Dodatkowe dokumenty odprawy celnej
W trakcie międzynarodowego handlu towarami ważne jest przygotowanie szeregu kluczowych dokumentów niezbędnych do odprawy celnej. Zazwyczaj obejmują one m.in. fakturę handlową, status upoważnionego przedsiębiorcy, dowód pochodzenia, wiążącą informację taryfową, wiążące informacje o pochodzeniu, odpowiednie świadectwa lub pozwolenia oraz rejestry VAT i wywozowe.
Jednakże, w zależności od środka transportu, zazwyczaj należy wypełnić dodatkowe dokumenty i przedstawić je organom celnym kraju przeznaczenia, aby towary mogły zostać odprawione. W niniejszej sekcji przedstawiono bardziej szczegółowe informacje na temat następujących dodatkowych rodzajów dokumentów:
- Konosament (przeładunek)
- Konosament FIATA (Transport kombinowany)
- Road Waybill (Transport drogowy)
- Lotniczy list przewozowy (towar lotniczy)
- Rail Waybill (ładunek kolejowy)
- Karnet ATA (wszystkie formy transportu)
- Karnet TIR (transport kombinowany i inny transport)
- Wykaz opakowań
Aby zapoznać się z ogólnym opisem procesu przywozu i wywozu oraz ogólnymi krokami, jakie należy podjąć, można również zapoznać się z naszymi przewodnikami krok po kroku.
Konosament
Konosament (B/L) jest dokumentem wydanym przez przedsiębiorstwo żeglugowe obsługującemu nadawcę, potwierdzającym odbiór towarów na pokładzie. W związku z tym konosament stanowi dowód na to, że przewoźnik otrzymał towary. Zobowiązuje je do dostarczenia towarów odbiorcy. Zawiera szczegóły dotyczące towarów, statku i portu przeznaczenia. Przedstawia ona umowę przewozu i przenosi tytuł do towarów. Oznacza to, że posiadacz konosamentu jest obecnie właścicielem towarów.
Konosament może być dokumentem zbywalnym. Można wykorzystać szereg różnych rodzajów konosamentu. „Czyste konosamenty” stanowią, że towary zostały odebrane w widocznym dobrym stanie i stanie. „Unclean lub Dirty Bills of Lading” oznacza, że towary są uszkodzone lub w złym stanie. W takich przypadkach bank finansujący może odmówić przyjęcia dokumentów nadawcy.
Konosament FIATA
Konosament FIATA jest dokumentem opracowanym przez Międzynarodową Federację Stowarzyszeń Forwarderów Towarowych (FIATA). Jest on stosowany w odniesieniu do różnych rodzajów transportu (multimodalnego) i może być stosowany jako dokument transportu kombinowanego o statusie zbywalnym. Nie określono konkretnego środka transportu. Odpowiedzialność prawna za towary może zostać przeniesiona w trakcie podróży.
Road Waybill (CMR)
Drogowy list przewozowy jest dokumentem zawierającym szczegółowe informacje na temat międzynarodowego drogowego transportu towarów. Jest ona określona w Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów z 1956 r. (konwencja CMR). Umożliwia wysyłającemu dysponowanie towarami podczas transportu. Dokument musi być podpisany w czterech egzemplarzach, a wszystkie muszą być podpisane przez wysyłającego i przewoźnika. Pierwsza kopia jest przeznaczona dla nadawcy; Drugi pozostaje w posiadaniu przewoźnika; Trzeci dokument towarzyszy towarom i jest dostarczany odbiorcy; Czwarty musi zostać podpisany i ostemplowany przez odbiorcę przed odesłaniem nadawcy. Zazwyczaj dla każdego pojazdu wydawane jest CMR.
Nota CMR nie jest dokumentem tytułowym i nie podlega negocjacjom. Własność prawna nie może zostać przeniesiona.
Lotniczy list przewozowy (AWB)
Lotniczy list przewozowy jest dokumentem stanowiącym dowód zawarcia umowy przewozu między nadawcą a przedsiębiorstwem przewoźnika. Jest ono wydawane przez agenta przewoźnika i podlega postanowieniom konwencji warszawskiej (Konwencja o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego z dnia 12 października 1929 r.). Pojedynczy lotniczy list przewozowy może być wykorzystywany do wielokrotnych wysyłek towarów. Zawiera on trzy oryginały i kilka dodatkowych kopii. Po jednym egzemplarzu przechowuje każda ze stron uczestniczących w transporcie (nadawca, odbiorca i przewoźnik). Kopie mogą być wymagane w porcie lotniczym wyjścia/przeznaczenia, w trakcie dostawy, a w niektórych przypadkach przez kolejnych przewoźników towarowych. Lotniczy list przewozowy jest listem przewozowym zawierającym umowę przewozu. Potwierdza odbiór towarów.
Standardowy lotniczy list przewozowy IATA jest szczególnym rodzajem lotniczego listu przewozowego wykorzystywanego przez przewoźników należących do Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego (IATA). Zasadniczo zawiera on standardowe warunki określone w konwencji warszawskiej.
Wagon kolejowy (CIM)
Kolejowy list przewozowy (CIM) jest dokumentem wymaganym do przewozu towarów koleją. Jest on regulowany Konwencją o międzynarodowym przewozie kolejami z 1980 r. (COTIF-CIM). Przewoźnik wydaje CIM w pięciu egzemplarzach. Towarom towarzyszy oryginał. Nadawca zachowuje duplikat oryginału. Przewoźnik przechowuje pozostałe trzy kopie do celów wewnętrznych. CIM uznaje się za umowę o transporcie kolejowym.
Karnet ATA
KarnetyATA (Admission Temporaire/Tymporary Admission) są międzynarodowymi dokumentami celnymi wydawanymi przez izby handlowe w większości krajów uprzemysłowionych w celu umożliwienia czasowego przywozu towarów, bez ceł i podatków. Karnety ATA mogą być wydawane dla następujących kategorii towarów: Próbki handlowe, sprzęt specjalistyczny i towary do prezentacji lub wykorzystania na targach, pokazach, wystawach itp. W celu uzyskania dalszych informacji należy skontaktować się ze stroną Międzynarodowej Izby Handlowej.
Karnet TIR
Karnety TIR to tranzytowe dokumenty celne wykorzystywane do międzynarodowego przewozu towarów, w przypadku gdy część trasy musi odbywać się transportem drogowym. Umożliwiają one transport towarów w ramach procedury zwanej procedurą TIR. Procedura TIR została ustanowiona w konwencji TIR z 1975 r. i podpisana pod auspicjami Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ). System TIR wymaga, aby towary przewożone były w bezpiecznych pojazdach lub kontenerach. Wszystkie cła i podatki, które należy uiścić od towarów, są objęte ważną w skali międzynarodowej gwarancją. Karnet TIR stanowi, że gwarancja ta musi zostać przyjęta przez kraje tranzytu i przeznaczenia.
Wykaz opakowań
Wykaz opakowań (P/L) jest dokumentem handlowym dołączonym do faktury handlowej i dokumentów przewozowych. Zawiera on informacje na temat przywożonych produktów oraz szczegóły opakowania każdej przesyłki (masa, wymiary, kwestie związane z obsługą itp.).
Jest ono wymagane do odprawy celnej jako inwentaryzacja przychodzącego ładunku.
Wykaz opakowań zawiera zazwyczaj:
- informacje dotyczące eksportera, importera i przedsiębiorstwa przewozowego
- data wydania
- numer faktury za przewóz towarów
- rodzaj opakowania (bębna, skrzynka, karton, pudełko, beczka, torba itp.)
- liczba opakowań
- zawartość każdego opakowania (opis towarów i liczba sztuk na opakowanie)
- znaki i numery
- masa netto, masa brutto i pomiar opakowań
Nie jest wymagany żaden specjalny formularz. Eksporter przygotowuje wykaz opakowań zgodnie ze standardową praktyką handlową. Należy przedłożyć oryginał dokumentu i przynajmniej jedną kopię. Ogólnie rzecz biorąc, nie ma potrzeby składania podpisu. W praktyce jednak oryginał i kopia wykazu opakowań są często podpisywane. Wykaz opakowań może być przygotowany w dowolnym języku. Zaleca się jednak tłumaczenie na język angielski.