgestelde invoerprijs.

Daarnaast bevat bijlage XV-C een lijst van landbouwproducten waarvoor de EU een „antiontwijkingsmechanisme” kan toepassen. Dit betekent dat indien de invoer uit Moldavië een bepaald niveau overschrijdt, de EU de lagere tarieven voor deze producten voor een periode van zes maanden mag opschorten.

De overeenkomst staat geen douanerechten op uitvoer toe. Het bevat ook een zogenaamde standstillclausule. Deze clausule houdt in dat noch de EU, noch Moldavië de douanerechten kan verhogen of nieuwe rechten kan invoeren die gericht zijn op goederen van de andere partij. De overeenkomst verbiedt ook kwantitatieve invoer- en uitvoerbeperkingen (met uitzondering van beperkingen die zijn toegestaan op grond van WTO-regels, zoals artikel XI van de GATT).

Zoek het tarief dat van toepassing is op uw product in My Trade Assistant.

Oorsprongsregels

 

Om voor een preferentiële behandeling in aanmerking tekomen, moet uw product voldoen aan de oorsprongsregels van de overeenkomst. Raadpleeg de interactieve tool „Oorsprongsregels voor zelfbeoordeling (ROSA)” in My Trade Assistant om te beoordelen of uw product aan de oorsprongsregels voldoet en hoe u de juiste documenten kunt opstellen.

Algemene informatie over de oorsprongsregels en de oorsprongsprocedures is te vinden in dit deel.

Oorsprong is de „economische nationaliteit” van verhandelde goederen. Bent u nieuw op het onderwerp, dan vindt u een inleiding op de belangrijkste concepten in de rubriek „Goederen”.

Oorsprongsregels

Waar vind ik de oorsprongsregels?

De oorsprongsregels die uit hoofde van de associatieovereenkomst met Moldavië van toepassing zijn, zijn vastgesteld in aanhangsel I van de Regionale Conventie betreffende de pan-Euro-mediterrane preferentiële oorsprongsregels (de PEM-conventie). Deze regels worden momenteel herzien en medio 2021 moet een nieuwe reeks alternatieve oorsprongsregels van toepassing zijn, waaronder bepalingen inzake cumulatie, terugbetaling van rechten, tolerantie en de regel van niet-wijziging (zie hieronder) die zullen worden versoepeld.

De PEM-conventie inzake oorsprongsregels heeft tot doel gemeenschappelijke oorsprongsregels en cumulatie tussen 25 overeenkomstsluitende partijen (de EU, de EVA, de Balkanlanden en de vrijhandelspartners uit de zuidelijke en oostelijke nabuurschap van de EU) en de EU vast te stellen om de handel te vergemakkelijken en de toeleveringsketens in de zone te integreren.

De lijst van de partijen bij het PEM-verdrag

Gedetailleerde informatie over het pan-Euro-med-systeem is te vinden in het gebruikershandboek.

Is mijn product van oorsprong uit de EU of Moldavië overeenkomstig de PEM-conventie?

Om in aanmerking te komen voor het lagere of nultarief in het kader van de PEM-conventie moet het van oorsprong zijn uit de EU of Moldavië.

Een product „van oorsprong” is, indien het:

• geheel en al in de EU of in Moldavië zijn verkregen, of
• vervaardigd in de EU of in Moldavië met gebruikmaking van niet van oorsprong zijnde materialen, indien deze materialen voldoende zijn be- of verwerkt in overeenstemming met de productspecifieke regels (PSR) van bijlage II bij aanhangsel I van de PEM-conventie
  ; zie ook bijlage I „Inleidende aantekeningen” bij productspecifieke oorsprongsregels. Voor bepaalde producten bestaan er enkele alternatieve productspecifieke regels — zie aanhangsel II

Het product moet ook voldoen aan alle andere toepasselijke eisen van het hoofdstuk, zoals ontoereikende be- of verwerking, en aan de regel van rechtstreeks vervoer. Er zijn ook enkele extra flexibiliteit om u te helpen te voldoen aan productspecifieke regels zoals tolerantie of cumulatie.

Voorbeelden van de belangrijkste soorten productspecifieke regels in EU-handelsovereenkomsten

• de regel van de toegevoegde waarde — de waarde van alle niet van oorsprong zijnde materialen in een product mag een bepaald percentage van de prijs af fabriek niet overschrijden
• de wijziging van de tariefindeling — het productieproces leidt tot een wijziging van de tariefindeling tussen de niet van oorsprong zijnde materialen en het eindproduct — bijvoorbeeld de productie van papier (hoofdstuk 48 van het geharmoniseerd systeem) uit niet van oorsprong zijnde pulp (hoofdstuk 47 van het geharmoniseerd systeem)
• specifieke bewerkingen — een specifiek productieproces is vereist, bijvoorbeeld het spinnen van vezels tot garen — dergelijke regels worden meestal gebruikt in de textielkleding- en chemische sector.

Tips om u te helpen aan de productspecifieke regels te voldoen

De overeenkomst biedt extra flexibiliteit om u te helpen te voldoen aan de productspecifieke regels, zoals toleranties of cumulatie.

Tolerantie

• de tolerantieregel staat de producent toe niet van oorsprong zijnde materialen te gebruiken die normaal gesproken op grond van de productspecifieke regel verboden zijn tot 10 % van de prijs af fabriek van het product.
• deze tolerantie kan niet worden gebruikt om een maximumwaarde van de in de productspecifieke voorschriften vermelde niet van oorsprong zijnde materialen te overschrijden.
• specifieke toleranties zijn van toepassing op textiel en kleding die zijn ingedeeld onder de GS-hoofdstukken 50 tot en met 63, die zijn opgenomen in de aantekeningen 5 tot en met 6 van bijlage I Inleidende aantekeningen bij de lijst in bijlage II

Cumulering

De PEM-conventie voorziet in drie manieren om de oorsprong te cumuleren.

• bilaterale cumulatie — materialen van oorsprong uit Moldavië kunnen als van oorsprong uit de EU worden beschouwd (en omgekeerd) wanneer zij bij de productie van het product in de EU worden gebruikt.
• diagonale cumulatie — materialen van oorsprong uit een partij bij de PEM-conventie kunnen als van oorsprong uit een andere partij worden beschouwd wanneer wordt beoordeeld of het eindproduct van oorsprong is om voor preferentiële toegang in aanmerking te komen bij uitvoer naar een derde partij in de pan-Euro-mediterrane zone. diagonale cumulatie is
  echter alleen van toepassing als er een handelsovereenkomst bestaat tussen alle betrokken partijen en die landen dezelfde oorsprongsregels toepassen. Controleer de „matrix” (tabel met alle overeenkomsten die van kracht zijn op basis van de PEM-conventie) waarin de verdragsluitende partijen zijn vermeld waarmee Moldavië diagonale cumulatie kan toepassen. In april 2020 waren de gemeenschappelijke partners van de EU en de Republiek Moldavië die voor diagonale cumulatie in aanmerking kwamen, Türkiye en de Westelijke Balkan (partners in het kader van de Midden-Europese Vrijhandelsovereenkomst (CEFTA)).
• volledige cumulatie — de be- of verwerking in een PEM-partij kan worden beschouwd als be- of verwerkingen in een andere PEM-partij, ongeacht of de be- of verwerking volstaat om de oorsprong te verlenen aan
  Moldavië, kan volledige cumulatie in de handel binnen de CEFTA-landen gebruiken.

 

Hoe werkt diagonale cumulatie?

Diagonale cumulatie vindt plaats tussen verschillende landen die dezelfde oorsprongsregels hebben en met elkaar handelsovereenkomsten hebben gesloten. Dit is wanneer een producent van goederen in een van beide landen materialen kan invoeren en gebruiken alsof zij van oorsprong zijn uit hun eigen land. Zo kan een Moldavische handelaar die kleding voor uitvoer naar de EU vervaardigt, op grond van de PEM-conventie weefsels van oorsprong uit Türkiye gebruiken om de kleding te vervaardigen en ze als van oorsprong uit Moldavië meetellen. Aan het vereiste van dubbele verwerking, d.w.z. de vervaardiging van weefsels van (niet van oorsprong zijnde) garen en de productie van kleding, is voldaan en de kleding wordt geacht van oorsprong te zijn uit Moldavië wanneer zij naar de EU wordt uitgevoerd en zal derhalve vrije toegang tot de EU-markt genieten.

Nadere uitleg over PEM-cumulatie is hierte vinden.

Overige voorschriften

Het product moet ook voldoen aan alle andere toepasselijke eisen van het verdrag, zoals ontoereikende be- of verwerking of de regel van rechtstreeks vervoer.

Vervoer door een derde land: regel van rechtstreeks vervoer

Producten van oorsprong moeten van de EU naar Moldavië (en omgekeerd) of over het grondgebied van de overeenkomstsluitende partijen waarmee cumulatie van toepassing is, worden vervoerd zonder verdere be- of verwerking in een derde land.

Sommige handelingen kunnen in een derde land worden uitgevoerd als de producten onder douanetoezicht blijven, zoals:

• plaats
• opnieuw laden
• elke andere bewerking die bedoeld is om producten in goede staat te bewaren

Het bewijs dat aan deze voorwaarden is voldaan, wordt geleverd aan de douaneautoriteiten van het land van invoer door overlegging van:

• een enkel vervoersdocument (bv. een cognossement) voor het vervoer van het land van uitvoer door het derde land via hetwelk de goederen zijn doorgevoerd
• een certificaat dat is afgegeven door de douaneautoriteiten van het derde land waar u uw goederen vervoert
• bij gebreke van bovengenoemde stukken, enig ander bewijsstuk.

Teruggave van douanerechten

In het kader van de PEM-overeenkomst in de handel tussen de EU en Moldavië is het niet mogelijk om terugbetaling te krijgen van eerder betaalde rechten op niet van oorsprong zijnde materialen die worden gebruikt voor de vervaardiging van een product dat in het kader van een preferentieel tarief wordt uitgevoerd.

Oorsprongsprocedures

Exporteurs en importeurs moeten de oorsprongsprocedures volgen. De procedures zijn beschreven in titel V betreffende het bewijs van oorsprong en titel VI inzake regelingen voor administratieve samenwerking. Zij verduidelijken bijvoorbeeld hoe de oorsprong van een product moet worden aangegeven, hoe voorkeuren kunnen worden aangevraagd of hoe de douaneautoriteiten de oorsprong van een product kunnen controleren.

Hoe kunt u aanspraak maken op een preferentieel tarief?

Om voor een preferentieel tarief in aanmerking te komen, moeten importeurs een bewijs van oorsprong overleggen.

Het bewijs van oorsprong kan een van de volgende zijn:

• een certificaat inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED, of
• een oorsprongsverklaring of een oorsprongsverklaring EUR-MED

Het bewijs van oorsprong is geldig gedurende een periode van 4 maanden vanaf de datum van afgifte.

Certificaten inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED

• de certificaten inzake goederenverkeer EUR.1 of EUR-MED worden afgegeven door de douaneautoriteiten van het land van uitvoer.
• De bijlagen III a en III b bevatten modellen van EUR.1- en EUR-MED-certificaten en bevatten instructies voor het invullen ervan.
• de exporteur die het certificaat aanvraagt, moet bereid zijn documenten over te leggen waaruit de oorsprong van de betrokken producten blijkt.

Op bladzijde 72 van het handboek wordt nader toegelicht wanneer het EUR.1- of EUR-MED-certificaat moet worden gebruikt.

Oorsprongsverklaring of EUR-MED-oorsprongsverklaring

Exporteurs kunnen zelf verklaren dat hun product van oorsprong is uit de EU of uit de partij bij de PEM-conventie door een oorsprongsverklaring te verstrekken. De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld door:

• toegelaten exporteur
• elke exporteur, indien de totale waarde van de zending niet meer dan 6,000 EUR bedraagt.

Hoe moet een oorsprongsverklaring worden opgesteld?

De exporteur moet de volgende verklaring op de factuur, de pakbon of een ander handelsdocument waarmee het product kan worden geïdentificeerd (bijlage IV bis), invullen, viseren of afdrukken:

„De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr....) ) verklaart dat, tenzij duidelijk anders is vermeld, deze producten van... preferentiële oorsprong zijn.”

Een EUR-MED-oorsprongsverklaring opstellen

In dit geval is de verklaring de volgende (bijlage IV b):

„De exporteur van de producten waarop dit document betrekking heeft (douanevergunning nr....) verklaart dat, tenzij duidelijk anders is vermeld, deze producten van... preferentiële oorsprong zijn.

— cumulatie toegepast met... (naam van het land/de landen).

- geen cumulatie toegepast”

De oorsprongsverklaring kan worden opgesteld in elke officiële taal van de EU of in de officiële talen van de PEM-zone, zoals vermeld in bijlage IV, onder a) en b) (de verklaring met betrekking tot cumulatie moet altijd in het Engels zijn).

U moet uw oorsprongsverklaring met de hand ondertekenen. Als u een toegelaten exporteur bent, bent u van deze verplichting vrijgesteld op voorwaarde dat u uw douaneautoriteiten een schriftelijke verklaring doet toekomen dat u de volledige verantwoordelijkheid aanvaardt voor elke verklaring die u identificeert.

Controle van de oorsprong

Douaneautoriteiten kunnen nagaan of een ingevoerd product inderdaad van oorsprong is of aan andere oorsprongseisen voldoet. Verificatie is gebaseerd op

• administratieve samenwerking tussen douaneautoriteiten van in- en uitvoerpartijen
• controles uitgevoerd door de lokale douane. Bezoeken van de importerende partij aan de exporteur zijn niet toegestaan

De autoriteiten van de exporterende partij stellen de oorsprong definitief vast en stellen de autoriteiten van de invoerende partij in kennis van de resultaten.

Productvoorschriften

Technische voorschriften en eisen

Moldavië heeft stappen ondernomen om zijn wetgeving, normen en procedures inzake technische handelsbelemmeringen aan te passen aan die van de EU. Dit maakt het voor u gemakkelijker om handel te drijven tussen Moldavië en de EU.

Moldavië heeft de regelgeving aangepast, waaronder:

• de erkenning en het in de handel brengen van producten. Hierin worden de modules van de conformiteitsbeoordelingsprocedures beschreven.
• algemene productveiligheid met criteria voor wat in aanmerking moet worden genomen wanneer een product als veilig wordt aangemerkt, en waarin wordt bepaald wanneer een product moet worden verboden omdat het een ernstig risico voor de gezondheid en veiligheid vormt

Zie bijlage XVI bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië voor een lijst van deze verordeningen en andere wetgeving die Moldavië ten uitvoer heeft gelegd.

Moldavië heeft ook ingestemd met onderlinge aanpassing.

• veiligheidseisen voor een breed scala aan producten, waaronder machines, liften, speelgoed, medische hulpmiddelen en drukvaten van eenvoudige vorm
• producten waarvoor geen „ Conformité Européenne” (CE) is vereist, zoals cosmetische producten, motorvoertuigen, chemische stoffen en farmaceutische producten

Wat de normen betreft, heeft Moldavië

• internationale en Europese normen goedkeuren volgens beste praktijken
• zich ertoe verbonden tegenstrijdige nationale normen in te trekken. Dit omvat eventuele tegenstrijdige GOST-normen (Gosudarstvenny Standart) diein de voormalige Sovjetstaten worden gebruikt — de Moldavische nationale normalisatie-instelling heeft zeven technische comités opgericht om tegenstrijdige normen vast te stellen die moeten worden ingetrokken.

 

Als u goederen uit Moldavië in de EU wilt invoeren van een fabrikant die ervoor heeft gekozen zijn eigen specificaties uit Moldavië te gebruiken, moet u een door de fabrikant ondertekende EU-conformiteitsverklaring verkrijgen.

De EU-conformiteitsverklaring certificeert en verklaart dat de betrokken producten aan de desbetreffende eisen en normen voldoen. Daarna kan de fabrikant het etiket „ Conformité Européenne” (CE) bij zijn goederen voegen, waaruit blijkt dat het voldoet aan de EU-normen.

Als uw fabrikant ervoor kiest de conformiteit aan te tonen aan de hand van een EU-conformiteitsverklaring, kan het meer kosten in termen van geld en tijd dan werken met de geharmoniseerde EU-normen die gelijkwaardigheid opleveren.

Bekijk de geharmoniseerde normen die zijn gegroepeerd in de bestaande sectorale productrichtlijnen.

Contactpersonen voor technische voorschriften

Hoe weet ik dat de goederen die ik in de EU invoert, voldoen aan de voorschriften en normen van de EU?

Als u goederen invoert die een hoog risico vormen voor het algemeen belang (bv. drukvaten, liften en bepaalde machines) in de EU, moet een conformiteitsbeoordeling worden uitgevoerd door een aangemelde instantie (gewoonlijk een specifieke organisatie zoals laboratoria of inspectie- en certificeringsinstanties die door de Moldavische regering zijn geaccrediteerd).

Het ministerie van Economie en Infrastructuur houdt toezicht op ondergeschikte instellingen die verantwoordelijk zijn voor taken zoals conformiteitsbeoordelingsprocedures, metrologische controles en de accreditatie van bedrijven. Deze instellingen omvatten:

• het Instituut voor Normalisatie van Moldavië (ISM), dat verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van nationaal beleid op het gebied van normalisatie en het bijhouden van een catalogus van Moldavische technische voorschriften en normen
• het Moldavische ministerie van Volksgezondheid, Arbeid en Sociale Bescherming, dat verantwoordelijk is voor standaarden en normen voor levensmiddelen en tabaksproducten. In dit verband is zij belast met de aanpassing van het nationale rechtskader aan internationale of regionale regelgeving.

Voor een groot aantal goederen moet u een verplichte certificering verkrijgen, die door een van de geaccrediteerde conformiteitsbeoordelingsinstellingen kan worden verleend.

De EU en Moldavië werken momenteel aan een soort overeenkomst inzake wederzijdse erkenning die het mogelijk maakt bepaalde industrieproducten die aan de conformiteitsvoorschriften voldoen, zonder verdere tests of conformiteitsprocedures in de handel te brengen.

Gezondheids- en veiligheidseisen — SPS

Voedselveiligheid, gezondheid van dieren en planten

Met betrekking tot de handel in planten, landbouwproducten en levensmiddelen die cognizant is voor de gezondheid en veiligheid van mens en dier, heeft Moldavië ingestemd met de onderlinge aanpassing van de EU-wetgeving, waaronder

• regels voor de veiligheid van agrovoedingsproducten
• specifieke voorschriften voor diervoeders
• voorschriften inzake genetisch gemodificeerde organismen
• voorschriften inzake medische goederen voor veterinaire doeleinden

Zie bijlage XVII-A bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië voor een lijst van alle betrokken producten.

Bent u van plan goederen uit Moldavië in de EU in te voeren?

• uw goederen moeten worden geregistreerd bij het Nationaal Agentschap voor voedselveiligheid (ANSA)
• u moet een verklaring indienen waarin de ANSA in kennis wordt gesteld van de specifieke goederen die u invoert
• u moet een in Moldavië afgegeven fytosanitair certificaat verkrijgen waarmee uw goederen de EU kunnen binnenkomen.

Let op

• als u in de EU goederen invoert die in het kader van de Overeenkomst inzake de internationale handel in bedreigde in het wild levende dier- en plantensoorten (CITES) als soorten zijn aangemerkt, mag u dit alleen doen met een vergunning van het ministerie van Landbouw, Regionale Ontwikkeling en Milieu van Moldavië. Staat uw goed op de lijst? Kom er zelf achter!
• als u giftige chemische stoffen en materialen in de EU invoert, moet u een invoervergunning krijgen van het ministerie van Landbouw van Moldavië.
• als u giftige chemische stoffen invoert, moet u contact opnemen met uw nationale officiële contactpunt (OCP).

Het departement diergezondheid dat is toegewezen aan het Nationaal Agentschap voor voedselveiligheid is verantwoordelijk voor de veterinaire controles van levende dieren in Moldavië. Zie bijlage XVIII-A bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië voor een lijst van gedetailleerde bepalingen over de omgang met dier-, planten- en visziekten.

Contactpersonen voor sanitaire en fytosanitaire voorschriften (SPS)

Technische handelsbelemmeringen

Hoewel technische voorschriften belangrijk zijn, kunnen ze soms een belemmering vormen voor de internationale handel en dus een aanzienlijke last vormen voor u als exporteur.

• als u denkt dat u te maken krijgt met een handelsbelemmering die uw bedrijf vertraagt of u belet uit te voeren, kunt u ons vertellen
• met behulp van het onlineformulier melden wat uw uitvoer naar Moldavië stopt — de EU zal uw situatie analyseren en passende maatregelen nemen

Contact opnemen

Inklaringsdocumenten en -procedures

De overeenkomst zorgt voor transparantere en eenvoudigere douaneprocedures om de handel te vergemakkelijken en de kosten voor bedrijven te verlagen.

Van de Commissie

In de stapsgewijze gidsen worden de verschillende soorten documenten beschreven die u moet voorbereiden op de inklaring van uw producten.

Afhankelijk van uw product kunnen de douaneautoriteiten alle of een deel van de volgende elementen verlangen:

• handelsfactuur (vermeld de specifieke vereisten met betrekking tot de vorm en inhoud ervan in My Trade Assistant)
• paklijst
• invoercertificaten voor bepaalde goederen
• certificaten waaruit blijkt dat uw product voldoet aan verplichte productvoorschriften, zoals gezondheids- en veiligheidseisen, etikettering en verpakking.
• bewijs van oorsprong— oorsprongsverklaring

Voor meer zekerheid kunt u vooraf een bindende tariefinlichting en/of bindende oorsprongsinlichting aanvragen.

Voor nadere informatie over de documenten die u voor de inklaring van uw product moet overleggen, kunt u contact opnemen met My Trade Assistant.

Procedures voor het aantonen en controleren van de oorsprong

Voor beschrijvingen van de wijze waarop de oorsprong van uw producten moet worden aangetoond om aanspraak te kunnen maken op preferentiële tarieven en van de regels in verband met de controle van de oorsprong door de douaneautoriteiten, zie het deel over oorsprongsregels hierboven.

Voor informatie over douaneprocedures voor in- en uitvoer in het algemeen, zie de website van DG Belastingen en douane-unie.

Intellectuele eigendom en geografische aanduidingen

De overeenkomst beschermt uw intellectuele-eigendomsrechten bij de invoer en/of uitvoer van uw goederen naar Moldavië.

Handelsmerken en auteursrechten

De overeenkomst tussen de EU en Moldavië voorziet in een eerlijk en transparant systeem voor de registratie van handelsmerken. Indien uw aanvraag door de merkenadministratie wordt afgewezen, moet de beslissing u schriftelijk worden meegedeeld, met opgave van de redenen voor de weigering.

Modellen en octrooien

Uw onafhankelijk gecreëerde modellen die een eigen karakter hebben, worden door inschrijving beschermd voor een periode van maximaal 25 jaar. Dit geeft u het exclusieve recht om het model te gebruiken en voorkomt derden die niet over uw toestemming beschikken om het model te gebruiken, te recreeren, te verkopen of in te voeren en/of uit te voeren.

Geografische aanduidingen

Een specifiek comité voor geografische aanduidingen dat in het kader van de overeenkomst tussen de EU en Moldavië is opgericht, houdt toezicht op de uitvoering van de overeenkomst met betrekking tot geografische aanduidingen en brengt verslag uit aan het Handelscomité. Zie bijlage XXX bij de overeenkomst tussen de EU en Moldavië voor meer informatie over geografische aanduidingen van landbouwproducten, levensmiddelen, soorten wijn en gedistilleerde dranken.

Hoe kan bescherming worden verkregen?

Het Moldavische agentschap voor de bescherming van auteursrechten is het staatsagentschap voor intellectuele eigendom (AGEPI). Dit agentschap werkt aan de verbetering van het rechtskader en de aanpassing ervan aan de EU-normen, alsook aan het vergroten van het bewustzijn van het publiek en het opbouwen van capaciteit op het gebied van rechtshandhaving.

U kunt zich online inschrijven voor registratie van intellectuele eigendom bij AGEPI. De tijd die nodig is om IER-bescherming in Moldavië te verkrijgen, hangt af van het soort bescherming dat u zoekt

• auteursrecht: 15-30 dagen
• handelsmerken: 10-12 maanden
• octrooi voor planten: 1.5-3 jaar
• kortlopend octrooi voor uitvinding: 7-8 maanden
• octrooi op lange termijn voor uitvinding: 17-18 maanden
• industrieel ontwerp: 10-12 maanden
• geografische aanduidingen, oorsprongsbenamingen of traditionele specialiteiten: 10-12 maanden

De handel in diensten

Zowel de Moldavische regering als de EU hebben hun bestaande beperkingen of voorbehouden met betrekking tot de dienstverlening uiteengezet, met een hoge mate van transparantie. Zie bijlage XXVII-E bij — G bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië voor een lijst van specifieke voorbehouden van Moldavië.

Hoe navigeert u door de bijlagen?

De associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië bevat drie bijlagen met voorbehouden van Moldavië die van invloed kunnen zijn op uw bedrijf.

• op zoek naar een bedrijf in Moldavië? Bijlage XXVII-E bevat een negatieve lijst van alle dienstensectoren waartoe u geen toegang hebt. Dit betekent dat u gebruik kunt maken van kansen in alle andere sectoren die niet op de lijst staan.
• geïnteresseerd in grensoverschrijdende handel in uw diensten? Bijlage XXVIII-F bevat een positieve lijst van de dienstensectoren waartoe u toegang heeft. In deze lijst worden alle sectoren vermeld waarin u handel mag drijven.
• op zoek naar mogelijkheden voor afgestudeerde stagiair of stafpersoneel? Bijlage XXVII-G bevat een lijst van sectoren of deeltakken waarvoor beperkingen gelden.
• bent u een onafhankelijke professionele of contractuele dienstverlener? Bijlage XXVII-H bevat een lijst van de toegepaste voorbehouden.

Wie kan een bedrijf oprichten in Moldavië?

Als u

• een onderneming, de overeenkomst tussen de EU en Moldavië, stelt u in staat filialen van uw zaken of vertegenwoordigingen in Moldavië of de EU op te richten of te verwerven.
• een persoon, de overeenkomst tussen de EU en Moldavië biedt u de kans om uw bedrijf op te richten en op te richten door middel van zelfstandige activiteiten of ondernemingen waarover u zeggenschap heeft.

Deze toelagen zorgen ervoor dat u dezelfde behandeling krijgt als Moldavische onderdanen.

Grensoverschrijdende dienstverlening

In sectoren die toegang tot Moldavië krijgen, worden in de overeenkomst de volgende beperkingen opgeheven:

• over de totale waarde van dienstentransacties of activa
• over het totale aantal dienstenverrichtingen of de totale hoeveelheid output van de dienst

U mag ook diensten verlenen aan Moldavië onder dezelfde voorwaarden als Moldavische onderdanen.

Tijdelijk verblijf

Dankzij de overeenkomst tussen de EU en Moldavië kunt u tijdelijk naar Moldavië (of de EU) verhuizen om te werken als afgestudeerde stagiair, verkoper of stafpersoneel van een bedrijf in dat land.

De tijdelijke verblijfsduur is als volgt:

• binnen eenonderneming overgeplaatste persoon (stafpersoneel van een onderneming in Moldavië (of de EU) of afgestudeerde stagiairs) — maximaal 3 jaar
• zakenbezoeker ( bv. reizen om zaken te vestigen in Moldavië (of de EU) of een zakelijke verkoper) — maximaal 90 dagen binnen een periode van 12 maanden
• afgestudeerde stagiair die geen binnen een onderneming overgeplaatste persoon is — tot 1 jaar

De overeenkomst tussen de EU en Moldavië schept ook mogelijkheden voor contractuele dienstverleners in specifieke sectoren in elk van beide landen. In dit verband moet de dienstverrichter echter:

• de betrokken dienst op tijdelijke basis verlenen als werknemer van een entiteit die een dienstencontract van ten hoogste 1 jaar heeft gesloten;
• beschikken over ten minste 3 jaar beroepservaring in de sector
• beschikken over een universitaire graad of kwalificatie waaruit kennis van een gelijkwaardig niveau en relevante beroepskwalificaties blijkt;

Zie bijlage XXVII-G en bijlage XXVII-H bij de associatieovereenkomst tussen de EU en Moldavië voor meer informatie over de beperkingen die gelden voor personeel, afgestudeerde stagiairs, verkopers en dienstverleners op contractbasis.

Overheidsopdrachten

De EU en Moldavië overwegen wederzijdse toegang tot de markten voor overheidsopdrachten in elk land op nationaal, regionaal en lokaal niveau. Dit geldt voor overheidsopdrachten en concessies in traditionele sectoren en in de nutssector.

De overeenkomst tussen de EU en Moldavië zorgt er ook voor dat inschrijvingen in beide landen eerlijk worden behandeld, waarbij lokale en buitenlandse aanvragers op dezelfde wijze worden behandeld.

De overeenkomst verplicht zowel de EU als Moldavië ervoor te zorgen dat

• alle beoogde aanbestedingen worden openbaar gemaakt — dit gebeurt om de markt open te stellen voor concurrentie en u toegang te geven tot informatie over de voorgenomen aanbesteding voordat de opdracht wordt gegund.
• er is een niet-discriminerende beschrijving van het voorwerp van de opdracht, met vermelding van passende termijnen, die toegankelijk is voor alle ondernemers.
• er is geen sprake van discriminatie van u als ondernemer, waardoor u niet in aanmerking komt voor de inschrijving.
• er is transparantie in de procedure voor de gunning van de inschrijving tot aan de bekendmaking van de winnende inschrijving
• het definitieve besluit zal aan alle aanvragers worden meegedeeld — op verzoek krijgen afgewezen aanvragers een toelichting om u in staat te stellen het besluit te analyseren.

Het netwerkplatform van MTender voor elektronische aanbestedingen biedt gemakkelijker beschikbare informatie over aanbestedingen, waaronder de aankondiging van geplande aanbestedingsactiviteiten, de beschikbaarheid van elektronische inschrijvingsdocumenten, het geautomatiseerde bulletin voor overheidsopdrachten en het genereren van een elektronisch inschrijvingsmodel voor elektronische exploitanten.

Links, contactpersonen, documenten

Nationale instellingen

Vertegenwoordigingen, kamers van koophandel en bedrijfsverenigingen

Contactpersonen voor technische voorschriften

Contactpersonen voor sanitaire en fytosanitaire voorschriften (SPS)

Nationale instellingen

Economische Raad aan de premier in Moldavië	Website: https://consecon.gov.md/en/misiune/
Afdeling controle van de handel in goederen voor tweeërlei gebruik, ressorterend onder het ministerie van Economie en Infrastructuur	Moldavië is partij bij het Internationaal Verdrag inzake chemische wapens (CWC) en houdt toezicht op de invoer van stoffen die voor de productie van dergelijke wapens kunnen worden gebruikt. Voor invoer kan derhalve een bijzondere vergunning vereist zijn. Seceia control al circulaelk iei mărfurilor cu dubla destinaelk ie al Ministerul Economiei si Infrastructurii BD. Piata Marii Adunari Nationale 1, MD-2033 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 250669 Fax: + 373 22 234064
Nationale Bank van Moldavië (BNM)	Het orgaan dat verantwoordelijk is voor de controle en stabiliteit van de valuta is de Nationale Bank van Moldavië (BNM). De nationale commissie voor financiële stabiliteit is ondergeschikt aan de BNM. Banca Na- ională a Moldavei (BNM) BD. Grigore Vieru No. 1, MD-2005 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 822348, 822502, 822606
Moldavische douane	Serviciul Vamal al Republicii Moldavië Str. N. Starostenco 30, MD-2065 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 574201, 574206 Callcenter: + 373 22 574111 Fax: + 373 22 273061 E-mail: vama@customs.gov.md Website: http://www.customs.gov.md/
Directoraat voor verontreinigingspreventie en -beheer, ressorterend onder het ministerie van Landbouw	Direct ia prespire poluării ≠ i managementul deelk eurilor een Ministerul Agriculturii, Dezvoltarii Regionale and Mediului Str. Constantin Tanase 9, MD-2005 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 204512, 204525, 204526 Fax: + 373 22 226858

Vertegenwoordigingen, kamers van koophandel en bedrijfsverenigingen

Delegatie van de Europese Unie in de Republiek Moldavië	Delegatie ia Uniunii Europene în Republica Moldavië Str. M. Kogalniceanu 12, MD-2001 Chisinau, Moldavië Tel: + 373 22505210 Fax: + 373 22272622 E-mail: Delegation-Moldova@eeas.europa.eu
Missie van de Republiek Moldavië bij de Europese Unie	Franklin Roosevelt 55/Franklin Rooseveltlaan 55 1050 Brussel, België Tel.: + 32 27400660 Fax: + 32 27400669 E-mail: mission.bru@mfa.gov.md Website: mrmue.mfa.gov.md
Kamer van koophandel en industrie van de Republiek Moldavië	Camera de Comert si Industrie a Republicii Moldavië 151, Stefan cel Mare blv., Chisinau, MD2004, Moldavië Tel.: + 373 22 22 15 52 Fax: + 373 22 2 44 25 E-mail: camera@chamber.md
Europese ondernemersvereniging Moldavië	Asociaand ia Businessului European (EBA) 30, Vlaicu pârcălab str., van. 7, Chisinau, MD2012, Moldavië Tel.: + 373 22 90 70 25 Mobiel: + 373 79 025 999 E-mail: info@eba.md
EU4Bedrijfsleven	EU4Bedrijfssecretariaat De Kleetlaan 2, B-1831 Diegem, België Tel.: + 32 27491851 E-mail: secretariat@eu4business.eu

Contactpersonen voor technische voorschriften

Instituut voor Normalisatie van Moldavië (ISM)	Institutul de Standardizare din Moldova (ISM) Str. Eugen Coca 28, MD-2064 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 905300 Fax: + 373 22 905310 Als andere door het genoemde ministerie gecontroleerde organisatie is het Nationaal Centrum voor accreditatie van de Republiek Moldavië (MOLDAC) aangewezen als de enige nationale accreditatie-instantie in Moldavië. Catalogus van Moldavische normen en technische voorschriften: www.estandard.md
Ministerie van Volksgezondheid, Arbeid en Sociale Bescherming	Ministerul Selk nelk telk ții, Muncii si Protectiei Sociale Str. Vasile Alecsandri 2, MD-2009 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 729907, 268818 Fax: + 373 22 738781
Agentschap voor openbare diensten	Nieuw ingevoerde motorvoertuigen moeten het register van vervoermiddelen van het agentschap voor openbare dienstverlening registreren. Bovendien moeten de technische voorwaarden voor motorvoertuigen door de importeur worden aangegeven en geïdentificeerd. Agentschap ia Servicii Publice Str. Pushkin 42, MD-2012 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 257070 Fax: + 373 22 212259
Nationaal agentschap voor het wegvervoer	De autoriteit die belast is met de controle op en het toezicht op wettelijke maatregelen voor het wegvervoer is het Nationaal Agentschap voor het wegvervoer. Nationaal agentschap voor vervoer Auto (ANTA) subordonat Ministerului Transporturilor ≠ i Infrastructurii Drumurilor Str. Alecu Russo 1, MD-2068 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 498810 Fax: + 373 22 220657

Contactpersonen voor sanitaire en fytosanitaire voorschriften (SPS)

Nationale plantenziektekundige Organisatie (NPPO)/Directoraat voor de bescherming van de gezondheid van planten	Directeur ia Proteclé ia ≠ i sănătatea plantelor atribuite Agen-iei Na-ionale pentru Sigurange a Alimentelor (ANSA) Str. Mihail Kogălniceanu 63, MD-2009 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 264674, 294730 Fax: + 373 22294730
Ministerie van Diergezondheid, toegewezen aan het Nationaal Agentschap voor voedselveiligheid	Departamentul de sănătate Animală atribuit -atribuit: iei Na-ionale pentru Sigurange a Alimentelor (ANSA) Str. Mihail Kogălniceanu 63, MD-2009 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 210178, 294730 Fax: + 373 22 294730
Ministerie van Landbouw, Regionale Ontwikkeling en Milieu	Ministerul Agriculturii, Dezvoltării Regionale elk i Mediului Str. Constantin Tanase 9, MD-2005 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 204579 Fax: + 373 22 220748
Officieel contactpunt (OCP) voor giftige chemische stoffen	Direct ia prespire poluării ≠ i managementul deelk eurilor een Ministerul Agriculturii, Dezvoltarii Regionale and Mediului Str. Constantin Tanase 9, MD-2005 Chisinau, Moldavië Tel.: + 373 22 204512, 204525, 204526 Fax: + 373 22 226858
Nationale Commissie voor biologische beveiliging	Comisia Naelk ională pentru Securitate Biologică Str. Mitropolit Dosoftei 156 A, MD-2004 Chisinau, Moldavië Tel. en fax: + 373 22 226874

Verdere links

• meer informatie over de associatieovereenkomst en de handelsbetrekkingen tussen de EU en Moldavië is te vinden op de website van DG Handel.
• als u geïnteresseerd bent in informatie over de uitvoering van de DCFTA in Moldavië, zie hier. De EU-monitor geeft ook informatie over de lopende werkzaamheden in het Associatiecomité in zijn samenstelling voor handelsvraagstukken.
• de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) verstrekt ook gedetailleerde informatie over de betrekkingen tussen de EU en Moldavië. Voor een overzicht kunt u ook een factsheet raadplegen.
• Regionale handelshelpdesks