Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM)

Od 1 października 2023 r. rozporządzeniem 2023/956 wprowadzono unijny mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla, wprowadzenia sprawiedliwej ceny emisji dwutlenku węgla podczas produkcji towarów wysokoemisyjnych przywożonych do UE oraz zachęcania do czystszej produkcji przemysłowej za pomocą metodyki obliczania emisji wbudowanych zgodnie z porozumieniem paryskim i unijnym pakietem „Gotowi na 55”.

Mechanizm ten będzie wdrażany etapowo i dostosowany do stopniowego wycofywania przydziału bezpłatnych uprawnień określonego w unijnym systemie handlu uprawnieniami do emisji (ETS).

Ten okres przejściowy ma na celu:

1. służyć jako faza pilotażowa i edukacyjna dla importerów, producentów i zaangażowanych organów.
2. gromadzenie informacji na temat emisji w celu udoskonalenia metodyki obliczania emisji wbudowanych.
3. dostosowanie ceny dwutlenku węgla produkowanego w UE do ceny towarów wysokoemisyjnych przywożonych do UE.

Obowiązki przedsiębiorstw z UE w tym okresie przejściowym

W okresie przejściowym obowiązki wynikające z przywozu towarów objętych CBAM są ograniczone do:

• Przedkładać sprawozdania dotyczące CBAM co kwartał: Importerzy towarów (lub ich pośredni przedstawiciel celny) będą musieli zgłaszać emisje gazów cieplarnianych związane z przywozem (emisje bezpośrednie i pośrednie) w ciągu danego kwartału roku kalendarzowego, bez dokonywania jakichkolwiek płatności finansowych ani korekt.
  Sprawozdanie składa się nie później niż miesiąc po zakończeniu tego kwartału.
  Obowiązek przedkładania sprawozdania CBAM co kwartał obejmie cały okres przejściowy od 1 października 2023 r. do 31.12.2025 r.
• Rejestracja w rejestrze przejściowym CBAM: Rejestr ten, opracowany przez Komisję Europejską, aby pomóc przedsiębiorstwom handlowym w sporządzaniu i składaniu sprawozdania CBAM, umożliwi również komunikację między Komisją, właściwymi organami, krajowymi organami celnymi i przedsiębiorcami.
  Wniosek o dostęp do rejestru i jego rejestrację należy złożyć za pośrednictwem portalu CBAM (TAXUD).

Oczekuje się, że unijny mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) będzie w pełni wdrożony od 2026 r., ale początkowo będzie on miał zastosowanie jedynie do pewnej liczby produktów o wysokim ryzyku ucieczki emisji, takich jak:

• żelazo/stal
• cement
• nawozy
• aluminium
• wodór
• energii elektrycznej

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2023/956 w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2023/1773 ustanowiono przepisy dotyczące obowiązków sprawozdawczych dotyczących ilości przywożonych towarów, wbudowanych emisji bezpośrednich i pośrednich oraz wszelkich opłat za emisję gazów cieplarnianych należnych za te emisje.

Aby pomóc podmiotom gospodarczym w przygotowaniu się do tych nowych obowiązków, Komisja Europejska przygotowała szereg pisemnych wytycznych.

Dodatkowe informacje można znaleźć w:

• DG TAXUD – Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2
• Rozporządzenie (UE) 2023/956 i rozporządzenie (UE) 2023/1773
• System handlu emisjami
• Rejestr przejściowy CBAM – powiązanie dla importerów
• Pakiet „Gotowi na 55”
• Unijny portal edukacyjny ds. ceł i podatków
• Wytyczne dotyczące CBAM