Umowa o wolnym handlu między UE a Nową Zelandią
Umowa znosi cła i biurokrację, z którymi borykają się europejskie firmy przy eksporcie do Nowej Zelandii.
Porozumienie w skrócie
Umowa o wolnym handlu między Unią Europejską a Nową Zelandią, podpisana w Brukseli 9 lipca 2023 r., wejdzie w życie 1 maja 2024 r.
Więcej informacji
Informujemy, że informacje na tej stronie zostały opracowane w 2022 r. Należy zauważyć, że ze względu na dynamiczny charakter stosunków handlowych niektóre dane mogą nie być już aktualne. Więcej informacji na temat umowy handlowej między UE a Nową Zelandią można znaleźćw kluczowych elementach umowy handlowej między UE a Nową Zelandią.
Aby zapoznać się z kompleksowym tekstem umowy, przejdź do strony UE–Nowa Zelandia: Tekst umowy. Tekst jest wygodnie podzielony na rozdziały i załączniki w celu łatwego zapoznania się z nim.
Najważniejsze wydarzenia
Obecna dwustronna wymiana handlowa UE z Nową Zelandią wynosi już 7,8 mld EUR rocznie w przypadku towarów i 3,7 mld EUR w przypadku usług. UE eksportuje do Nowej Zelandii towary o wartości 5,5 mld euro rocznie, a importuje produkty nowozelandzkie o wartości 2,3 mld euro, co daje UE nadwyżkę handlową w wysokości 3,2 mld euro.
Jeśli chodzi o usługi, UE eksportuje ponad dwa razy więcej niż importuje: 2,6 mld euro na usługi świadczone przez przedsiębiorstwa z UE na rzecz klientów w Nowej Zelandii w porównaniu z 1,1 mld euro na usługi świadczone na rzecz klientów z UE przez przedsiębiorstwa z Nowej Zelandii.
Zgodnie z oceną skutków umowy o wolnym handlu oczekuje się, że wymiana handlowa między Nową Zelandią a UE wzrośnie o 30 %, przy czym samo zniesienie ceł pozwoli przedsiębiorstwom zaoszczędzić 140 mln EUR ceł rocznie. Ponadto przepływy inwestycyjne UE do Nowej Zelandii mogą wzrosnąć o ponad 80 %.
Umowa:
- stwarza znaczne możliwości gospodarcze dla przedsiębiorstw, rolników i konsumentów;
- przestrzega porozumienia klimatycznego z Paryża i podstawowych praw pracowniczych, egzekwowalnych w ostateczności za pomocą sankcji handlowych, oraz
- cementuje więzi UE z podobnie myślącym sojusznikiem w dynamicznym gospodarczo regionie Indo-Pacyfiku.
Kluczowe elementy umowy
- Handel towarami
Umowa znosi cła na wszystkie towary z UE wywożone do Nowej Zelandii z chwilą jej wejścia w życie, w tym cła na żywność i napoje oraz szczególnie wysokie cła na produkty przemysłowe. Znosi ona również lub znacznie obniża cła UE na większość towarów z Nowej Zelandii wywożonych do UE.
- Reguły pochodzenia
UE i Nowa Zelandia uzgodniły reguły pochodzenia, które gwarantują, że jedynie produkty w znacznym stopniu przetworzone w jednej ze stron mogą korzystać z preferencji taryfowych określonych w umowie. Dokumentacja pochodzenia opiera się na samocertyfikacji przedsiębiorstw. Weryfikacja opiera się na kontaktach lokalnych organów celnych z importerem i może po niej nastąpić współpraca administracyjna między organami celnymi.
- Ułatwienia celne i handlowe
UE i Nowa Zelandia dążą do zapewnienia przedsiębiorcom skutecznych procedur celnych, z odpowiednimi przepisami zapewniającymi przejrzystość prawodawstwa, formularzy, procedur, których należy przestrzegać na granicach, łatwy dostęp do informacji na temat stosowanych taryf, dostęp do punktów kontaktowych w przypadku zapytań i konsultacji z przedsiębiorstwami przed przyjęciem nowych przepisów prawa celnego.
- Środki ochrony handlu
Umowa potwierdza możliwość przeciwdziałania wszelkim nieuczciwym praktykom handlowym między stronami za pomocą instrumentów ochrony handlu (środki antydumpingowe, antysubsydyjne, globalne środki ochronne). Umowa obejmuje również dwustronny mechanizm ochronny, który umożliwia UE i Nowej Zelandii wprowadzenie środków tymczasowych w przypadku, gdy znaczny wzrost przywozu preferencyjnego powoduje lub grozi spowodowaniem poważnej szkody dla ich przemysłu krajowego.
- Środki sanitarne i fitosanitarne
W rozdziale poświęconym kwestiom sanitarnym i fitosanitarnym, który obejmuje bezpieczeństwo żywności, zdrowie zwierząt i roślin, oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz oszustwa w handlu towarami, przestrzega się wysokich standardów. W porozumieniu potwierdzono zasady porozumienia WTO SPS, w tym „zasadę ostrożności”, co oznacza, że organy publiczne mają prawo do działania w celu ochrony zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin lub środowiska w obliczu postrzeganego ryzyka, nawet jeśli analiza naukowa nie jest rozstrzygająca.
- Zrównoważone systemy żywnościowe
UE i Nowa Zelandia współpracują w zakresie wzmacniania polityk i określania programów, które przyczyniają się do rozwoju zrównoważonych, sprzyjających włączeniu społecznemu, zdrowych i odpornych systemów żywnościowych oraz do wspólnego angażowania się w przejście na zrównoważone systemy żywnościowe.
- Dobrostan zwierząt
UE i Nowa Zelandia zobowiązują się do współpracy dwustronnej i międzynarodowej w celu promowania opracowywania i wdrażania norm dobrostanu zwierząt opartych na podstawach naukowych.
- Bariery techniczne w handlu
Umowa promuje przejrzystość i stosowanie norm międzynarodowych w celu ułatwienia dostępu do rynku przy jednoczesnym zagwarantowaniu poziomów ochrony, które każda ze stron uzna za stosowne. Przedsiębiorstwa z UE mogą udowodnić zgodność z przepisami technicznymi Nowej Zelandii w drodze ocen zgodności przeprowadzanych w UE przez uznane organy dla niektórych sektorów. Nowa Zelandia zgodziła się akceptować świadectwa homologacji typu UE dla pojazdów silnikowych i wiele kategorii tych świadectw homologowanych w UE nie wymaga dalszej certyfikacji. Wymogi dotyczące znakowania i etykietowania mogą być również stosowane na terytorium strony dokonującej przywozu, a obie strony mogą współpracować w kwestiach nadzoru rynku. Umowa zawiera postanowienia szczególne dotyczące wina i napojów spirytusowych, które mają stanowić platformę promowania norm w zakresie produkcji wina i etykietowania wina w celu zwiększenia zbieżności tych norm.
- Liberalizacja inwestycji i handel usługami
Umowa zapewnia równe warunki działania usługodawcom z UE i ich konkurentom w Nowej Zelandii. Objęte nimi usługi obejmują szeroki zakres sektorów i istnieją sektorowe przepisy regulacyjne dotyczące usług doręczania przesyłek, telekomunikacji, usług finansowych i usług międzynarodowego transportu morskiego. Umowa zawiera również postanowienia dotyczące przepływu specjalistów w celach biznesowych, takich jak kadra kierownicza lub specjaliści, których przedsiębiorstwa z UE delegują do swoich jednostek zależnych w Nowej Zelandii i członków ich rodzin.
- Handel cyfrowy
Umowa zapewnia przedsiębiorstwom przewidywalność i pewność prawa oraz bezpieczne środowisko internetowe dla konsumentów, którzy angażują się w cyfrowe transakcje handlowe ponad granicami, a także usuwa bariery i zapobiega dyskryminacji między działalnością online i offline. Ułatwia on transgraniczny przepływ danych poprzez wprowadzenie zakazu stosowania nieuzasadnionych wymogów dotyczących lokalizacji danych przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego poziomu ochrony danych osobowych i prywatności, który w istotny sposób przyczynia się do zwiększenia zaufania do środowiska cyfrowego.
- Przepływ kapitału, płatności i transfery oraz tymczasowe środki ochronne
W rozdziale tym stwierdza się, że w przypadku liberalizacji określonej transakcji na mocy umowy (np. utworzenie przedsiębiorstwa bezpośrednich inwestycji zagranicznych), konieczne jest również przekazanie środków pieniężnych niezbędnych do przeprowadzenia transakcji (np. wkład inwestora w kapitał zagranicznego podmiotu powiązanego, płatności związane z innymi transakcjami, takimi jak handel towarami). Jednocześnie rozdział ten umożliwia obu stronom podjęcie w razie potrzeby środków przy stosowaniu swoich przepisów ustawowych i wykonawczych, na przykład w odniesieniu do upadłości, obrotu papierami wartościowymi lub obrotu papierami wartościowymi.
- Zamówienia publiczne
UE i Nowa Zelandia wzajemnie otwierają swoje rynki zamówień publicznych poza tym, co jest już objęte Porozumieniem WTO w sprawie zamówień rządowych (GPA). Nowa Zelandia umożliwia unijnym przedsiębiorstwom składanie ofert, na równi z lokalnymi przedsiębiorstwami, na zamówienia ze wszystkimi organami publicznymi, których zamówienia są regulowane przepisami dotyczącymi zamówień publicznych. W zamian UE umożliwia dostawcom i usługodawcom z Nowej Zelandii zamawianie wszystkich towarów i usług przez centralne organy rządowe, które nie były jeszcze objęte GPA, zamawianie towarów związanych ze zdrowiem (farmaceutyków i wyrobów medycznych) przez regionalne podmioty rządowe oraz zamawianie dostawców usług użyteczności publicznej działających w portach i na lotniskach.
- Antykonkurencyjne zachowania i kontrola połączeń
UE i Nowa Zelandia uzgodniły, że w obu jurysdykcjach należy utrzymać skuteczne przepisy dotyczące konkurencji, które są wdrażane przez niezależne pod względem operacyjnym organy. Organy te mają działać w sposób przejrzysty i niedyskryminacyjny, z poszanowaniem prawa do obrony. Umowa przewiduje również współpracę między organami.
- Dotacje
UE i Nowa Zelandia uznają, że niektóre subsydia mogą zakłócać prawidłowe funkcjonowanie rynków i szkodzić środowisku, i w tym celu uzgodniły, że zasadniczo nie należy przyznawać żadnych subsydiów, które negatywnie wpływają na konkurencję lub handel lub szkodzą środowisku. Ponadto UE i Nowa Zelandia uzgodniły kompleksowy mechanizm przejrzystości, w ramach którego dotacje przyznawane zarówno dostawcom towarów, jak i usług powinny być podawane do wiadomości publicznej.
- Przedsiębiorstwa państwowe
Umowa określa wiążące zasady postępowania przedsiębiorstw państwowych, wyznaczonych monopolistów oraz przedsiębiorstw, którym przyznano przywileje wyłączne lub specjalne. Przepisy te zapewniają równe warunki działania poprzez zobowiązanie przedsiębiorstw państwowych do działania w oparciu o względy handlowe i niedyskryminację. Oznacza to, że decyzje przedsiębiorstw państwowych dotyczące kupna i sprzedaży muszą być motywowane względami handlowymi, zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej, w sposób, w jaki działałoby przedsiębiorstwo prywatne.
- Własność intelektualna
UE i Nowa Zelandia uzgodniły kompleksowe przepisy dotyczące własności intelektualnej w celu skutecznej ochrony i egzekwowania praw własności intelektualnej, które zachęcają do innowacji i kreatywności w odpowiednich branżach. Umowa zawiera postanowienia dotyczące praw autorskich i praw pokrewnych, znaków towarowych, wzorów przemysłowych, odmian roślin i ochrony informacji niejawnych, a także solidne postanowienia dotyczące egzekwowania praw własności intelektualnej, w tym środków granicznych. Jeżeli chodzi o oznaczenia geograficzne, umowa chroni pełny wykaz unijnych win i napojów spirytusowych oraz 163 najbardziej renomowanych unijnych oznaczeń geograficznych żywności, a także przewiduje możliwość dodania większej liczby oznaczeń geograficznych w przyszłości. To sprawi, że sprzedaż imitacji będzie nielegalna.
- Handel i zrównoważony rozwój
Umowa zawiera specjalny rozdział dotyczący handlu i zrównoważonego rozwoju, który obejmuje kwestie pracy, wzmocnienia pozycji kobiet, a także kwestie środowiskowe i klimatyczne. Ponadto po raz pierwszy w umowie handlowej UE rozdział dotyczący handlu i zrównoważonego rozwoju przewiduje możliwość nałożenia sankcji handlowych w ostateczności w przypadku poważnych naruszeń podstawowych zobowiązań w zakresie handlu i zrównoważonego rozwoju. Chroni ona prawo obu stron do wprowadzania regulacji i zakazuje stronom osłabiania lub nieegzekwowania ich przepisów w celu zachęcania do handlu lub inwestycji. Umowa oferuje organizacjom społeczeństwa obywatelskiego aktywną rolę w monitorowaniu wdrażania umowy.
- Maori
UE i Nowa Zelandia uznają, jak ważne jest, by wszyscy Nowozelandczycy, w tym Maorysi, mogli korzystać z możliwości handlowych i inwestycyjnych, jakie daje umowa. Przepisy szczególne zapewniają ułatwienie współpracy w zakresie handlu produktami pochodzącymi z Maorysów i wymiany informacji.
- Zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego
Umowa przyznaje społeczeństwu obywatelskiemu znaczącą rolę w jej wdrażaniu, w tym w odniesieniu do postanowień dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju. UE i Nowa Zelandia będą informować organizacje pozarządowe, organizacje przedsiębiorców i pracodawców, a także związki zawodowe działające w dziedzinie gospodarki, zrównoważonego rozwoju, spraw społecznych, praw człowieka, środowiska i innych kwestii o sposobie wdrażania umowy. Te grupy społeczeństwa obywatelskiego będą mogły wyrazić swoje poglądy i wnieść wkład w dyskusje na temat sposobu wdrażania części umowy dotyczącej handlu.
- Dobre praktyki regulacyjne i współpraca regulacyjna
Umowa promuje przejrzystość procesu regulacyjnego, zapewniając terminową dostępność informacji w ramach konsultacji publicznych, ocen skutków proponowanych środków regulacyjnych i przeglądów środków regulacyjnych. Ponadto Nowa Zelandia i UE mogą współpracować w zakresie działań regulacyjnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.
- Małe i średnie przedsiębiorstwa
Umowa uwzględnia szczególne potrzeby małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Zobowiązano w nim obie strony do przekazywania informacji na temat dostępu do rynku na specjalnej stronie internetowej poświęconej MŚP oraz utworzono „punkt kontaktowy ds. MŚP” po obu stronach w celu współpracy przy określaniu sposobów wykorzystania przez te przedsiębiorstwa możliwości oferowanych przez umowę.
- Energia i surowce
Rozdział „Energia i surowce” uzupełnia postanowienia innych rozdziałów dotyczących energii (towary, usługi i inwestycje, bariery techniczne w handlu, przedsiębiorstwa państwowe, zamówienia publiczne), zapewniając znaczną wartość w wielu obszarach. Rozdział ten zakazuje monopoli eksportowych na energię lub surowce, zakazuje nieuzasadnionej interwencji rządowej w ustalanie cen towarów energetycznych i surowców, a także zakazuje wywozu lub stosowania podwójnych cen, w przypadku gdy ceny eksportowe byłyby ustalane powyżej cen krajowych.
- Rozstrzyganie sporów
Umowa wprowadza sprawiedliwy, wydajny i skuteczny mechanizm rozwiązywania sporów, które mogą powstać w związku z interpretacją i stosowaniem jej postanowień. Obejmuje on m.in. niezależnych panelistów oraz należytą procedurę i przejrzystość obejmującą otwarte wysłuchania, publikację decyzji oraz możliwość przedstawiania przez zainteresowane strony opinii na piśmie.
Umowa w sprawie preferencyjnego pochodzenia i znoszenia ceł
Preferencyjne traktowanie
Wzajemne przyznawanie preferencyjnych stawek celnych między Nową Zelandią a Unią Europejską (UE) w celu zacieśnienia stosunków handlowych.
Demontaż taryf
Demontaż taryf rozpoczyna się od dnia 1 maja 2024 r., zgodnie z rozdziałem 2, art. 2.5 i załącznikiem 2-A do umowy.
- Nowa Zelandia: Demontaż taryf odbywa się zgodnie ze specyfikacjami zawartymi w rozdziale 2 art. 2.5 oraz w dodatku 2-A-2 do załącznika 2-A. Całkowite zniesienie taryf celnych jest wymagane po wejściu w życie umowy.
- UE: Demontaż taryf jest zgodny z rozdziałem 2 art. 2.5 oraz dodatkiem 2-A-1 do załącznika 2-A. Oczekuje się, że zostaną one ukończone do 2031 r., a niektóre towary będą objęte należnościami celnymi lub bezcłowym traktowaniem w ramach przydzielonych kontyngentów.
Rozporządzenie w sprawie pochodzenia
Przepisy dotyczące pochodzenia przedstawiono w rozdziale 3 sekcje A–C umowy, w tym reguły pochodzenia dotyczące poszczególnych produktów w załączniku 3-B i dodatku 3-B-1.
- Dz.U. L 2024/866 z 25.3.2024, s. 51.
- Załącznik 3-B i dodatek 3-B-1 (Kwoty pochodzenia) w związku z załącznikiem 3-A (Uwagi wstępne)
- Dz.U. L 2024/866 z 25.3.2024, s. 562 (załącznik 3-B).
- Dz.U. L 2024/866 z 25.3.2024, s. 543 (załącznik 3-A).
Dowody pochodzenia
- Formalnie: Nie przewiduje się żadnych formalnych dowodów pochodzenia.
- Nieformalne: Dopuszczalne dowody obejmują oświadczenie o pochodzeniu i wiedzę importera.
- Tekst oświadczenia: Odniesienia do załącznika 3-C (Dz.U. L 2024/866 z 25.3.2024, s. 625) oraz, w odniesieniu do konkretnych produktów, dodatku 3-B-1 (Kontyngenty pochodzenia: Dz.U. L 2024/866 z 25.3.2024, s. 620). Oświadczenia o pochodzeniu są dopuszczalne w przypadku wielokrotnych wysyłek w okresie 12 miesięcy.
- Ważność: Oświadczenia o pochodzeniu są ważne przez 12 miesięcy.
- Zwolnienia: Nieformalna deklaracja pochodzenia jest dozwolona w przypadku transakcji niehandlowych
- małe paczki od osób prywatnych do osób prywatnych do kwoty 500 EUR (przywóz do UE) lub 1000 NZD (przywóz do Nowej Zelandii)
- bagażu osobistego podróżnych do 1 200 EUR (przywóz do UE) lub 1 000 NZD (przywóz do Nowej Zelandii)
Reguły pochodzenia
- Tolerancja ogólna: 10 % ceny ex-works, z wyjątkiem produktów objętych działami 50–63 HS, które podlegają przepisom szczególnym załącznika 3-A
- Próg dla zestawów: 15 % ceny ex-works składników niepochodzących.
- Zasada terytorialności: Zgodność jest obowiązkowa.
- Brak manipulacji: Zgodność jest obowiązkowa.
- Zakaz zwrotu: Nie dotyczy.
- Segregacja rachunkowości: Ma zastosowanie do materiałów i produktów zamiennych objętych działami 10, 15, 27, 28, 29 HS, pozycjami od 32.01 do 32.07 lub pozycjami od 39.01 do 39.14 HS, jeżeli stosowana jest metoda rozróżnienia księgowego.
Kumulacja
Dozwolona jest kumulacja dwustronna między UE a Nową Zelandią, co ułatwia usprawnienie stosunków handlowych.
Zestawienia informacji
- Handel produktami rolnymi
- Społeczeństwo obywatelskie i sprawowanie rządów
- Inwestycje
- Prawa własności intelektualnej
- Warunki dostępu do rynku towarów
- Maoryska współpraca handlowa i gospodarcza
- Środki pozataryfowe
- Zamówienia publiczne
- Handel usługami i handel cyfrowy
- Handel i zrównoważony rozwój