Mekkaniżmu ta’ Aġġustament tal-Karbonju fil-Fruntieri (CBAM)
Mill-1 ta’ Ottubru 2023, ir-Regolament 2023/956 introduċa l-Mekkaniżmu ta’ Aġġustament tal-Karbonju fil-Fruntieri (CBAM) tal-UE bl-objettiv li jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju, jitqiegħed prezz ġust fuq il-karbonju rilaxxat matul il-produzzjoni ta’ merkanzija b’użu intensiv tal-karbonju importata fl-UE u titħeġġeġ produzzjoni industrijali aktar nadifa permezz ta’ metodoloġija għall-kalkolu tal-emissjonijiet integrati skont il-Ftehim ta’ Pariġi u l-pakkett tal-UE “Lesti għall-mira ta’ 55 %”.
Dan il-mekkaniżmu se jiġi implimentat f’fażijiet u huwa allinjat mal-eliminazzjoni gradwali tal-allokazzjoni tal-kwoti bla ħlas stabbilita fis-Sistema tal-UE għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet (ETS).
Dan il-perjodu tranżitorju għandu l-għan li:
- isservi bħala fażi pilota u ta’ tagħlim għall-importaturi, il-produtturi u l-awtoritajiet involuti.
- tiġbor informazzjoni dwar l-emissjonijiet biex tiġi rfinata l-metodoloġija għall-kalkolu tal-emissjonijiet integrati.
- il-prezz tal-karbonju prodott fl-UE jinġieb f’konformità mal-prezz tal-oġġetti b’użu intensiv tal-karbonju importati fl-UE.
Obbligi għan-negozji tal-UE matul dan il-perjodu tranżitorju
Matul il-perjodu tranżitorju l-obbligi li jirriżultaw mill-importazzjoni ta’ merkanzija soġġetta għas-CBAM huma limitati għal:
- Jippreżentaw rapporti CBAM fuq bażi trimestrali: L-importaturi tal-merkanzija (jew ir-rappreżentant doganali indirett tagħhom) se jkollhom jirrapportaw l-emissjonijiet tal-gassijiet serra (GHG) inkorporati fl-importazzjonijiet tagħhom (emissjonijiet diretti u indiretti) matul trimestru partikolari ta’ sena kalendarja, mingħajr ma jagħmlu l-ebda pagament jew aġġustament finanzjarju.
Ir-rapport għandu jiġi ppreżentat mhux aktar tard minn xahar wara t-tmiem ta’ dak it-trimestru.
L-obbligu li jiġi ppreżentat ir-rapport CBAM fuq bażi trimestrali se jkopri l-perjodu tranżitorju kollu 01/10/2023 31/12/2025. - Reġistrazzjoni fir-Reġistru Tranżitorju tas-CBAM: Żviluppat mill-Kummissjoni tal-UE biex tassisti lin-negozjanti fit-tfassil u l-preżentazzjoni tar-rapport CBAM, dan ir-reġistru se jippermetti wkoll komunikazzjoni bejn il-Kummissjoni, l-awtoritajiet kompetenti, l-awtoritajiet doganali nazzjonali u n-negozjanti.
L-aċċess u r-reġistrazzjoni għar-reġistru jenħtieġ li jintalbu permezz tal-Portal CBAM (TAXUD).
Il-mekkaniżmu ta’ Aġġustament tal-Karbonju fil-Fruntieri (CBAM) tal-UE huwa mistenni li jkun kompletament fis-seħħ mill-2026, iżda inizjalment se japplika biss għal ċertu għadd ta’ prodotti b’riskju għoli ta’ rilokazzjoni tal-emissjonijiet tal-karbonju bħal:
- ħadid/azzar
- siment
- fertilizzanti
- aluminju
- idroġenu
- l-elettriku
F’konformità mar-Regolament (UE) 2023/956, ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) 2023/1773 jistabbilixxi regoli għall-obbligi ta’ rapportar dwar il-kwantità ta’ merkanzija importata, l-emissjonijiet diretti u indiretti integrati fiha, u kwalunkwe prezz tal-karbonju dovut għal dawk l-emissjonijiet.
Biex tgħin lill-operaturi ekonomiċi jħejju għal dawn l-obbligi l-ġodda, il-Kummissjoni Ewropea ħejjiet għadd ta’ dokumenti ta’ gwida bil-miktub.
Aktar informazzjoni tista’ tinsab fi: