Dleachtanna máil
An ndíolann do chuideachta earraí nó seirbhísí? Cuidíonn an roinn seo leat tuiscint a fháil ar roinnt de na cánacha a d’fhéadfaí a chur i bhfeidhm san Aontas Eorpach.
Imeacht incháinithe
Tá na táirgí incháinithe faoi réir dleachta máil ar a dtáirgeadh (cibé áit san AE é) nó ar a n-allmhairiú (ó thíortha nach bhfuil san AE).
Ní bheidh an dleacht mháil iníoctha, áfach, ach amháin tar éis iad a scaoileadh lena dtomhailt. Más rud é go ndéantar an táirge a allmhairiú isteach i dtír AE ach go n-iompraítear chuig Ballstát eile é agus go soláthraítear dó é, tá dleachtanna máil le híoc sa Bhallstát sin ina n-úsáidfear nó ina n-úsáidfear na táirgí ar deireadh.
Is féidir dleachtanna máil a íoctar ar dheochanna alcólacha a éileamh ar ais, faoi réir coinníollacha áirithe agus i gcásanna sonracha, amhail nuair a onnmhairítear earraí ar deireadh chuig tíortha neamh-AE.
Táirgí agus rátaí inchánacha
Alcól agus deochanna alcólacha
Beoir
Ráta caighdeánach |
Rátaí laghdaithe |
Féadfar an dleacht mháil a bhunú ar chainníocht agus neart alcóil na beorach, arna thomhas ar hL/céim Plato, nó ar hL/alcóil de réir toirte:
|
Féadfaidh tíortha an AE rátaí laghdaithe a chur i bhfeidhm ar bheoir arna grúdú ag grúdlanna beaga neamhspleácha nach sáraíonn a dtáirgeadh bliantúil 200,000 hL. Ní shocrófar na rátaí laghdaithe níos mó ná 50 % faoin ráta caighdeánach náisiúnta dleachta máil. Féadfaidh tíortha an AE rátaí laghdaithe a chur i bhfeidhm freisin le haghaidh beorach nach mó ná 2.8 % de réir toirte a neart alcóil iarbhír de réir toirte. Déantar líon na gcéimeanna tomhais Plato an céatadán de mheáchan an úisc bhunaidh in aghaidh an 100 gram beorach a ríomh ón úsc iarbhír agus an t-alcól atá sa táirge críochnaithe (chun críocha cánach tá céim amháin Plato comhionann go dlíthiúil le halcól 0.4 % d’alcól) |
Fíon
| Ráta caighdeánach | Rátaí laghdaithe |
EUR0.00/hL den táirge, rud a chiallaíonn go bhféadfaidh tíortha an AE ráta nialasach, nó ráta níos airde, a chur i bhfeidhm ar fhíon. |
I gcás nach bhfuil ráta caighdeánach nialasach socraithe ag na Ballstáit, féadfaidh siad rátaí laghdaithe dleachta máil a chur i bhfeidhm ar aon chineál fíona neamhdhrithleach agus drithleach a bhfuil neart alcóil iarbhír de réir toirte ann nach mó ná 8.5 % de réir toirte é. |
Deochanna coipthe seachas fíon agus beoir
| Ráta caighdeánach | Rátaí laghdaithe |
EUR0.00/hL den táirge, rud a chiallaíonn go bhféadfaidh tíortha an AE ráta nialasach a chur i bhfeidhm, nó ráta níos airde. |
I gcás nach bhfuil ráta caighdeánach nialasach socraithe ag na Ballstáit, féadfaidh siad rátaí laghdaithe dleachta máil a chur i bhfeidhm ar aon chineál deochanna neamhdhrithleach coipthe eile agus deochanna súilíneacha eile a bhfuil neart alcóil iarbhír de réir toirte iontu nach mó ná 8.5 % de réir toirte iad |
Táirgí idirmheánacha
| Ráta caighdeánach | Rátaí laghdaithe |
EUR45/hL an táirge. |
Féadfaidh tíortha an AE ráta laghdaithe aonair dleachta a chur i bhfeidhm ar tháirgí idirmheánacha nach mó a neart alcóil iarbhír de réir toirte ná 15 % de réir toirte. Ní shocrófar ráta laghdaithe níos mó ná 40 % faoin ráta caighdeánach náisiúnta dleachta máil, agus ní fhéadfaidh sé a bheith níos lú ná an ráta caighdeánach náisiúnta a chuirtear i bhfeidhm ar fhíon agus ar dheochanna coipthe eile. |
Alcól eitile
| Ráta caighdeánach | Rátaí laghdaithe |
EUR550/hL d’alcól íon. |
Féadfaidh tíortha an Aontais rátaí laghdaithe dleachta máil a chur i bhfeidhm ar alcól eitile a tháirgeann drioglanna beaga nach mó a dtáirgeadh bliantúil fíoralcól ná 10 hL. Ní shocrófar na rátaí laghdaithe níos mó ná 50 % faoin ráta caighdeánach náisiúnta dleachta máil. |
Tobac monaraithe
Toitíní...............
Tá toitíní faoi réir dleacht mháil ad valorem (i gcomhréir lena luach) arna ríomh de réir an uasphraghais mhiondíola (dleachtanna custaim san áireamh). Tá siad faoi réir dleacht mháil shonrach a ríomhtar in aghaidh aonad an táirge freisin.
Cuireann gach tír san AE dleacht mháil fhoriomlán íosta i bhfeidhm (dleacht shonrach móide dleacht ad valorem gan CBL a áireamh), a bhfuil a minicíocht socraithe ag 60 % de mheánphraghas ualaithe miondíola na dtoitíní a scaoiltear lena dtomhailt. Ní féidir é a bheith níos lú ná EUR90 in aghaidh gach 1,000 toitín, beag beann ar an meánphraghas ualaithe miondíola miondíola.
Tíortha AE a ghearrann dleacht mháil iomlán íosta de EUR115 ar a laghad in aghaidh an 1,000 toitín (de mheánphraghas ualaithe an mhiondíola miondíola), ní gá dóibh an ceanglas íosta minicíochta 60 % a chomhlíonadh.
Todóga agus todóigíní
Tá todóga agus todóigíní faoi réir máil 5 % den phraghas miondíola, lena n-áirítear gach cáin, nó EUR12 in aghaidh an 1,000 mír nó an cileagram.
Tobac mínghearrtha (a cheaptar chun toitíní a rolladh)
Beidh an dleacht mháil fhoriomlán comhionann ar a laghad le 48 % de mheánphraghas ualaithe miondíola an tobac mínghearrtha chun a chaite ina dheatach atá ceaptha chun toitíní a scaoileadh lena thomhailt a rolladh, nó EUR60 an cileagram.
Tobac eile chun a gcaitheamh
Beidh an dleacht mháil fhoriomlán cothrom le 20 % ar a laghad den phraghas miondíola, lena n-áirítear gach cáin, nó EUR22 an cileagram.
Olaí mianracha
Peitreal
Peitreal luaidhe: EUR421 an 1,000 lítear.
Peitreal díluaidhe: EUR359 an 1,000 lítear.
Ola gháis
A úsáidtear mar thiomántán: EUR330 an 1,000 lítear.
A úsáidtear chun críocha áirithe tionsclaíocha agus tráchtála: EUR21 an 1,000 lítear.
A úsáidtear chun críocha téimh (úsáid ghnó agus úsáid nach úsáid ghnó araon): EUR21 an 1,000 lítear.
Gás Peitriliam Leachtach (GPL) agus Meatain
A úsáidtear mar thiomántán: EUR125 in aghaidh an 1,000 kg.
A úsáidtear chun críocha áirithe tionsclaíocha agus tráchtála: EUR41 in aghaidh an 1,000 kg.
A úsáidtear chun críocha téimh (úsáid ghnó agus úsáid nach úsáid ghnó araon): EUR0 in aghaidh 1,000 L.
Ola bhreosla throm
A úsáidtear chun críocha téimh agus chun críocha gnó agus úsáid nach úsáid ghnó: EUR15 in aghaidh an 1,000 kg.
Ceirisín
A úsáidtear mar thiomántán: EUR330 an 1,000 lítear.
A úsáidtear chun críocha áirithe tionsclaíocha agus tráchtála: EUR21 an 1,000 lítear.
A úsáidtear chun críocha téimh (úsáid ghnó agus úsáid nach úsáid ghnó araon): EUR0 an 1000 lítear.
Táirgí fuinnimh agus leictreachas
Gás nádúrtha
A úsáidtear mar thiomántán: EUR2.60 in aghaidh an oll-luach calrach GJ.
A úsáidtear chun críocha áirithe tionsclaíocha agus tráchtála: EUR0.30 an GJ
A úsáidtear chun críocha téimh
- Úsáid ghnó: EUR0.15 an GJ
- Úsáid nach úsáid ghnó: EUR0.30 an GJ
Gual agus cóc
Úsáid ghnó: EUR0.15 in aghaidh an oll-luach calrach GJ.
Úsáid nach úsáid ghnó: EUR0.30 an GJ
Leictreachas
Úsáid ghnó: EUR0.50 an MWh.
Úsáid nach úsáid ghnó: EUR1 in aghaidh na MWh.
Ní féidir leis na Ballstáit ach rátaí cánach nach bhfuil níos lú ná na híosleibhéil chánachais atá leagtha síos i dTreoracha an Aontais Eorpaigh a shocrú.
Maidir le táirgí fuinnimh agus leictreachas, bunaítear le Treoir 2003/96/CE ón gComhairle íosleibhéil chánachais. I gcás roinnt Ballstát, áfach, ceadaítear idirthréimhsí ina gceanglaítear orthu a mbearna a laghdú de réir a chéile. Déantar cur síos ar na híosleibhéil chánachais sa tábla thuas.
Socruithe fionraíochta
Mar thoradh ar shaorghluaiseacht earraí laistigh de mhargadh aonair na hEorpa, tá sásra rialaithe de dhíth ar thíortha an AE chun a chinntiú go ngearrfaí earraí sochorraithe ar chánacha agus ar dhleachtanna ag an gceann scríbe deiridh.
Is iondúil go gcuirtear na hearraí sin faoi shocrú fionraíochta, rud a léiríonn gur féidir earraí a sheoladh ó thír amháin san AE go tír eile, sula ngearrtar cánacha orthu, ar choinníoll go n-íoctar dleachtanna ag an gceann scríbe sa deireadh.
Trádálaithe a iompraíonn táirgí faoi shocruithe fionraíochta, ní mór dóibh údaráis chánach thíortha an Aontais a chur ar an eolas maidir le ceann scríbe deiridh a gcuid soláthairtí, agus úsáid á baint acu as doiciméad tionlacain riaracháin nó tráchtála:
- is féidir an fhaisnéis ar na cóipeanna den doiciméad tionlacain a tharchur ar mhodh ríomhairithe freisin.
- is féidir doiciméid idirthurais inmheánaigh agus doiciméid Choinbhinsiún TIR nó ATA a úsáid freisin mar dhoiciméad tionlacain chun críocha dleachta máil.
- ní foláir ráthaíocht a thaisceadh chun na rioscaí a bhaineann go dlúth le gluaiseacht earraí a chlúdach.
- i gcás gluaiseachtaí rialta agus rialta táirgí atá faoi réir dleacht mháil faoi shocruithe fionraíochta, féadfaidh tíortha an Aontais laghdú ar na nósanna imeachta um urscaoileadh a cheadú.
Dleachtanna máil sna Ballstáit
Rinneadh dleachtanna máil a chomhchuibhiú ar leibhéal an Aontais le Treoir 2008/118/CE ón gComhairle (IO L-9 14/01/2009) agus le treoracha éagsúla lena gcumhdaítear mál ar tháirgí sonracha. Mar sin féin, d’fhéadfadh sé go mbeadh feidhm fós ag roinnt rialacha a bhaineann go sonrach le tíortha faoi leith.
Le haghaidh faisnéis a bhaineann go sonrach le tír ar leith, is féidir rochtain a fháil ar bhunachar sonraí Ard-Stiúrthóireacht an Chánachais agus an Aontais Chustaim.
Ní chuirtear Treoracha an Aontais maidir le dleachtanna máil i bhfeidhm sna críocha seo a leanas
- An Ghearmáin: oileán Helgoland agus críoch Büsingen
- An Iodáil: Livigno, Campione d’Italia agus uiscí Iodálacha Loch Lugano
- An Spáinn: Ceuta agus Melilla
- An Ghréig: Mount Athos Sliabh Athos
- An Ostair: Jungholz agus Mittelberg
- An Danmhairg: An Ghraonlainn agus Oileáin Fharó
- An Fhionlainn: Oileáin Åland
Tá córas speisialta do dhleachtanna máil infheidhme sna críocha seo a leanas
- An Spáinn: Na hOileáin Chanáracha
- An Fhrainc: An Chorsaic agus na ranna thar lear
- An Phortaingéil: Na hAsóir agus Maidéara
An Ostair
Belgique/Bel
An Bhulgáir
An Chróit
An Chipir
Poblacht na Seice
An Danmhairg
An Eastóin
An Fhionlainn
An Fhrainc
An Ghearmáin
An Ghréig
An Ungáir
Éire
An Iodáil
An Laitvia
An Liotuáin
Lucsamburg
Málta
An Ísiltír
An Pholainn
An Rómáin
Poblacht na Slóvaice
An tSlóivéin
An Spáinn
An tSualainn